کار از محکم کاری عیب نمی کند. این روزها سازمان میراث فرهنگی با وجود صف طویل بناهای تاریخی که در انتظار ثبت ملی هستند، بار دیگر تنگه واشی را پس از 58 سال ثبت ملی کرد. تنگه واشی یکی از 27 پرونده‌ای بود که برای ثبت فهرست آثار ملی ایران آماده شده و با هزینه‌های بسیار به پنجمین همایش ثبت ملی رسید؛ معلوم نشد که سرانجام این پرونده ثبت شد یا خیر اما مسئله این بود که این پرونده 58 سال پیش به شماره 1025 در زمره میراث ملی جای گرفته بود.
به گزارش میراث فرهنگی، پنجمین همایش بزرگ ثبت ملی که بسیاری از دوستداران میراث فرهنگی منتظر آن بودند، فرا رسید و نزدیک به 400 اثر میراث فرهنگی، معنوی و طبیعی در زمره آثار ملی ثبت شدند.
از پایتخت نیز 27 پرونده برای ثبت آماده شدند که تنها 17 پرونده در فهرست میراث ملی ثبت شد، با این وجود در میان این پرونده‌هایی که با هزینه‌های بسیار برای ثبت آماده شدند، پرونده تنگه واشی نیز قرار داشت.
این پرونده ثبتی تنگه واشی است که 58 سال پیش در فهرست میراث ملی جای گرفته
رییس اداره میراث فرهنگی تهران درحالی خبر از آماده شدن پرونده ثبتی تنگه واشی می‌داد که تنگه واشی 58 سال پیش به شماره 1025 در فهرست آثار ملی ثبت شده بود.
سوال اینجاست که چطور رییس سازمان میراث فرهنگی اطلاعی در مورد این پرونده ثبتی نداشته است؟ و اگر داشتند به چه دلیلی این همه هزینه برای آماده شدن پرونده ثبتی دیگر صرف شده است؟ آن هم با وجود این همه اثر تاریخی که در تهران در انتظار پیوستن به فهرست ثبت آثار ملی هستند؟
همه جمعیتی که برای گردش به تنگه واشی می آیند، می دانند که این کتیبه و مجموعه ثبت ملی است
تنگه واشی یا تنگه ساواشی مکانی با جاذبه‌های گردشگری است که در حدود 17 کیلومتری شهرفیروزکوه قرار گرفته و با داشتن آب و هوای مناسب در تابستان‌ها، میزبان جمعیت کثیری از مسافران و گردشگران است.
تنگه واشی علاوه بر طبیعت زیبا، دارای آثار تاریخی زیادی نیز است. یکی از سه کتیبه معروف دوره قاجار در این تنگه واقع شده‌است. دو کتیبه دیگر در چشمه علی شهر ری و کتیبه شکل شاه در پشتِ تونل وانا جاده هراز واقع شده‌اند. هر سه این کتیبه‌ها به دستور فتحعلی شاه قاجار حکاکی شده‌است. فتحعلی شاه که دوران پیش از پادشاهی خویش را در شیراز گذرانده بود، با دیدن نقش برجسته‌های آن دیار، سه نفر به نام‌های حجارباشی، نقاش باشی و معمارباشی را مسئول ساخت این سه کتبیه در تهران کرد.
کتیبه تنگه واشی که از دوران فتحعلی شاه برجای مانده، یکی از کتیبه های ارزشمند تاریخی است که در کنار طبیعت پرشور اطرافش، مجموعه ای کم نظیر از حضور انسان و طبیعت به وجود آورده است
حتی اگر قرار بود که تنگه واشی در فهرست میراث طبیعی ایران قرار بگیرد، اقداماتی برای تعیین حریم و حفاظت آن انجام می شد یا اینکه نگاهی به تاریخچه ثبت این اثر تاریخی در فهرست میراث ملی انجام می گرفت.
کتیبه واقع در تنگه ساواشی دارای ابعاد شش در هفت متر است که وقایع زمان فتحعلی شاه دور تا دور کتیبه روایت شده‌است. بزرگ‌ترین نقش برجسته این کتیبه‌ها، نقش شکارگاه با تصویر اسب، نیزه و شکارهایش است که در اطراف آن می‌توان عباس میرزا، علی قلی میرزا و علی نقی میرزا پسران فتحعلی شاه و همچنین نوادگانش را در حال شکار دید. این کتیبه که حدودا 185 ساله‌است به گونه‌ای در دل کوه حک شده که از بارش باران و تابش آفتاب در امان بوده‌است اما صنعت گردشگری به آن آسیب وارد نکرده است.
با سلام