در روزهاي اخير قيمت برخي اقلام ميوه از جمله پرتقال و سيب با افزايش بين 500 تا 1000 توماني مواجه شده است كه البته در برخي مناطق تهران، اين افزايش قيمت به 1500تومان هم ميرسد.
به نوشته تهران امروز، اين افزايش قيمت را مسئولان دولتي به خاطر بارش سنگين برف ميدانند و اينكه جادهها مسدود بوده و كالا به تهران نرسيده است اما اين همه ماجرا نيست. ذخاير ميوه هم ممكن است بر اثر اين بارندگيها دچار آسيب شده باشد كه اين خود معضلي جديد است. مركبات استانهاي شمالي هنوز كامل برداشت نشده و نگراني اين است آيا وعدهاي كه مسئولان پيش از اين براي تامين نياز شب عيد بدون تكيه بر واردات داده بودند عملي خواهد شد؟ ضمن اينكه عيد نوروز كمكم دارد از راه ميرسد. مردم فعلا درگير موج سرما هستند و حواسشان به نزديك شدن اسفند نيست. اما اين دليل نميشود بازاريان هم همين حالت را داشته باشند. آنها تداركاتشان را چيدهاند، شك نكنيد.
يكي از مهمترين مشكلات سالهاي اخير در بازار و مايحتاج شب عيد خانوارها ميوه بوده است. امسال وعده داده شده بود كه هماهنگيهاي لازم انجام شده و مشكلي در اين زمينه وجود نخواهد داشت. اما ظاهرا سرما و برف پيشبيني نشده روزهاي اخير در حال بر هم زدن اين معادلات است. سرما و برف به حدي بوده كه درختان و ميوههاي شمالي يخ زده است. اينكه اين عامل چه ميزان بر بازار ميوه تاثير گذار خواهد بود را بايد در فرصتطلبي دلالان ميوه و هيجاني بودن رفتار مصرفكنندگان خرد در كشور ضرب كنيم. با در نظر گرفتن اين شرايط بيم آن وجود دارد كه بازار ميوه در شب عيد بازار پر نوساني باشد و قيمتها در آن سر به فلك بزند. خصوصا كه گزارش اخير بانك مركزي از بازار خردهفروشي هم نشان ميدهد ميوه در حال گران شدن است. قيمت نارنگي كه يكي از ميوههاي پر مصرف عيد به حساب ميآيد بالا كشيده و سيب هم كه امسال كلا در قله رفيع قيمت ايستاد و هيچ وقت آنطور كه بايد كاهش قيمت نداشت.
برف؛ دلايل گراني اخير ميوه
اين موضوع زماني جدي ميشود كه رئيس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان تهران گرانيهاي اخير ميوه در بازار را به دليل برف زمستاني بداند و بگويد: اين برف مانع از حمل كالا به تهران شد، چنانچه گراني ميوه در اثر مشكلات اخير حملونقل باشد، در روزهاي آينده برطرف خواهد شد. بازرسان بازار را كنترل ميكنند تا از گرانفروشي به بهانههاي مختلف جلوگيري شود، اما بارش سنگين برف در استانهاي شمالي كشور و بارندگيها در استانهاي جنوبي كشور، منجر به سخت شدن حملونقل ميوه به تهران شده كه همين امر، قيمت را افزايش داده است. يدالله صادقي به مهر گفت: بارش سنگين برق در روزهاي گذشته منجر به بسته شدن برخي از جادههاي كشور شد كه همين امر، سبب دشواري حملونقل برخي از كالاها از جمله ميوه شده است. رئيس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان تهران با بيان اينكه«چنانچه گراني اخير در برخي ميوهها بهدليل مشكلات حملونقل بوده باشد، حتما در روزهاي آينده برطرف خواهد شد» اين را هم گفته كه ممكن است «برف زمستاني اخير به ذخاير ميوه لطمه وارد آورده باشد، اما هنوز اطلاعات دقيق در اين زمينه در دست نيست.»
اين اظهارنظر نشان ميدهد مسئولان دولتي هم هنوز مطمئن نيستند گرانيهاي چند روز اخير صرفا به خاطر مسدود شدن جادهها باشد و اگر به قول صادقي به ذخاير ميوه لطمه وارد شده باشد بايد منتظر افزايش قيمت بيشتر هم بود.
آغاز موج گرانيها قبل از برف سنگيندر حالي دليل گراني ميوه در روزهاي اخير بارش برف سنگين عنوان شده كه گزارشها قبل از اين بارش هم نشان ميداد قيمتها كمتر از 2ماه مانده به عيد در حال گران شدن بود در حالي كه كمتر از 2 ماه به عيد باقيمانده از فراواني و ارزاني ميوه كه مسئولان وعده دادهاند خبري نيست، با گراني بيش از اندازه سيبزميني و بادمجان نيز غذاي فقرا گرانتر شده است.گزارش ميداني خبرگزاري فارس از بازار ميوه حاكي است قيمت ميوه در 50 روز باقيمانده به عيد كه مسئولان از فراواني و قيمت مناسب آن خبر دادهاند همچنان گران است. اين گراني قيمت همچنين شامل مركبات، پرتقال، نارنگي و ليموشيرين نيز ميشود كه فصل برداشت آن در شمال كشور است.مسئولان قيمت كيلويي 1600 تومان را براي پرتقال شب عيد نويد دادهاند اما قيمت آن در بازار، پرتقال خوني 3000 تومان، ليموشيرين 2500 و نارنگي 4000 تومان، پرتقال تامسون كيلويي 2000 تومان است. پيش از اين بحث واردات ميوه براي تنظيم بازار شب عيد مطرح شد كه متوليان توليد از فراواني آن براي شب عيد خبردادند.وزير جهاد كشاورزي گفت: با توليد مناسبي كه امسال وجود دارد بعيد ميدانم واردات براي شب عيد انجام شود رئيس اتحاديه باغداران نيز از توليد 4.5 ميليون تن مركبات خبرداد كه به گفته وي توليدكنندگان به دليل فراواني توليد بهدنبال انبارهاي ذخيره هستند. قيمت انواع سبزي هم در بازار گران است. قيمت سيبزميني كه يكي دو ماه است از كيلويي 2500 تومان پايينتر نيامده غذاي فقرا را گرانتر كرده است. بادمجان كه معمولا در سبد خانوارهاي كم درآمد يافت ميشود نيز به كيلويي 3500 تومان رسيد و مدتي است به كيلويي 2500 تومان رسيده است.به هرحال 50 روز به عيد و زمان تقاضاي چند برابري ميوه باقيمانده اما قيمت آن به شدت گران است،بايد منتظر ماند كه آيا مسئولان به وعدهاي كه براي كنترل قيمت ميوه و فراواني آن دادهاند عمل ميكنند؟
نگراني از فعال شدن دلالهايكي از نگرانيهاي اصلي در اين زمينه فعال شدن دلالها براي انبار كردن ميوهها با توجه به سرمازدگي شمال است. يعني دلالان ممكن است با اين توجيه كه به انبارهاي ذخيره ميوه لطمه جدي وارد شده ميوههاي موجود در بازار را احتكار كنند. با توجه به رفتار هيجاني مردم در بازار مصرف هم ممكن است در روزهاي آخر سال با هجومي مواجه باشيم كه بازار را به شدت با مشكل مواجه كند. علي فاضلي رئيس مجمع صنوف توليدي و خدماتي تهران در اين باره به تهران امروز ميگويد: در مورد ميوه فعلا نميشود اظهارنظر كرد اما در مورد مركبات مشكلي وجود نخواهد داشت. مسئولان وعده دادهاند كه بازار امسال را مديريت ميكنند. اين وعده در مورد مركبات قابل اجراست. درمورد ميوه هم اين برف آسيب آنچناني به بازار نزده كه بازار را دچار مشكل كند اما موضوعي كه بايد از بابت آن نگران بود فعاليت مخرب برخي دلالان و سوق يافتن بازار به سمت قيمتهاي كاذب به بهانه اين برف است. اين مورد بايد مديريت شود.
واردات ميوه هنوز ممنوع استگرانيهاي چند روز اخير باعث نشده دولت در تصميمهاي كلانش تجديدنظر كند و واردات ميوه همچنان بر اساس اعلام وزارت جهاد كشاورزي ممنوع است. ذخاير ميوه به اندازه كافي است و نيازي به واردات در اين مقطع احساس نميشود. طي چند روز گذشته با بارش شديد برف در استانهاي گيلان و مازندران كه مركز توليد مركبات هستند حمل اين ميوهها به شهرهاي ديگر به كندي انجام شده و تا حدودي مركبات را نيز گرانتر كرده است. عنايتالله بياباني قائممقام خانه كشاورز هم به شفاف گفته مركبات اين دو استان هنوز كامل برداشت نشده و 20 درصد روي درختها بودهاند كه در زير برف 2 متري مدفون شدهاند و نگراني از اين است آيا وعدهاي كه مسئولان پيش از اين براي تامين نياز شب عيد بدون تكيه بر واردات داده بودند عملي خواهد شد؟ اين در حالي است كه سالهاي قبل دولت براي جبران كمبود در بازار ميوه شب عيد اقدام به واردات ميكرد. مسئولان دولتي با وجود تاييد مشكلاتي كه در اين زمينه وجود دارد همچنان معتقدند ميشود با همين ذخاير فعلي بازار عيد را مديريت كرد. اما شواهد نشان ميدهد اگر در بر همين پاشنه بچرخد در روزهاي آخرعيد بازار با بحران مواجه ميشود. سال قبل با وجود واردات ميوه، در روزهاي آخر تعطيلات، گوجهفرنگي حكم طلا پيدا كرده بود. امسال هم گوجهفرنگي و نارنگي فعلا در ليست افزايش قيمت هستند و اگر همين روند ادامه پيدا كند احتمالا صدر نشين قيمتها در بازار عيد اين دو ميوه خواهند بود.