از وزارت آموزش و پرورش که امسال برای روزهای باقی مانده، خط و نشان کشیده تا مراکز آموزش عالی که هر یک ساز خود را میزنند، همیشه هفتههای پایانی سال و آغاز سال بعد با این پرسش همراه بوده و هست: «کلاس رفتن تمام/شروع شد؟»؛ پرسشی که همه کشور را تحت تأثیر خود قرار میدهد و پاسخی برای آن نیست!
به گزارش «تابناک»، به فاصله هشت روز مانده تا پایان سال، فضاهای آموزشی به سرگردانی سابقهداری دچار شدهاند که رنگ و بوی نوروزی میدهد، ولی تفاوت آن با سالهای گذشته این است که امسال کمی زودتر از هر سال دچار آن شدهایم و به نظر دیرتر از همیشه از آن رهایی خواهیم یافت!
نیم نگاهی به تقویم امسال و قیاس آن با تقویم سالهای گذشته، نشان میدهد که اگر امروز روز آغاز تعطیلات نوروزی در مدارس و دانشگاهها باشد، عملا طولانیترین تعطیلات نوروزی در سالهای اخیر را داشتهایم و چه بسا در آستانه طولانیترین تعطیلات نوروزی کشور در تاریخ نیز باشیم؛ تعطیلاتی بیست و سه روزه!
برای شرح ماجرا ناگزیریم از تعطیلات نوروزی در مدارس و دانشگاهها شروع کنیم؛ تعطیلاتی که فراگیر همه ارکان جامعه را تحت تأثیر خود قرار میدهد و به نوعی سکاندار آغاز تعطیلات نوروزی و همچنین آغاز سال کاری بعد است؛ اما غالبا زمان ظهور و بروز و پایان یافتن آن مشخص نیست و به ناباورانه تحت تأثیر آرایش روزها در تقویم قرار دارد.
این در حالی است که تقویم نشان میدهد امروز، بیست و یکمین روز اسفند ماه پتانسیل زیادی برای آغاز تعطیلات نوروز 93 در خود نهفته داشت؛ به این صورت که برخی خانوادهها با لحاظ کردن تعطیلی پنجشنبهها در تقویم آموزشی و موعد آغاز سفرهای نوروزی به فاصله چند روز تا پایان سال، بر این باورند که عملا هفته آتی فرصتی برای کلاس رفتن و دایر بودن و مدارس و دانشگاهها نیست و چون مخالفتی هم با این باور سراغ ندارند، به خود حق میدهند که ایدهشان را قانونی نانوشته برای آغاز تعطیلات بدانند.
این باور البته مورد تأیید برخی مسئولان نیست و حتی مخالفانی دارد؛ هرچند این مخالفتها اینقدر رقیق بیان میشوند که به گوش کسی نمیرسد، چراکه شاید خود مسئولان هم میدانند، باور عموم را در این باره، نه سخنان ایشان و قوانین، بلکه تقویم میسازد!
علی زرافشان، معاون آموزش متوسطه وزارت آموزش و پرورش در این باره میگوید: روزهای فعالیت مدرسه را تقویم برای ما مشخص میکند و بنا بر آن، مدارس تا پایان اسفند دایر هستند و بر اساس روزهای تعطیلی یا غیرتعطیل در تقویم، دانشآموزان موظفاند در کلاسها حضور پیدا کنند.
وی در پاسخ به اینکه مدارس تا چه روزی در اسفندماه دایر هستند، میگوید: به نظر بنده، نباید اینگونه پرسشها مطرح شود. باید اجازه داد مردم یاد بگیرند که وظیفه دارند بر پایه تقویمی که دولت اعلام میکند، پیش روند؛ با توجه به اینکه تقویم در اختیار همه مردم است، پس جای پرسش برای این موضوع نمیماند.
اسفندماه امسال در قیاس با اسفندماه های سال های گذشته پتانسیل بالاتری برای آغاز تعطیلات نوروزی در اختیار خانواده ها قرار داده است.
اینکه چرا سخنان یکی از مدیران ارشد وزارت آموزش و پرورش درباره سؤالی که خانوادههای حدود دوازده میلیون دانشآموز با آن مواجهند تا این اندازه غیر دقیق و مبهم بیان میشود، چه بسا دلیلی نداشته باشد، جز اینکه مکانیزمهای آموزش و پرورش به گونهای تنظیم شده که عملا اگر دانشآموزی در این روزهای پایان سال غیبت کند، تبعات چندانی متوجه وی نخواهد شد.
اما هرچه آموزش و پرورشیها در این زمینه دستشان بسته به نظر میرسد و چه بسا ترس از شکست، مانع تلاششان برای به مدرسه کشاندن دانشآموزان در روزهای پایان هر سال شده، در آموزش عالی اوضاع متفاوتی حاکم است؛ آنجا اساتید ابزار قدرتمندی برای جذب دانشجویان به کلاسهای درس دارند.
در آموزش عالی، حضور و غیاب اساتید در کنار عواقب سختی که انتظار دانشجویان پر غیبت را میکشد، از یک سو میتواند منجر به دایر شدن کلاسهای دانشگاه در روزهای پایانی سال شود و از سوی دیگر، ممکن است ابزاری در دست دانشجویان قرار گرفته و زمینهساز تعطیلی دانشگاه شود.
کافی است دانشجویی از آغاز ترم غیبت نکرده باشد تا بتواند به سادگی قید حضور در کلاس و دانشگاه را در این روزها بزند که در این صورت یا استاد ترجیح میدهد با وی و امثال وی همراه شده و کلاس را تعطیل کند و یا بر پایه قوانین عمل کرده و مجبور است کلاس را با شمار اندکی پیش برده و در پایان کار، جریمهای برای غایبان در نظر بگیرد.
البته تعطیلی یا دایر بودن کلاس در مراکز آموزش عالی، برگرفته از عوامل دیگری نیز هست؛ همراهی دیگر اساتید و نوع دانشگاه؛ یعنی در دانشگاههای دولتی ماجرا به یک شکل پیش میرود و در مراکز غیر دولتی، غالبا به گونهای دیگر رقم میخورد.
بدین ترتیب، موج تعطیلی از مدارس (با حدود دوازده میلیون دانش آموز و جامعه بزرگی از اولیای مدرسه) و دانشگاهها (با چهار و نیم میلیون دانشجو و جامعه اساتید و کارکنان دانشگاه) به سایر بخشهای جامعه تسری یافته و عملا تعطیلات نوروزی به خواسته این بخش کثیر از جمعیت جامعه و تا زمانی که تقویم اجازه بدهد، ادامه خواهد یافت.
از چرایی شکلگیری این تعطیلات که بگذریم، سکوت مسئولان در قبال آن، چه بسا جذابترین بخش ماجرا باشد؛ آنجایی که یک بار هم که شده، مسئولان وزارتخانههای آموزش و پرورش و علوم و حتی سایر دولتمردان برای یک بار هم شده، گرد هم نمیآیند تا برای پایان سال تحصیلی پیش از نوروز تصمیم گرفته و هم مردم را از سرگردانی خلاص کنند و هم بنای تخلف از قانون را با تعریف قوانین قابل اجرا در این زمینه، از بین ببرند.