در هنگامهای که بسیاری از هنرمندان کشورمان از خدمات درمانی رایگان بیبهرهاند و از پوشش مناسب بیمهای برخوردار نیستند و بسیاری از ایشان از پشتوانه مالی مناسبی نیز ندارند، در اقدامی عجیب طرح بیمه اعضای بدن هنرمندان در ایران عملیاتی میشود که در نوع خود عملی عجیب و غیرقابل هضم و تشریفاتی است، چرا که در ایران کمتر هنرمندی از ناحیه حنجره یا دست چنان آسیبی دیده که نتواند فعالیت کند اما فقر بسیاری از هنرمندان را در یکصد سال اخیر زمین گیر کرده است.
به گزارش «تابناک»، «اعضای بدن هنرمندان بیمه می شود.» این بخشی از برنامه ای است که توسط شرکت تعاونی هنرمندان و یک بانک و بیمه خصوصی قرار است اجرا شود. بیمه اعضای بدن هنرمندان یکی از مهم ترین بیمه هایی است که در سراسر دنیا نیز معمول است و براساس آن عضوی از بدن هنرمند که در خلق اثر هنریاش دخالت دارد مانند حنجره خوانندگان و دستهای نقاشان را تحت پوشش بیمه قرار می دهند.
این بیمه، تضمینی برای هنرمند است که در صورت وقوع بیماری و حادثه می تواند هزینه هایش را تامین کند. این بیمه در ایران مختص ورزشکاران و بخصوص ساق پای فوتبالیست ها بود که ارزش زیادی داشت و حال ظاهراً قرار است دست نقاشان و نوازندگان و حنجره خوانندگان و احتمالاً چهره و اندام بازیگران بیمه شود اما این طرح مناسب در میان نقادان بیشتر به یک لطیفه بدل شده، چرا که حکم ضرب المثل «پیاز خوردن گرسنه برای افزایش اشتهاء» را دارد و متاسفانه چندان با منطق اقتصاد هنر ایران تطابق منطقی ندارد.
بیشک نفس این اتفاق، مثبت است اما نه در کشوری که بسیاری از هنرمندانش محتاج حداقلها برای گذران زندگی هستند و تنها قشر بسیار محدودی از هنرمندان از تمکن مالی قابل توجهی برای گذران ایام برخوردارند و حتی تامین آتیه این قشر نیز در ابهام به سر میبرد. بنابراین طرح مذکور بیشتر جنبه تزئینی خواهد داشت و بعید است جمعیت کثیری از هنرمندان مطرح به این طرح بپیوندند و حتی از چنین اتفاقی نگران باشند که بخواهند عضو محترم و هنرمندشان شوند.
حقیقتاً مگر در تاریخ هنر ایران، چند هنرمند به واسطه آسیب دیدگی از ناحیه دست یا حنجره و یا چهره، با نقش آفرینیِ موثر در حلقه هنرمندان وداع کردهاند یا کیفیت آثارشان رو به تنزل نهاده که چنین رویکردی در پیش گرفته شده و در دستور کار قرار گرفته است؟ در مقابل چند هنرمند به واسطه امراضی که هیچکدام ارتباطی با عضو موثرشان در خلق آثار هنری نداشته، این عالم خاکی را پس از پشت سر گذاشتن روزهای سختِ مضیقه و تنگیِ معاش ترک کردهاند و چشم از دنیا فرو بستهاند؟
آنچه مسلم است، هنرمندان در مقطع کنونی بیش از هر چیز، به بیمه بیکاری احتیاج دارند، چرا که به واسطه مناسبات شغلی هنرمندان، بسیاری از هنرمندان گاهی چند سال فاقد شغل هستند (سینماگران) و گاهی نیز آثارشان خریداران مطلوبی ندارد (نقاشان و خطاطان و...) و گاهی نیز اساساً زمینه فعالیتشان فراهم نیست (موزیسینها) و بنابراین ای کاش بیمه سراسری بیکاری برای فرهنگیان به ویژه هنرمندان طراحی شود و در عوض طرحهای تزئینی، بدین شکل حداقلهای زندگی برایشان تامین شوند؛ مطالبهای که سالها است از سوی همه هنرمندان مطرح است و متاسفانه همواره در سایه چنین طرحهایی قرار گرفته که عملاً هیچ بازدهی موثری برای هنرمندان ندارند.
جای تردید ندارد که اگر هنرمندان ایران (حتی هنرمندان مطرح) همچون فوتبالیست صاحب درآمدهای میلیاردی در هر سال شوند و یا از درآمدهای میلیون دلاری همچون ستارههای هالیوود برخوردار شوند، چنین بیمههایی قابل پذیرش خواهد بود اما در این اوضاع که هنر، حکم عشق را دارد و جمعیت بسیار محدود در این حوزه از توانایی مالی ویژهای برخوردارند، این طرحها نتیجهای نخواهد داشت و صرفاً شاید برخی هنرمندان محض شوآف با چنین طرحهایی همراهی کنند.