یکی از رفتارهای غیراخلاقی که در سالهای اخیر در سینمای ایران باب شده، آمارسازی درباره فروش برخی فیلمها در سال و به ویژه در اکران نوروزی است؛ اتفاقی با نتایجی دلچسب برای گروهی از فیلمها که «تابناک» بیش از یک سال پیش درباره گسترش آن هشدار داد و اکنون پس از این مدت طولانی از سوی متولیان امر تأیید شده و در پی چارهاندیشی برای پایانش برآمدهاند.
به
گزارش «تابناک»، رقم فروش فیلمهای به نمایش درآمده در اکران نوروزی هزار و سیصد و نود و چهار با وجود کاهش قابل توجه محل ان قلت بود و برخی رسانهها نسبت به افزایش یکباره و جهشی آمار فروش برخی فیلمها با نگاهی بدبینانه نگریسته و سخن از احتمال آمارسازی به میان آورده بودند؛ اتفاقی که البته پرسابقه است و
«تابناک» در اسفند ماه هزار و سیصد و نود و سه درباره وقوعش هشدار داده بود.
یکی از مهمترین مسائل مغفول در برخی اخبار مربوط به آمار فروش فیلمها، عدم بیان این نکته است که فروش مذکور متعلق به کل کشور است یا صرفاً فروش تهران. برخی اخبار، فروش تهران برخی فیلمها را به همراه فروش کل کشور منتشر کرده که طبیعتاً رویه چندان اخلاقی نیست؛ البته ای کاش تنها اشکال به اعمال آمارها که توسط برخی تهیهکنندگان و دفاتر پخش ارائه میشود، در همین سطح خلاصه میشد!
نکته ابهام برانگیز دیگر آنجاست که شیب آمار فروش برخی فیلمها یکباره آنچنان تند شد که ابهام آمارسازی برای برخی فیلمها ایجاد کرد، زیرا به هر حال رقم فروش نیز از منطق مشخصی تبعیت میکند و نمیتوان پذیرفت فیلمی یکباره رشدی جهشی داشته باشد، حال آنکه مجموع رقم فروش روزهای پیشینش، نشان میدهد، آن اثر توان چنین جهشی را با این سرعت در گیشههای سینما ندارد و باید امیدوار بود.
متأسفانه برای این آمارسازیها انگیزه کافی وجود دارد، زیرا بخشی از تماشاچیان کم حوصله سینما (حدود 20 تا 30 درصد) که در رقم فروش تأثیر جدی دارند، برای انتخاب فیلم و تماشا در سالنهای تشنه مخاطب، به آمار فروش فیلمها استناد میکنند و میزان هیاهوی پیرامون فیلمهای روی پرده را نیز به عنوان آیتم تکمیلی مورد توجه قرار میدهند و همین باعث تولید خبر پیرامون آمار فروش فیلمها میشود و رقابتی کاذب را شکل میدهد که لزوماً برندهاش تماشاچی نیست.
البته یقیناً آمارسازیِ فروش مسألهای قابل پیگیری است، ولی واقعیت آن است که فروش روزهای بعد یک فیلم، آمار نه چندان صحیح امروز همان فیلم را پوشش میدهد و متأسفانه نبود سیستم شفاف به خصوص در رابطه با فروش فیلمها در شهرستانها، نظارت دقیق در این زمینه را دشوار ساخته است.
یکی از اتفاقات مثبتی که یکپارچهسازی سیستم فروش سینماها در سال آینده در آن رخ خواهد داد، پایان این عددسازی در سینمای ایران خواهد بود و یقیناً میزان فروش فیلمها با دقیقترین آمار به لحظه قابل ارائه خواهد بود؛ وعدهای که ابوالحسن داودی در جشن اکران در اسفند هزار و سیصد و نود و سه از آن با نام اتاق شیشهای اکران سخن به میان آورد؛ اما هنوز از این اتاق شیشهای که همه عوامل اکران لحظه به لحظه در جریان میزان فروش باشند، رونمایی نشده است.
حال غلامرضا فرجی، سخنگوی شورای صنفی نمایش گفته است: «متأسفانه رفتار نامناسبی برای تأثیرگذاری بر جو عمومی در سینمای ایران شکل گرفته است. برخی از دوستان آمار فروش دروغی اعلام میکنند و رقیبان اکران هم برای اینکه از رقابت بازنمانند، متأسفانه این مسیر را ادامه میدهند و همین باعث میشود فساد رفتاری به وجود بیاید. از این به بعد، آمار فروش فیلمهای سینمایی هر دوشنبه توسط شورای صنفی نمایش اعلام میشود».
فرجی البته شفاف اعلام نکرد در اکران نوروزی سال جاری، کدام فیلمها با چنین آمار فروشهایی تبلیغ شدهاند و تنها در این زمینه اظهار داشت که کف فروش فیلمهای نوروزی بالاست و سینماها با همین فیلمها ادامه میدهند و در عین حال تإکید کرد: «شورای صنفی نمایش به دنبال این است که آمار فروش فیلم را از خود سینماها بگیرد. البته شورا در اعلام آمار فروش فیلمها، آمار سینماها، دفاتر پخش و فروش سینماتیکت را ارزیابی خواهد کرد»؛ ارزیابی که باز هم دقیق نخواهد بود و به نظر میرسد تنها راه تشخیص میزان فروش، آنلاین کردن فروش فیلمها خواهد بود و حتی در این پروسه نمیتوان از برخی سینمادارها غافل شد!
واقعیت این است که شاید صاحبان برخی فیلمها با راهکارهایی، از روشی استفاده کنند که سقف فروش فیلم در سرگروه یک گروه سینمایی بالا اعلام شود و با عدم افت فروش سینمای سرگروه، فیلم یک یا دو هفته بیشتر روی پرده دوام بیاورد و در واقع تنها هدف آمار بالای فروش، فریفتن مخاطب نیست، بلکه روی پرده نگه داشتن فیلم نیز مورد توجه قرار گرفته است؛ مسألهای که ظاهراً هنوز برای اعضای شورای صنفی نمایش عیان نشده و باید تا سیزده ماه دیگر برای کشفش صبر کرد!