عضو تیم مذاکره کننده گفت: وظیفه نهادها و مؤسسات ذینفع ایرانی است در کنار پیگیری لغو تحریم‌های نوشته شده و قانونی، لغو تحریم‌های ناشی از فضای روانی و سیاسی را در دستور کار خود قرار دهند.
به گزارش «تابناک»، حمید بعیدی‌نژاد، مدیرکل امور سیاسی و امنیت بین‌المللی وزارت امور خارجه و عضو تیم مذاکره کننده هسته‌ای کشورمان روز چهارشنبه در صفحه اینستاگرام خود نوشت: یکی از اصلی‌ترین مواضعی که کشورمان در مذاکرات هسته‌ای به عنوان هدفی محوری پیگیری و تعقیب می‌کرد، لغو همه تحریم‌های تحمیلی علیه کشورمان بود. در این چارچوب، زمانی که در مذاکرات هسته‌ای، مباحث دقیقی در خصوص شناسایی تحریم‌های تحمیلی به کشورمان انجام می‌شد، تلاش هیأت مذاکرات کشورمان بر آن متمرکز بود که هیچ تحریم مشخصی از قلم نیفتد و همه موارد و مصادیق تحریم‌های اقتصادی، بانکی و مالی که طی سال‌های متمادی علیه ایران وضع شده‌اند، شناسایی و به ویژه کشورهای اروپایی و آمریکا نسبت به لغو این تحریم‌ها متعهد شوند.
بعیدی‌نژاد در ادامه می‌افزاید: هر چند برای زمان‌های طولانی کشورهای اروپایی و آمریکا از پذیرفتن این رهیافت خودداری می‌کردند، با بحث‌های بسیاری که صورت گرفت، نهایتا آنها پذیرفتند با احصای طبقه بندی این گونه تحریم‌های اقتصادی، مالی و بانکی موافقت کرده و سپس بپذیرند با اجرایی شدن تفاهم هسته‌ای نسبت به لغو آنها اقدام کنند. بر همین اساس، همه موارد این تحریم‌ها پیرو مباحث بسیار دقیقی که صورت گرفت، در پیوست دوم برجام ثبت و ضبط شد که خود حاصل صدها ساعت بحث کارشناسی است.
اما در اثنای مذاکرات و به هنگام برشمردن موارد تحریم‌ها، روشن شد که بسیاری از موارد تحریم‌های اقتصادی، بانکی و مالی که طی این سال‌های طولانی علیه ایران به اجرا گذاشته شده و می‌شوند، به هیچ وجه حتی دارای مبنای قانونی در مقررات و دستور العمل‌های رسمی کشورهای اروپایی و آمریکایی نیستند. همین جا بود که در پاسخ به پرسش های مکرر طرف ایرانی از طرف مقابل، که پس مبنای این تحریم‌ها چه بوده است و حال که چون مستند به قوانین و مقررات ملی نیستند و امکان درج آنها در برجام وجود ندارد، چگونه باید لغو شوند؟
طرف‌های اروپایی و آمریکایی مبنای این تحریم‌ها را فضای سیاسی و روانی علیه ایران اعلام می‌کردند و راه لغو آنها را نیز حذف فضای منفی روانی و سیاسی علیه ایران می‌دانستند و معتقد بودند با حصول تفاهم هسته‌ای تا حد زیادی (لغو) به وقوع خواهد پیوست.
وی با بیان اینکه این بحث البته توضیحات بیشتری دارد که در صورت نیاز باید در سطح کارشناسی بررسی شود، یادآور شد: اما این واقعیت که بخش قابل توجهی از تحریم‌ها و محدودیت‌های اعمال شده علیه ایران در سال‌های اخیر ریشه در فضای روانی و سیاسی دارد، انکار کردنی نیست.
عضو تیم مذاکره کننده می‌افزاید: واقعیت‌ها حاکی از آن هستند که هر چند در دوره اعمال تحریم‌ها، قوانین و دستورالعمل‌های متعددی علیه کشورمان در اروپا و آمریکا برای تحریم‌ها علیه ایران وضع شد، حوزه تحریم‌هایی که در عمل علیه ایران اعمال می‌شد، بسیار بیشتر بود. در واقع آن بخش از تحریم‌ها و محدودیت‌هایی که بدون استناد به قوانین و مقررات مشخص علیه کشورمان تحمیل شدند به دلیل وجود فضای سیاسی و روانی بود که خود مؤسسات و نهادهای مختلف به ویژه در اروپا به تحمیل آنها مبادرت می‌کردند.
بعیدی‌نژاد ادامه داد: این حوزه‌ها اتفاقا بسیار وسیع و متنوع بودند. بسیاری از شرکت‌های صنعتی در همین چارچوب از تبادلات صنعتی و خدمات صنعتی با طرف‌های ایرانی خودداری می‌کردند یا حاضر نبودند که شرکت‌های صنعتی و مهندسی ایرانی را در مناقصه‌های بین‌المللی مشارکت دهند. در حوزه‌هایی مانند خدمات رسانی هوایی و هواپیمایی مثل عرضه ارابه‌های فرود تا حتی کترینگ به مرور شرکت‌های اروپایی و غربی همکاری‌های خود را با شرکت‌های هواپیمایی ایرانی قطع می‌کردند و این در حالی است که اصولا هیچ گونه تحریم هواپیمایی در اروپا علیه ایران وضع نشده است. چنین تحریم‌ها و محدودیت‌هایی به عنوان نمونه در حوزه‌های فرهنگی و ورزشی نیز علیه کشورمان اعمال می‌شد.
وی اضافه کرد: حتی در ترتیب دادن بازی‌های تدارکاتی، خیلی از کشورها از بازی با تیم‌های ورزشی ایرانی طفره می‌رفتند و حضور متقابل خود را نیز در ایران محدود می‌کردند. در اثر این گونه اقدامات، ایران حتی با موارد مهمی از محدودیت در دریافت خدمات از فدراسیون‌های بین‌المللی ورزشی مانند فیفا در حوزه فوتبال و دیگر ورزش‌ها نیز روبه رو شده است و بر همین اساس در خصوص مشارکت و حضور شرکت‌های ایرانی در نمایشگاه‌های بین‌المللی نیز کشورهای میزبان در مواردی محدودیت‌های بی موردی را علیه کشورمان تحمیل می‌کردند. موارد این تحریم‌ها و محدودیت‌ها بسیار است؛ اما یک چیز بین آنها مشترک است، اینکه تحمیل این تحریم‌ها در بسیاری از موارد حاصل فضای منفی سیاسی و روانی علیه ایران بود.
مدیرکل سیاسی و امنیت بین‌المللی وزارت خارجه عنوان کرد: حال در آستانه لغو تحریم‌ها علیه کشورمان، بیش از پیش اینجا وظیفه نهادها و مؤسسات ذی نفع ایرانی است که به این امر توجه داشته باشند که ضروری است در کنار پیگیری لغو تحریم‌های نوشته شده و قانونی، لغو تحریم‌های ناشی از فضای روانی و سیاسی را در دستور کار خود قرار دهند. این کار حتی می‌تواند قبل از اجرای برجام آغاز شود، چون به واقع مبنای این تحریم‌ها، آن دسته از تحریم‌های اصلی قانونی و نوشته نیست که لغو آنها نیاز به اجرایی شدن برجام داشته باشد.
وی می‌نویسد: امروز بیش از هر چیز به یک اعتماد به نفس نیازمندیم که بر ذهنیت اینکه تحریم در حوزه‌های مختلف یک واقعیت است، غلبه کنیم و وارد فضای پس از تحریم شویم. شرایطی که البته با اجرایی شدن برجام تثبیت خواهد شد، ولی می‌تواند از همین امروز با تلاش برای لغو تحریم‌های سیاسی - روانی شروع شود.
