از همان نخستین روزهای ظهور و قدرت گیری گروه تروریستی داعش در منطقه خاورمیانه، یکی از مهمترین بحث ها درباره این گروه، منابع درآمد آن و شیوه ای است که بر اساس آن، به تأمین منابع لازم برای اقدامات تروریستی خود اقدام می کند؛ جزئیاتی که به تازگی درباره میزان و نحوه فروش نفت توسط این گروه تروریستی منتشر شده، تا حدی به این پرسش ها پاسخ می دهد.
به گزارش «تابناک»، مقامات امنیتی عراقی و آمریکایی گفته اند، داعش از محل فروش نفت مناطق تحت کنترل خود در سوریه و عراق، ماهانه حدود 50 میلیون دلار درآمد کسب می کند. این در حالی است که حملات هوایی ائتلاف تحت رهبری آمریکا در دو کشور مذکور، تاکنون نتوانسته در جلوگیری از فروش این نفت، موفقیتی داشته باشد.
خبرگزاری «آسوشیتدپرس» می نویسد، فروش نفت، که مهمترین منبع درآمد این گروه تروریستی محسوب می شود، مهمترین عاملی است که سبب شده این گروه بتواند تاکنون کنترل خود را بر مناطق تحت اشغالش تداوم بخشد. داعش می تواند با این پول، زیرساخت های خود را بازسازی و همچنین «وفاداری» نیروهای تحت فرمان خود را تضمین کند.
اما موضوع تنها به اینجا ختم نمی شود، زیرا بر اساس گزارش ها، این گروه اخیراً توانسته با همین درآمدها، اقدام به وارد کردن تجهیزات و همچنین استخدام متخصصان خارجی کند تا میزان استفاده خود از ذخایر تحت کنترلش را بیش از پیش افزایش دهد.
به نوشته آسوشیتدپرس، آمریکا درباره این موضوع، یعنی وارد کردن تجهیزات نفتی از سوی داعش نگران است و این نگرانی خود را با دولت های منطقه، از جمله ترکیه در میان گذاشته است. یک مقام آگاه آمریکایی می گوید تجهیزاتی که از سوی داعش خریداری و به مناطق تحت کنترل این گروه در سوریه وارد شده، شامل تجهیزات مربوط به استخراج، پالایش و انتقال نفت است.
این مقام آمریکایی ضمن اشاره به اینکه بازیگران بین المللی در منطقه، عامدانه یا غیرعامدانه در حال کمک به داعش در این زمینه هستند، می افزاید مدیریت داعش بر میادین نفتی، روز به روز حالت پیچیده تری به خود می گیرد و همین شیوه مدیریتی سبب شده داعش بتواند تأسیسات نفتی خود را از حملات هوایی آمریکا در امان نگه دارد.
این درآمد کلان نفتی داعش در شرایطی است که این گروه، نفت را به قیمتی پایین تر از قیمت های جهانی و به قاچاقچیان می فروشد. آنچه از گفته های چهار مقام اطلاعاتی عراقی برمی آید، این است که داعش نفت خود را با قیمتی حدود 10 دلار پایین تر از قیمت های جهانی به فروش می رساند. قاچاقچیان به نوبه خود، نفت را به واسطه هایی در ترکیه می فروشند. پیش از این، نفت داعش با استفاده از نفتکش های بزرگ حمل شده و به فروش می رسید، اما به تازگی از ترس حملات هوایی، از نفتکش های کوچک تری استفاده می شود.
تخمین ها حاکی از آن است که داعش روزانه حدود 30 هزار بشکه نفت در سوریه استخراج می کند که آن را از طریق واسطه ها در ترکیه به فروش می رساند. در عراق، میزان استخراج نفت این گروه روزانه حدود 10 تا 20 هزار بشکه است که از میادین اطراف موصل استخراج می شود. اما نفت استخراج شده در عراق، به فروش نمی رسد، بلکه به پالایشگاه های موقتی ایجاد شده در سوریه منتقل می شود تا از آن برای تولید سوخت استفاده شود.
در مجموع، به گفته مقامات عراقی، درآمد نفتی داعش ماهانه بین 40 تا 50 میلیون دلار است، حال آنکه بر اساس آمارهای افشا شده از خود داعش، درآمد این گروه در ماه آوریل تنها از فروش نفت سوریه بیش از 46 میلیون دلار بوده است. داعش می گوید، در مجموع 253 چاه نفتی را در سوریه تحت کنترل دارد که 161 حلقه از آن ها قابل استفاده است. 275 مهندس و 1107 کارگر در این چاه های نفتی مشغول به کار هستند.
در حالی دفتر نخست وزیر ترکیه مدعی شده گام هایی برای افزایش کنترل مرزی و جلوگیری از قاچاق نفت توسط داعش برداشته است، مقامات عراقی می گویند بخشی از نفت داعش نیز به منطقه خودمختار کردستان عراق قاچاق می شود. با این حال، علی صالح، عضو پارلمان کردستان عراق، این گفته را تکذیب می کند.
گفتنی است، داعش شبکه ای پالایشگاه کوچک و ابتدایی را در تریلرهایی ایجاد کرده است که از آن برای تأمین نیازهای سوخت خود استفاده می کند. گزارش ها حاکی از آن است، کارگرانی از ترکیه و منطقه کردستان عراق برای کار در این پالایشگاه ها استخدام شده اند. گفته می شود، برخی مقامات ارشد شرکت های نفتی دولتی عراق در مناطقی که اکنون تحت کنترل داعش هستند نیز برای این گروه کار می کنند.
هاشم الهاشمی، کارشناس عراقی می گوید، مهندسان نفتی عراقی که برای داعش کار می کنند، روزانه 300 دلار حقوق می گیرند که در صورت پیش آمدن مشکلات فنی، این حقوق تا 1000 دلار نیز افزایش می یابد. دو مقام اطلاعاتی عراق می گویند، یکی از اعضای داعش با نام «حاجی ضیا»، مسئول عملیات های نفتی این گروه و مهره اصلی مرتبط با مهندسان ترک و کرد است.
یکی از این مقام عراقی می افزاید، کسانی که از داعش نفت می خرند، پول آن را به اعضای زن داعش در استانبول و آنکارا تحویل می دهند، زیرا این زنان توجه کمتری را به خود جلب می کنند. این پول سپس به سوریه و عراق منتقل می شود.
