خداکرم جلالی در گفت وگوی تفصیلی با خبرنگار خبرگزاری خانه ملت، به مهم‌ترین مسائل حوزه منابع طبیعی، حفاظت از جنگل‌ها وجلوگیری از هرگونه جنگل خواری اشاره کرد وگفت: واقعیت آن است که اکثر زمین خواری‌ها و تصرفات در سطح جنگل ها و منابع طبیعی جزو مستثنیات مردم است اما سازمان جنگل‌ها و مراتع کشور با متخلفان تخریب منابع طبیعی قوی ومحکم برخورد می کند.
رئیس سازمان جنگل‌ها و مراتع کشور با یادآوری کمبود امکانات و نیروی انسانی برای حفاظت دقیق از منابع طبیعی کشور تاکید کرد: هیچ خط قرمزی در برخورد با متخلفان تخریب منابع طبیعی از سوی سازمان جنگل ها ومراتع وجود نداشته و هرگونه ادعایی مبنی براینکه سازمان جنگل ها با افراد متخلف وابسته به نهادها و سازمان های مختلف هیچ برخوردی نمی‌کند از اساس اشتباه و غیرقابل قبول است.
وی همچنین با بیان اینکه حدود 8 میلیون مترمکعب چوب درختان جنگل‌ها برای سوخت هیزمی توسط جنگل نشینان استفاده شده است، تصریح کرد که اکثر مجازات ها برای برخورد با متخلفان منابع طبیعی و جنگل خواری بازدارنده نیست.
متن گفت وگوی جلالی با خانه ملت به شرح ذیل است.
سازمان جنگل‌ها با چنگ و دندان از جنگل‌ها و مراتع کشور حفاظت می‌کند
رئیس سازمان جنگل‌ها و مراتع کشور درباره چرایی افزایش جنگل‌خواری و عملکرد این سازمان در برخورد با متخلفان، گفت: سازمان جنگل‌ها ومراتع کشور با توجه به همه کمبودها بسیار قوی، توانمند و با چنگ و دندان از جنگل‌ها و مراتع کشور حفاظت می‌کند، اما در برخی موارد به دلیل محدودیت منابع انسانی و امکانات موجود، جنگل خواری به صورت مخفیانه انجام می شود؛ بنابراین توجه به ارتقاء امکانات و نیروی انسانی برای مراقبت و پایش جنگل ها یک امر ضروری است.
جلالی با تاکید براینکه هرگونه ساخت و ساز در جنگل‌ها ممنوع است، افزود: متأسفانه در سالیان گذشته بخشی از مجوزها برای ساخت وسازها توسط دهیاری‌ها، بخشداری‌ها و شهرداری‌ها صادر شده اما همه تخلفات مربوط به جنگل خواری تبدیل به پرونده شده و در مراجع قضایی در حال پیگیری است.
وی با اشاره به پیگیری‌های موثر سازمان جنگل ها برای مقابله با هرگونه جنگل خواری، تصریح کرد: سازمان جنگل‌ها در زمینه حفاظت از مراتع کشور به هیچ عنوان کوتاهی نداشته؛ با این حال ممکن است تخلفات در بخش‌های غیرقابل دسترس یا به صورت مخفیانه انجام شده باشد که البته سازمان جنگل ها و یگان حفاظت در همان مراحل اولیه از هرگونه تخریب درختان و گونه‌های گیاهی منجر به جنگل‌خواری ممانعت می‌کنند.
جلالی با بیان اینکه اکثر ساخت وسازها و تصرفات در عرصه منابع طبیعی نیست، گفت: در هزاران مورد از تصرفات غیرقانونی و تجاوزها تنها تعداد کمی در عرصه جنگل رخ می دهد؛ در واقع بسیاری از ساخت وسازها جزو مستثنیات مردم است، البته سازمان جنگل ها سال گذشته حتی ساخت وساز در مستثنیات مردم را نیز ممنوع اعلام کرد زیرا اینگونه اقدامات عرصه جنگل‌ها را تهدید می‌کند.
وی با تاکید بر اینکه به طور قطع ساخت وسازهای عظیم در جنگل ها و مراتع از چشم مسئولان مربوطه پنهان نیست، تصریح کرد: اکثر ساخت و سازها در عرصه مستثنیات مردم است اما برای ساخت و سازهای ضروری و موارد استثنا باید مجوزهای لازم از کمیسیون تغییر کاربری کسب شود.
رئیس سازمان جنگل‌ها درباره انتقادات وارده به عملکرد سازمان جنگل ها مبنی بر برخورد با بومیان به جای برخورد با متخلفان غیر بومی در جنگل ها و منابع طبیعی، گفت: واقعیت آن است که درجنگل خواری‌ها برخورد با متخلفان غیربومی برای مسئولان سازمان بسیار ساده تر است، در این زمینه باید گفت به طور معمول ممکن است در مواردی به بومی های مناطق نزدیک به جنگل ها تخفیف هایی داده شود اما برای سایر موارد برخوردها قوی تر است، بنابراین هیچ خط قرمزی در برخورد با متخلفان جنگل خواری وجود ندارد.
جلالی با بیان اینکه همه پرونده های تخلف در بخش زمین خواری و جنگل خواری موجود است، تصریح کرد: پس از پیگیری های صورت گرفته 3 هزار و 200 هکتار اراضی منابع طبیعی تصرف شده در 3 دهه در چهارمحال و بختیاری به بیت المال بازگردانده شد و سازمان جنگل‌ها سالانه نزدیک به 30 هزار هکتار خلع ید دارد.
قاچاق 2700 مترمکعب چوب در6 ماهه نخست امسال
رئیس سازمان جنگل ها و مراتع کشور درخصوص اقدامات این سازمان درجهت جلوگیری از قاچاق چوب، گفت: براساس اقدامات و عملکرد یگان حفاظت سازمان تاکنون تا به میزان قابل توجهی از قاچاق چوب جلوگیری شده اگرچه در6 ماه نخست امسال 2700 مترمکعب قاچاق چوب انجام شده که به طور حتم باید اقدمات کنترلی برای جلوگیری از این مشکل به درستی انجام شود.
وی ادامه داد: البته نیروهای حفاظتی سازمان جنگل ها درهمه گذرگاه ها حضور فعال داشته و عبور و مرور کامیون‌های حامل چوب باید با مجوز صورت بگیرد، حتی قطع چوب درختان در باغ های شخصی نیز باید با مجوز انجام شود؛ البته دراین میان موضوع مهم دیگری تحت عنوان استفاده از جنگل به عنوان سوخت هیزمی و بوته‌ای وجود دارد که درسطح جنگل ها و مراتع کل کشور صورت می گیرد.
جلالی با بیان اینکه براساس آخرین آمارها حدود 8 میلیون مترمکعب چوب درختان جنگل‌ها برای سوخت هیزمی از سوی جنگل‌نشینان استفاده شده است، تصریح کرد: اگر وزارت نفت به اولویت گازرسانی به مناطق و روستاهای دورافتاده در نزدیکی جنگل‌ها که دسترسی به آنها به دلیل صعب العبور بودن بسیار سخت است توجه کند به طور حتم می توان از قطع درختان برای استفاده از آنها به عنوان سوخت‌های هیزمی جلوگیری کرد.
وی با تاکید بر برخورد سخت و قاطع با تخریب کنندگان منابع طبیعی، گفت: خوشبختانه در دستگاه قضا جدیت لازم برای برخورد با متخلفان وجود دارد اما به دلیل انباشت پرونده‌ها در دستگاه قضایی سیر رسیدگی به پرونده‌ها مدت زمان زیادی را به خود اختصاص می‌دهد.
جلالی با اشاره به اینکه برای هرگونه بهره برداری ازجنگل ها باید مجوزهای لازم اتخاذ شود، تصریح کرد: اواخر سال 92 در دولت مصوبه ای مطرح شد مبنی براینکه بهره برداری از جنگل های شمال فقط از درختان آسیب دیده، شکسته، افتاده و آفت زده صورت گیرد.
افزایش 10 برابری جرائم جنگل خواری در لایحه جدید دولت
رئیس سازمان جنگل‌ها و مراتع کشور با انتقاد از اینکه مجازات‌های حال حاضر درحوزه منابع طبیعی بازدارنده نیست، تصریح کرد: درلایحه جدید دولت جرایم تخریب منابع طبیعی حدوداً 10 برابر شده است.
جلالی در تشریح لایحه دولت برای افزایش مجازات تخریب کنندگان منابع طبیعی گفت: پس از بیانات مقام معظم رهبری در اسفند سال گذشته، سازمان جنگل‌ها بررسی‌های بسیاری را در زمینه کاستی‌های مربوط به قوانین منابع طبیعی انجام داد و لایحه‌ای تحت عنوان ارتقاء حفاظت و تقویت ساختار و فرهنگ منابع طبیعی آماده کرد که این لایحه در حال حاضر در کمیسیون های دولت درحال بررسی است.
وی با اشاره به اینکه رویکرد سازمان جنگل ها در بخش حفاظت از منابع طبیعی استفاده از مشارکت مردمی است، گفت: شعار منابع طبیعی با مردم و برای مردم دراین لایحه مطرح شده و تقریبا سازمان جنگل ها به این موضوع درلایحه توجه کرده است.
تاکید بر توسعه جنگل ها با مشارکت مردمی
رئیس سازمان جنگل ها و مراتع کشور با بیان اینکه در کشورهای اروپایی به دلیل درنظرگرفتن مجازات های سنگین برای متخلفان منابع طبیعی کسی جرأت تخریب منابع طبیعی را ندارد، تصریح کرد: درلایحه مربوطه سازمان جنگل‌ها بازنگری درمجازات های این بخش را مورد توجه قراردادیم و درصورت هرگونه آسیب به گونه های مختلف و درختچه ها و همچنین برداشت بدون مجوز از سطح خاک و اقدامات منجر به زمین خواری متخلف باید مجازات سنگینی را متحمل شود.
جلالی با تاکید براینکه دراین لایحه به کمبودهای حفاظتی از منابع طبیعی بسیار توجه شده است، افزود: البته توسعه جنگل ها نیز باید با مشارکت مردم صورت گیرد، بنابراین درسال گذشته 50 هزار هکتار و در سال جاری نیز 100 هزار هتکار توسعه جنگل از سوی سازمان جنگل ها با مشارکت مردم انجام شده است؛ البته برای هرهکتار توسعه جنگل بدون مشارکت مردمی باید حداقل 5 میلیون تومان هزینه کرد که با مشارکت مردم هزینه ها کاهش پیدا می کند.
وی با اشاره به ارزشمند بودن خاک کشور، گفت: خاک جنگل‌های ایران از سرمایه‌های اصلی و جزو منابع پایه کشوراست، بنابراین اکثر کشورهای حوزه خلیج فارس به دلیل نداشتن خاک مناسب خواهان استفاده از خاک ایران هستند اما از آنجا که صادرات انواع خاک به سایر کشورها ممنوع است باید در مبادی ورودی و خروجی حفاظت‌ها به درستی صورت گیرد؛ البته هم اکنون کنترل‌ها در جهت جلوگیری از قاچاق خاک در سطح وسیع انجام می‌شود.
وی با تاکید بر بهره‌مند بودن ایران از انواع خاک مرغوب مرتعی، جنگلی، زراعی ادامه داد: خاک‌ها از سرمایه‌های اصلی و منابع پایه کشورهستند و اجازه صادرات و خروج هیچ نو ع خاکی از کشور وجود ندارد.
رئیس سازمان جنگل‌ها با بیان اینکه کشورهای حوزه خلیح فارس به دلیل قرار گرفتن در منطقه ای خاص خاک زراعی ندارند، افزود: اگر اجازه صادرات خاک ایران به این کشورها داده شود خسارات غیرقابل جبرانی به کشور وارد خواهد شد به همین دلیل بر اساس قوانین کشور صادرات هر نوع خاکی از کشور ممنوع است، البته امکان دارد دربرخی شرایط قاچاقی در سطح محدود صورت گیرد اما از مبادی رسمی امکان‌پذیر نیست بلکه گاهی به وسیله لنچی مقداری خاک از سواحل جنوبی کشور قاچاق می‌شود که با آن هم برخورد صورت می‌گیرد.
جلالی با تاکید بر اینکه برای جلوگیری از قاچاق خاک باید مبادی ورودی و خروجی به شدت کنترل شود، تصریح کرد: گاهی در خبرها شنیده می‌شود که محموله‌هایی از خاک به مقصد قطر یا سایر کشورها از ایران خارج شده؛ البته در پی برگزاری مسابقات جام جهانی فوتبال که قرار است در قطر برگزار شود گفته می‌شود مقامات این کشور برای ایجاد فضای سبز به دنبال خاک ایران، عراق و سایر کشورها هستند که در این زمینه مراجعات بسیاری هم به ما داشتند اما ما جواب رد دادیم و گفتیم که صادرات خاک از ایران ممنوع است.
ضرورت اجرای کلیه طرح ها با ارزیابی زیست محیطی
رئیس سازمان جنگل ها و مراتع کشور درباره ضرورت درنظرگفتن پیوست های زیست محیطی برای احداث سد شفارود، گفت: به طور حتم اجرای تمامی پروژه‌ها در حوزه‌های مختلف باید با ارزیابی زیست محیطی صورت گیرد که به این موضوع در برنامه های مختلف توسعه نیز تاکید شده است.
وی افزود: در دولت گذشته برای ایجاد سد شفارود توافقاتی میان وزیر وقت جهاد کشارزی، وزیر نیرو و سازمان محیط زیست انجام گرفت و درمرحله اول دولت سرمایه گذاری های بسیاری برای آب آشامیدنی و توسعه کشاورزی ناشی از احداث این سد صورت داد، بنابراین براساس طرح اولیه گفته شد که 400 هکتار از جنگل های منطقه پشت دریاچه مدفون می شود که این موضوع مورد اعتراض سازمان محیط زیست و سازمان جنگل ها قرارگرفت، زیرا تخریب 400 هکتار از جنگل های هیرکانی غیرقابل جبران است.
جلالی تاکید کرد: در قانون اساسی نیز به این نکته اشاره شده که انجام هرگونه اقدام در عرصه های محیط زیستی درصورت غیر قابل جبران بودن ممنوع است، از این رو با تلاش های صورت گرفته سطح دریاچه تا حدودی کاهش پیدا کرد و درحال حاضر دفن 400 هکتار جنگل پشت سد به 90 هکتار برای تامین آب شرب رسیده است؛ البته دولت باید در مواقع اضطراری اولویت ها در مسائل محیط زیستی را مورد توجه قرار دهد.
رئیس سازمان جنگل ها و مراتع کشور با بیان اینکه اکثر تخریب های منابع طبیعی برای اجرای طرح های عمرانی صورت گرفته است، تصریح کرد: البته دستگاه های مربوطه باید خسارت های ناشی از تخریب های منابع طبیعی را جبران کنند زیرا به طور حتم قطع یک درخت هم برای همه مردم جامعه مشکل آفرین است.
کاهش 4 هزارهکتار از سطح باغ های پایتخت در طول 3 دهه گذشته
وی درخصوص ضرورت حفظ کاربری اراضی درشهرها، گفت: حفظ کاربری اراضی و باغات درشهرهای بزرگ از سیاست‌های مورد توجه دولت است، اما متاسفانه بارها از سوی افراد تاکید شده که درآمد حاصل از ساخت وسازها در شهرها قابل مقایسه با درآمد حاصل از حفظ باغ ها نیست، به همین دلیل تخریب باغ ها و منابع طبیعی طی چند سال گذشته افزایش پیدا کرده است.
رئیس سازمان جنگل ها و مراتع کشور با تاکید بر درنظرگرفتن راهکاری موثر در جهت حفظ باغ‌ها، تصریح کرد: متاسفانه براساس آخرین آمار شورای شهر تهران در طی 3 دهه گذشته حدود 4 هزار هکتار از سطح باغ ها و فضای سبز پایتخت کاهش پیدا کرده است، البته سازمان پارک‌ها و فضای سبز شهری افزایش فضای سبز را به خوبی مدنظر قرار داده است؛ اما باید تاکید کرد که حوزه کاری سازمان منابع طبیعی خارج از محدوده شهرها است و این سازمان در داخل شهرها به صورت مصداقی درحفظ باغ ها حضور ندارد.
تحقیق و تفحص به تقویت سازمان جنگل ها کمک می کند
جلالی درخصوص طرح تحقیق وتفحص از سازمان جنگل‌ها و مراتع کشور درمجلس، گفت: فرآیند کارتحقیق و تفحص بیانگرآن است که نارسایی درزمینه ابعاد مختلف منابع طبیعی وجود داشته و این امری طبیعی و ضروری است، البته مدیریت مجموعه جنگل ها و مراتع کشور حاکمیتی و فرابخشی است.
رئیس سازمان جنگل‌ها و مراتع کشور با بیان اینکه به لحاظ حفاظت، احیا، توسعه و بهره‌برداری از جنگل‌ها نارسایی های شدیدی وجود دارد، افزود: امیدواریم این تحقیق و تفحص بتواند در تقویت سازمان جنگل ها و مراتع کشور موثر باشد.
وی با اشاره به اینکه در اکثر کشورهای دنیا برای هر3 هکتار منابع طبیعی یک محافظ وجود دارد گفت: این درحالی است که در کشورمان برای هر 13 هزارهکتار یک محافظ مشغول به کاراست، بنابراین به طور حتم نتایج تحقیق و تفحص به تقویت سازمان جنگل ها کمک می کند.
جلالی ادامه داد: درحال حاضر چالش هایی مانند تغییر اقلیم، گرم شدن کره زمین وکمبود آب شیرین سلامت جنگل ها و منابع طبیعی را تهدید می کند، بنابراین می طلبد که همه کشورها به حفظ منابع طبیعی کمک کنند، هرچند که متاسفانه در قرن های گذشته سطح جنگل های جهان از 8 میلیارد هکتار به 4 میلیارد هکتار کاهش پیدا کرده است؛ ازاین رو موارد این چنینی و افزایش مصرف سوخت های فسیلی و افزایش تولید گازکربنیک تعادل اکوسیستم در جهان برهم زده است.
رئیس سازمان جنگل ها ومراتع کشور با بیان اینکه افزایش غلظت گازهای گلخانه ای موجب گرم شدن کره زمین شده است، گفت: بر اساس بررسی های انجام شده در 50 سال اخیر کل کره زمین 8/. درجه سانتیگراد گرم شده که به لحاظ وجود جمهوری اسلامی ایران بر روی کمربند خشک جهان دمای کشورمان 1.1 درجه افزایش پیدا کرده است.
