همین چند وقت پیش بود که کمیساریای عالی پناهندگان، بحران پناهجویان را شرم آورترین فاجعه انسانی در تاریخ اروپا خواند و ضمن اشاره به قاچاق انسان و زنان و کودکانی که مورد تعرض گرفته اند، آن را زنگ خطر دانست.
به گزارش «تابناک»، ورود روزافزون هزاران پناهجو و مهاجر از کشورهای جنگ زده خاورمیانه و آسیا به یکی از بزرگترین بحران سیاسی و اجتماعی تبدیل شده است. البته در این میان پناهجویان فقط از کشورهای جنگ زده مانند سوریه و عراق و این ها نیستند و متأسفانه برخی از شهروندان ایرانی نیز پا به این عرصه خطرناک می گذارند.
در این میان استرالیا به عنوان یکی از مهمترین مقصد ایرانیان برای پناهندگی مطرح است.خبر دردناک و حیرتآور این است که ایرانیان بیشتر از افغانیها سوار بر قایقهای مرگ، میخواهند خود را به استرالیا برسانند تا در آنجا سکنی گزینند؛ اما همه آنان به مقصد نمیرسند. برخی در اقیانوس جان میدهند و برخی هم گرفتار اردوگاههایی میشوند و سالیان سال با درد و زجر در آنجا زندگی میکنند.
بر طبق قوانین جدید مهاجرت، تنها مهاجران کشورهای عراق، سوریه و افغانستان به دلیل وجود جنگ داخلی در کشورهایشان اجازه ورود به اروپا را به دست میآورند؛ بنابراین، در این شرایط، امکان پناهندگی برای ایرانی ها وجود ندارد. البته وضعیت استرلیا نیز بهتر از کشورهای اروپایی نیست.
این شرایط باعث می شود که وضعیت پناهجویان ایرانی نسبت به سایر پناهجویان در وضعیت بدتری قرار گیرد. این موضوع هنگامی جدی تر به نظر می رسد که بر طبق قوانین استرالیا نیز قوانین جدیدی را در رابطه با موضوع پناهندگی وضع کرده که وضعیت را برای پناهجویان وخیم تر نموده است.
بدون تردید دستگاه های اجرایی کشور برای حل این معضل باید همه تلاش خود را در جهت آگاه سازی جوانان و همچنین تلاش برای حل مشکلات پناهجویانی که به هر دلیل پناهنده و امروز پشیمان شده اند انجام دهند.
وزارت امور خارجه یکی از مهمترین دستگاه های متولی این امر است که می تواند از طریق تسهیل روند اداری کنسولی، سبب بازگشت پناهجویانی که قصد برگشت از این سفر ناکجاآباد را دارند، به عهده بگیرد.
در همین راستا، ابراهیم رحیم پور، معاون آسیا و اقیانوسیه و مشترکالمنافع وزارت امور خارجه در گفت و گو با یکی از خبرگزاری ها اظهارت عجیبی در این رابطه انجام داده است که هیچ وجه قابل پذیرش نیست.
رحیم پور در گفت و گو با آنا در رابطه با موضوع پناهنده های ایرانی در استرالیا بیان می کند که
«استرالیاییها در مورد آن عده از پناهجویانی که در جزایر دیگر هستند، میگویند که سفارت ایران باید به آن جزایر برود و اقدامات لازم را انجام دهد. ما هم این کار را انجام نمیدهیم. برای اینکه آنها باید امنیت خاطر داشته و حرف دل خودشان را در سفارت ما که سرزمین کشورمان محسوب میشود، بزنند. ممکن است اتباع ما با تهدید و نظارت آنها ناچار به درخواست برای بازگشت شوند که به همین دلیل نیز ما این امر را به نفع اتباع خودمان قبول نکردیم. آنها معتقدند حمل اتباع ایرانی به سفارت هزینهبر است و ما هم میگوییم به هر حال آنها باید این هزینه را تقبل کنند. ما به آنها گفتهایم شما ادعا می کنید که برای حقوق بشر هزینه میکنید، این در حالی است که در مورد این مسأله به عکس عمل میکنید».
آقای معاون در ادامه این گفت و گو به عنوان راه حل بازگشت کسانی که پناهنده شده است، بیان می دارد
«اگر خانوادههای پناهجویان به وزارت امور خارجه مراجعه کنند و بگویند که هزینه بازگشتشان را پرداخت میکنند یا دولت استرالیا این هزینه را پرداخت میکند و این افراد راضی به بازگشت هستند، این تعامل بین ما و دولت استرالیا قاعدتا خیلی سهل است».در واقع معاون وزیر خارجه سه شرط اصلی را برای بازگشت ایرانیان مهاجر می گذارد.
1- رضایت قلبی پناهجویان به بازگشت!
2- پرداخت هزینه ها توسط خانواده ها و یا دولت استرالیا
3- مراجعه خانواده های پناهجویان به وزارت امور خارجه
این اظهارات در حالی از سوی ایشان ابراز می شود که گزارش های میدانی از وضعیت پناهجویان ایرانی در استرالیا نشان می دهد که بسیاری از آنان از رفتن به این سفر خطرناک پشیمان شده اند؛ اما دولت استرالیا آنها را در جزایری حفظ می کند که امکان مراجعه به سفارت ایران را ندارند که حرف دلشان را بزنند! بر اساس اظهارات آقای رحیم پور دیپلمات های ایرانی نیز به دلیل اینکه می خواهند پناهجویان حرف دلشان را در سفارت به دیپلمات های ایرانی بزنند از رفتن به این جزایر خودداری می کنند.
در حالی که وظیفه نمایندگی های جمهوری اسلامی این است که به هر نحو ممکن حقوق و منافع ایرانی های خارج از کشور را تأمین کنند، نه به دلایل واهی از انجام وظایف ذاتی شانه خالی کنند.
دومین دلیل شاهکار معاون وزیرخارجه درباره عدم پیگیری هزینه مالی بازگشت این افراد است که یا باید خانواده های آنان پرداخت کند یا دولت استرالیا. آقای رحیم پور شرط بررسی این موضوع را هم مراجعه خانواده های آنها می داند!
این در حالی است که وزارت امورخارجه خود به عنوان وظیفه باید پیگیر وضعیت این افراد باشد و از طریق تماس با خانواده های آنها در جهت حل مسائل آنها اقدام نماید. نه اینکه منتظر باشد کسی مراجعه کند یا اینکه کسی حاضر به پرداخت هزینه های بازگشت باشد.
تابناک امیدوار است، همه ارکان وزارت امورخارجه همانند آنچه در توافق و اجرای برجام رخ داد؛ حقوق ایرانیان و منافع ملی را لحاظ کند. اینکه حقوق ایرانی ها را با شروط این هم به شرط مراجعه پیگیری کنیم در شأن جمهوری اسلامی ایران نیست.