معاون وزیر امور خارجه در برنامه گفت و گوی ویژه خبری درباره برجام و تعهدات غرب توضیحاتی داد.
عراقچی گفت: تحریم های اولیه شامل تبادلات دلاری است و مبادلات با یورو در حال انجام بوده و اما وقتی به موضوع دلار می رسیم کار گره می خورد که البته ما با آمریکایی ها در مذاکره هستیم که موضوع مبادلات دلاری نیز انجام شود و این تحریم ها مرجع آن به کنگره برمی گردد که البته در یک مقطع چندساله تا سال 2009 متوقف شد و با فشارهایی که ما آورده ایم ریاست جمهوری آمریکا موضوع مبادلات دلاری را مطرح کرده است.
به گزارش
تابناک اقتصادی "عباس عراقچی" معاون وزیر امور خارجه در برنامه گفتگوی ویژه خبری درباره برجام و تعهدات غرب اظهار داشت: باید از دو زاویه مختلف به اجرای تعهدات طرف مقابل نگاه کرد، آنها به تعهداتی که طبق برجام روی کاغذ داشتند در خصوص لغو تحریمها عمل کردهاند و زیرساخت تحریمهای مرتبط با هستهای کاملا برچیده شده است.
وی ادامه داد: تحریم های کنگره متوقف و همه فشارها مشروعیت خود را در قطعنامه ها می گرفت که مشروعیت خود را از دست داد.
رییس ستاد پیگیری اجرای برجام تاکید کرد: آمانو گزارشی درباره پرونده ارایه داد و همه سند ها لغو شده و اینکه می گوییم روی کاغذ لغو شده نباید بی اهمیت جلوه کنیم.
عراقچی با اشاره به اینکه تحریم ها لغو شده و اکنون با شرایط جدیدی مواجه هستیم، عنوان داشت: در شرایط جدید بازگشت به تعاملات زمان بر است و بد عهدی ها کار را سخت کرده است.
وی با اشاره به اینکه فروش نفت قبل تحریم های نفتی هر شش ماه بیست درصد کاهش یافت، گفت: در ۲۷ دی نود و چهار تحریم ها برداشته شد و هیچکس انتظار ندارد فردای برداشت تحریم ها فروش نفت ما به دو و نیم میلیون بشکه برسد.
رئیس ستاد پیگیری برجام در این برنامه با اشاره به فعالیت های موشکی جمهوری اسلامی ایران عنوان داشت: من در زمان مذاکرات هم به خانم شرمن گفتم اگر درباره موشک ها حرفی بزنیم میز مذاکره را ترک خواهیم کرد و امنیت ملی ما منوط به موشک های ماست و به هیچ وجه درباره آن مذاکره نخواهیم کرد.
وی با اشاره به اینکه بحث موشکی بحث امنیت ملی ماست و در مذاکرات هم چنین اجازه ای ندادیم تا درباره موشکی بحث کنند عنوان داشت: آن ها به دنبال برخی موارد در مذاکره بودند که ما اجازه ندادیم زیرا چیزی که روشن است اینکه فعالیت های موشکی از هسته ای جدا شد و در قطعنامه ای غیر الزام آور که در آن ادبیات اجبار حذف شده فعالیت های موشکی از ذیل فصل هفتم خارج شد.
عراقچی عنوان داشت: ما در طول مذاکرات یکی از سخت ترین مواضعمان این بود که به هیچ وجه درباره موضوع موشکی مذاکره نمی کنیم و البته از سال 85 که موضوع موشکی وارد مسئله هسته ای شد تاکنون 89 نفر و شرکت از جمله صنایع مهمات سازی، پارچین، کروز، دانشگاه مالک اشتر، سردار رحیم صفوی و سردار قاسم سلیمانی و ..... در لیست تحریم ها هستند.
معاون وزیر امور خارجه درباره اینکه آیا فرمایشات رهبری درباره اجرای گام به گام برجام عملیاتی شده گفت: موردی که رهبری فرمودند در حوزه انتقال گام به گام مواد غنی شده به خارج از کشور به خوبی انجام شد به نحوی که قبل از آنکه ده تن مواد ایران از کشور خارج شود 200 تن کیک زرد را تحویل گرفتیم و بعد مواد غنی شده بار کشتی شد و از کشور خارج گردید.
رئیس ستاد پیگیری برجام گفت: مورد دیگری از اجرای گام به گام بسته شدن پرونده pmd بود که قبل از موضوع راکتور اراک انجام شد و آنچه پس از آن صورت گرفت این بود که طبق سندی که 1+5 با ایران امضا کرده بود آن ها موظف بودند که به شرکت ایرانی که یک نهاد وابسته به سازمان انرژی اتمی بوده تکنولوژی و امکانات لازم را بدهند و طبق صحبتی که آقای صالحی داشت اگر 1+5 هم به ایران کمک نکند این شرکت می تواند در داخل قلب راکتور اراک را راه اندازی کند.
وی افزود: شرکت ایرانی طرف قرارداد با چین وارد رایزنی شده تا چین با قدرت های جهانی مذاکره کند تا موضوع راکتور اراک پیش برود.
عراقچی درباره قانون ویزا و اینکه آیا این قانون نقض برجام است، عنوان داشت: ما قانون ویزا را نقض برجام می دانستیم و به خاطر همین به آمریکایی ها فشار آوردیم و آنها مجبور شدند که ویزای تجاری و اقتصادی را متوقف کنند و هنوز با آنها در خصوص ویزاهای توریستی در حال پیگیری و رایزنی هستیم و البته در دو ماه گذشته اعتراض آنچنانی که فلان گروه گردشگری که به خاطر ترس از آمریکا به ایران نیامده گزارش نشده و در مجموع سازمان گردشگری از حضور توریست های خارجی راضی هستند.
معاون وزیر امور خارجه تاکید کرد: اگر شرکت ها بخواهند ارتباط برقرار کنند باید اعتماد لازم ایجاد شود و اگر اعتماد به وجود نیاید شخصی که قصد دارد در ایران سرمایه گذاری کند نگران خواهد شد و این اتفاق نخواهد افتاد.
رئیس ستاد پیگیری برجام با بیان اینکه ما ویزا را نقض برجام می دانستیم و در همان زمان وزیر خارجه آمریکا نامه نوشت و موضوع ویزا حل و فصل شد عنوان داشت: در مورد ویزای گردشگری همچنان در حال پیگیری هستیم.
وی درباره قطع نامه هسته ای موشکی 1929 اظهار داشت: زمانی که تحریم های هسته ای لغو شد بحث رفع تحریم تسلیحاتی و موشکی مطرح گردید و آنها گفتند که به دلیل شرایط کنگره آمادگی رفع تحریم تسلیحاتی و موشکی را ندارند.
عراقچی درباره تحریم های سوئیفت نیز گفت: این تحریم به طور کامل برداشته شده و برای اینکه این موضوع اثبات شود من به آقای سیف گفته ام که در مرکز سوئیفت اصحاب رسانه را دعوت کنیم تا آنها از نزدیک مبادلات سوئیفت را ببینند تا مطمئن باشند تحریم سوئیفت لغو شده است.
معاون وزیر امور خارجه در پاسخ به این سوال که آیا "معدن اورانیوم ساغند" تعطیل شده گفت: من موضوع تعطیلی کارخانه ساغند را نشنیده ام و تجربه ای که دارم این است که احتمالا این موضوع صحت نداشته باشد.
رئیس ستاد پیگیری برجام درباره میزان همکاری آمریکایی ها در اجرای موفق برجام گفت: آمریکایی ها تعهد کرده اند که شرایط اجرای موفق برجام را تضمین کنند و البته هر چه که به پیش می رویم مشکلات به تدریج در حال حل شدن است و نگرانی هایی که قبلا درباره pmd بازپس گیری پول نفت و تحریم سوئیفت و .... مطرح شده بود همه در حال رفع شدن است و الان مهمترین مشکلی که داریم شبکه های بانکی است و باید بانک ها روابط کارگزاری خود را با طرف های خارجی برقرار کنند و البته در این مسیر خزانه داری آمریکا نیز یک روش شیطنت آمیز را دنبال نکند.
وی با بیان اینکه آمریکایی ها تعهد کرده اند که تحریم نفتی را بردارند ولی تعهد نکرده اند که برای ما مشتری پیدا کنند یادآور شد: بازگشت به زمان قبل از تحریم به مشتریان بستگی دارد و وزارت نفت با رایزنی های اخیری که انجام داده توانسته 700 هزار بشکه به تولید نفت بیفزاید و تا چند ماه آینده تولید نفت به همان 2 میلیون و 400 هزار بشکه خواهد رسید.
عراقچی درباره تحریم سوئیفت نیز گفت: وقتی تحریم سوئیفت برداشته شد نرم افزارهای مربوط به آن وصل و کدها برقرار می شود و این پروسه سه تا چهار هفته طول می کشد تا بانک ها به سوئیفت برسند و باید بانک ها تلاش کنند تا روابط کارگزاری برقرار شود و در این پروسه بانک تجارت، ملی و ملت گام هایی برداشته اند.
معاون وزیر امور خارجه درباره میزان اموال بلوکه شده در خارج از کشور گفت: مبالغی که در خارج از کشور است از جنس های مختلف بوده و صاحبان مختلف دارد و یک بخش از آن به دولت تعلق دارد و یک بخش دیگر در اختیار بانک مرکزی است که دولت نمی تواند از آن برداشت کند و در قالب یک ساز و کار در مجلس تصویب شود و بخش دیگری از اموال به وزارت نفت ارتباط دارد و یک مقداری هم سپرده خارج از کشور است که عمدتا در کشور چین بوده تا از تحریم ها در امان بماند و این سپرده چیزی حدود 30 میلیارد دلار است.
رئیس ستاد پیگیری برجام گفت: اگر همه اموال بلوکه شده را بخواهیم حساب کنیم چیزی معادل بیش از صد میلیارد دلار بوده و طرف مقابل متعهد شده تمام پول های بلوکه شده را آزاد کند و آن پولی که متعلق به بانک مرکزی است اکنون در اختیار آقای کامیاب معاون ارزی بانک مرکزی بوده و او درباره اش تصمیم می گیرد و نقل و انتقال پول ها اختیارش در دست این نهاد است و همه آن لزوما اسکناس نمی شود.
وی با بیان اینکه در زمان مذاکرات هنگامی که پول ها آزاد می شد بخشی از آن به صورت اسکناس تبدیل می گردید و به کشور وارد می شد گفت: در حال حاضر بانک مرکزی تحریم نیست و مشکلی که وجود دارد این است که برقراری مجدد با شبکه بانکی که در طول ده دوازده سال گذشته به طور کامل قطع شده باید با روابط کارگزاری برقرار شود و البته آمریکایی ها در شبکه پیچیده ارتباطی بانکی کارشکنی می کنند.
عراقچی با بیان اینکه برخی بانک ها نزدیک به سیصد روابط کارگزاری را برقرار کرده اند گفت: در این میان بانک ملت با 43، بانک ملی با 20 و بانک تجارت با 14 رابطه کارگزاری پیشتاز هستند و تاکنون قریب به دو هزار ال سی باز شده و با توجه به اینکه روابط بانکی به دلیل مسائل پول شویی و اقتصادی بسیار پیچیده است بانک ها روابط کامپلاینس را به خوبی رعایت می کنند و ابتدا باید مشتری را بشناسند تا به او اعتماد کنند.
معاون وزیر امور خارجه با بیان اینکه مشکلی که ما با آن مواجهیم بعضا از طرف عدم همکاری با آمریکایی هاست یادآور شد: هر کسی از رسانه ها که شک دارد می تواند به اتاق سوئیفت در بانک مرکزی برود و ارسال پیام سوئیفت را ببیند و بانک مرکزی توانایی این را دارد که جلوی چشم همه ارسال سوئیفت را انجام دهد.
رئیس ستاد پیگیری برجام ادامه داد: مشکل دومی که ما در مسیر رفع تحریم ها با آن مواجهیم این است که در برجام فقط تحریم های اقتصادی و مالی برداشته شده و تحریم های غیرمرتبط با هسته ای برداشته نشده است و برخی تحریم ها تحریم های اولیه اند که از زمان پیروزی انقلاب وضع شده اند که برخی از دوستان که می گویند چرا تحریم دلار رفع نمی شود به همین دلیل است و ما چهار نوع چالش تحریمی هسته ای، حقوق بشر، تروریسم و موشکی داریم و در حوزه تحریم دلار باید بگویم که یا باید مذاکره دو جانبه انجام دهیم و روابط دو جانبه با آمریکایی برقرار شود و این را نه ما می خواهیم و نه اجازه اش موجود است.
وی درباره زمان بر طرف شدن رفع برخی تحریم ها با تداخل تحریم اولیه و ثانویه گفت: تحریم های اولیه شامل تبادلات دلاری است و مبادلات با یورو در حال انجام بوده و برای مثال از تاریخ 1 اسفند تا 27 اسفند بانک تجارت 174 اعتبار اسنادی ال سی باز کرده و بیش از 300 حواله ارزی انجام شده و اما وقتی به موضوع دلار می رسیم کار گره می خورد که البته ما با آمریکایی ها در مذاکره هستیم که موضوع مبادلات دلاری نیز انجام شود و این تحریم ها مرجع آن به کنگره برمی گردد که البته در یک مقطع پنج ساله تا سال 2009 متوقف شد و با فشارهایی که ما آورده ایم ریاست جمهوری آمریکا موضوع مبادلات دلاری را مطرح کرده است.
عراقچی با اشاره به اینکه به خاطر عدم استفاده از سیستم دلار نمی توانیم در نقاط دیگر اقدام به مبادلات تجاری بکنیم و با فشاری که به آمریکایی ها می آوریم در حال پیگیری موضوع هستیم یادآور شد: برای مثال در بیمه نفت کش های ایرانی چون کار گره خورده بود به آمریکایی ها فشار آوردیم و مشکل بیمه نفت کش ها حل شد و آمریکایی ها متعهدند که باید قوانین اولیه خود را اصلاح کنند تا تبادلات بانکی برقرار شود.
معاون وزیر امور خارجه افزود: آمریکایی ها با رضایت خاطر برجام را امضا نکردند و توانمندی جمهوری اسلامی آنها را مجبور کرد تا برجام را امضا کنند و به همان اندازه ای که ما در حال تلاطم و فشار به آمریکایی ها قبل از برجام بوده ایم پس از برجام نیز این فشار به آمریکایی ها وارد شده و می بینیم که مشکل بیمه حل شده و تبادلات دلاری هم در حال حل شدن است.
رئیس ستاد پیگیری برجام گفت: بعضی از بانک های بزرگ توسط آمریکا جریمه شدند و برای اینکه دوباره جریمه نشوند تعهد داده اند که با ایران کار نکنند و ما به آمریکایی ها فشار می آوریم که این موضوع را باید برطرف کنند و در حال پیگیری آن هستیم.
وی با بیان اینکه ما از ابتدا می دانستیم که آمریکایی ها در صحنه اجرای برجام بدعهدی خواهند کرد گفت: البته وزارت خزانه داری آمریکا هم یک سری عدم ترغیب ها را ایجاد کرده است.
عراقچی درباره اینکه آیا ایران در عمان و هند حدود هشت میلیارد دلار اموال ارزی دارد عنوان داشت: این پول ها همه آزاد شده و حسابش دست بانک مرکزی بوده و این پول نزد حساب بانک مرکزی در عمان است و عمده پول هایی که خارج از کشور است یا به یورو تبدیل می شود و یا در خارج خرج می شود برای برخی خریدها و مقداری هم برای این که ارز را کنترل کند وارد کشور خواهد شد.
معاون وزیر امور خارجه با بیان اینکه بعضا بدعهدی آمریکایی ها با توجه به روح برجام و بند صریح 1+5 درباره اجرای موفقیت آمیز برجام صحیح نیست گفت: جلسات مشترکی با طرف مقابل داشتیم تا مشکلات هر چه سریعتر رفع شود و یک سری تحریم ها به لحاظ فنی زمان می خواهد و البته به لحاظ عدم همکاری آمریکایی ها نیز مشکلاتی داریم و فضا باید به گونه ای آماده شود که به شرایط قبل از تحریم بازگردد.
رئیس ستاد پیگیری برجام در پاسخ به این سوال که اوباما تلویحا گفته برجام اجرایی نمی شود اظهار داشت: اوباما نمی تواند بگوید برجام اجرایی نمی شود و آنها باید تعهداتشان را انجام دهند و این که اروپایی و آمریکایی ها در موضوع هسته ای به تعهدات خود عمل می کنند به این معنی نیست که با ما دوست و رفیق شده اند و اتفاقا دشمنی آنها افزایش یافته و آن هم به دلیل این است که جمهوری اسلامی ماهیت خود را تغییر نداده است.
وی با اشاره به اینکه قبل از اجرایی شدن برجام نگرانی هایی وجود داشت مبنی براینکه با آزمایش موشک عماد برجام نقض می شود یادآور شد: پس از انجام این آزمایش خیال خیلی ها راحت شد که برجام نقض نشده و پس از آنکه تست های موشکی اخیر انجام شد آمریکایی ها ادعا کردند که این موضوع نقض قطع نامه شورای امنیت است که البته روس ها و چینی ها این موضوع را رد کردند و البته هیچ سندی وجود ندارد که موشک های ایران حامل کلاهک هسته ای است و ما هم بر این موضوع تاکید کردیم که برنامه موشکی ناقض برجام نیست.
عراقچی گفت: آنها البته پس از آنکه در شورای امنیت نتیجه نگرفتند هشت شرکت را در لیست سیاه تحریم موشکی قرار دادند و اینکه آیا این موضوع نقض برجام است یا نه تشخیص آن برعهده هیئت نظارت بر برجام بوده و آنها درباره این موضوع تصمیم می گیرند.
معاون وزیر امور خارجه با اشاره به اینکه ما در طول 20 سال گذشته چهار چالش تروریست که تروریست به زعم آنها این گونه تلقی می شود و در حقیقت حمایت از گروه مقاومت بوده، حقوق بشر، هسته ای و موشکی را با آمریکایی ها داشتیم گفت: از سال 1385 موضوع هسته ای و موشکی با هم گره خورده و در طول ده سال گذشته موضوع موشکی مطرح شده و موضوع تازه ای نیست.
رئیس ستاد پیگیری برجام در پاسخ به این سوال که آیا تحریم موشکی از دید برجام ناقض این توافق نامه است گفت: از دید برجام تحریم موشکی ناقض این توافق نامه نیست همان طور که ازمایش موشکی ما نقض برجام نیست و البته ملاک ما فرمایشات رهبر معظم انقلاب است و خلاف نظر رهبری خلاف همه چیز است و نقض برجام از دید متن برجام اتفاق نیفتاده است اما با توجه به اینکه خلاف نظر رهبری است نقض برجام است.