در تاریخ 48 ساله داربی مردان داخلی و خارجی بسیاری قضاوت این دیدار فوق العاده حساس را بر عهده داشته اند . مردانی که بالجمله از بهترین های داوری ایران و جهان بوده اند .
با این وجود مردان بزرگی همچون جعفر نامدار تنها داور تاریخ فوتبال ایران در جام های جهانی و حسین تهرانی با سابقه داوری در فوتبال المپیک با وجود داوری های درخشان هیچگاه به افتخار قضاوت این دیدار دست نیافتند .
این مطلب به داورانی پرداخته که قضاوت شهرآورد تهران را بر عهده داشته اند :
عبدالرضا موزون - داربی 1
نخستین داور تاریخ داربی تهران از بازیکنان سابق فوتبال بود که پس از اتمام دوران بازیگری به حرفه قضاوت روی آورده بود .
بهادر خان – پاکستان – داربی 2
پای داوران خارجی خیلی زود و در دومین شهرآورد دو تیم به این مسابقه باز شد . نخستین داور خارجی از کشور همسایه به ایران آمد و قضاوت این دیدار را بر عهده گرفت .
ابوالقاسم حاج ابوالحسن– داربی های 3و 4
جمعی از نخستین جنجالهای تاریخ داربی را یک داور ایرانی به نام حاج ابوالحسن رقم زد . او که در داربی دوم کمک بهادر خان بود قضاوت داربی سوم را بر عهده گرفت و با اخراج رضا وطنخواه از پرسپولیس ، نخستین کارت قرمز داربی را به نام خود ثبت کرد . قضاوت داربی چهارم را هم بر عهده گرفت ولی با نپذیرفتن گل سالم دقایق پایانی محمود خوردبین برای پرسپولیس در حالی که این تیم یک گل عقب بود جنجالی بزرگ را رقم زد . عزیز اصلی سنگربان ملی پوش پرسپولیس که سابقا فعالیت در کشتی کج را داشت سیلی محکمی حواله صورت او کرد و از زمین اخراج شد و با این اتفاق پرسپولیسی ها اقدام به ترک زمین کردند و فدراسیون فوتبال استقلال را 3-0 برنده اعلام کرد . حاج ابوالحسن به دلیل این اتفاق تا مدتها از سوی تماشاگران به طعنه تاج ابوالحسن خطاب می شد !
ارتو طغرل دیلک – ترکیه – داربی 5
ارشد برازنده – داربی 6
مرحوم ارشد برازنده، بازيكن سابق تهرانجوان در حالی قضاوت داربی ششم را بر عهده گرفت که در داربی های اول و دوم در نقش کمک داور شهرآورد تهران را تجربه کرده بود . در حالی که فدراسیون نشینان اتفاقات داربی چهارم را استثنا دانسته و مجددا به داور ایرانی اعتماد کرده بودند بازهم جنجالی کاملا مشابه داربی تهران را به آشوب کشید . این بازی تا دقیقه 82 1-1 مساوی در جریان بود تا اینکه به دنبال نفوذ محمود خوردبین و شوت زیبای او دروازه تاج فرو ریخت. در این لحظه، در حالی که بازیکنان پرسپولیس سر از پا نمیشناختند، ارشد برازنده داور مسابقه با اعلام خطای خوردبین گل این تیم را مردود اعلام کرد. به دنبال این تصمیم و اعتراض پرسپولیسیها، ناگهان عزیز اصلی کاپیتان این تیم به داور نزدیک شد، سیلی محکمی به او زد و زمین را ترک کرد. مشاجره و جنجال مدتی ادامه یافت و سرانجام پرسپولیسیها حاضر به ادامه بازی شدند. به دنبال بازگشت عزیز اصلی به زمین، برازنده از پذیرفتن او خودداری کرد و حکم به اخراج وی داد. در این هنگام بازیکنان پرسپولیس حاضر به پذیرش رأی داور نشدند و میدان را ترک کردند. براساس رأی صادره از سوی فدراسیون فوتبال تیم تاج با نتیجه ۳ - صفر برنده بازی شد و با این نتیجه به رکورد چهار برد پیاپی در داربی دست یافت . برازنده در این دیدار بجز اصلی ، به همایون بهزادی و حسین کلانی از پرسپولیس و مهدی لواسانی از تاج کارت قرمز نشان داد ! برازنده بعدها در كميته داوران هم بارها صاحب نقش و منصب شد و در ابتداي دهه 80 به رحمت خدا رفت.
توفیق بهرام اف – شوروی – داربی 7
با جنجال مجدد در داربی این بار فدراسیون تصمیم گرفت نامی پرآوازه را برای قضاوت این مسابقه به تهران دعوت کند . توفیق بهرام اف معروفترین کمک داور تاریخ فوتبال که با پذیرفتن گل مشکوک جف هرست در فینال جام جهانی 1966 انگلیس را به تنها افتخار بین المللی اش رساند با سابقه قضاوت فینال جام یوفا ، مسئولیت قضاوت داربی هفتم را پذیرفت و موفق شد به خوبی از عهده این کار بر آید . بهرام اف در سال 1993 در گذشت و به پاسداشت زحماتش استادیوم ملی شهر باکو به نام او نامگذاری شد . بهرام اف از جمله محبوبترین افراد خارجی در کشور انگلیس به شمار می رود .
داوود حیدری – داربی های 8 و 11
باز هم فدراسیون تصمیم گرفت به داوران ایرانی اعتماد کند و باز هم اینبار داوود حیدری بازیکن سابق دارایی و تیم ملی موفق نشد جواب این اعتماد را بدهد تا فدراسیون دوباره سوت داربی را به خارجی ها واگذار کند .
پاپا واسیلی – یونان – داربی 9
داور یونانی در سومین روز فروردین 51 و در زمین گل آلود امجدیه که با خاک اره به شکلی عجیب آماده بازی شده بود مسئولیت نهمین قضاوت شهرآورد را بر عهده گرفت .
داوود نصیری – داربی 10
او که به پدر داوری ایران شهرت داشت یکی از بزرگترین قاضیان فوتبال ایران بود که مسئولیت قضاوت دیدار پایانی جام ملتهای آسیا 1964 را نیز بر عهده داشت . جالب است بدانيد او طرح جامع ورزش فرانسه را در سال 1955 نوشته است !. نصيري که در ترکیب تیم ملی در نخستین بازی رسمی برابر افغاستان به میدان رفته بود در دهه 40 هم داور بود و هم مدير تيمهاي ملي فوتبال و در اکثر دیدارها از جمله داربی دهم كسي جرات نداشت بالاي حرفش حرفی بزند!
نیکولای پتریچیانو – رومانی – داربی 12
وقایع عجیب رخ داده و بازی یکطرفه در داربی شش تاییها باعث شد کسی به قضاوت کم نقص داور رومانیایی دقت نکند .
رودولف شرر – سوئیس – داربی های 13 و 14
محسن زمانی – داربی های 15 و 34: قضاوت فوق العاده داربی سی و چهارم در سن 50 سالگی و بدون دادن حتی یک کارت زرد و قرمز هنری بود که فقط محسن زمانی داشت .
هاشم حکیم – هندوستان – داربی 16
پیت اندرسون – مجارستان – داربی 17
محمد صالحی – ایران – داربی های 18- 23 -24 – 25 -29 : قطعا داوری که 5 بار داربی تهران را سوت زده باشد داور شایسته ای است .
جک تیلور – انگلیس – داربی 19
هنوز یک دقیقه از بازی فینال جام جهانی در آلمان نگذشته که داور نخستین پنالتی تاریخ فینال جامهای جهانی را علیه میزبان اعلام می کند . چنین جسارتی تنها در وجود جک تیلور یافت می شود . قضاوت شهرآورد تهران برای این داور انگلیسی که کلکسیونی از قضاوتهای بزرگ از قبیل فینال جام جهانی و جام باشگاههای اروپا را در کارنامه داشت کاری به سادگی آب خوردن بود .
والتر اشوایلر – آلمان غربی – داربی 20
داور دیدار پایانی جام برندگان جام باشگاههای اروپا در سال 1982 که بیشتر از اینکه با قضاوت داربی تهران شناخته شود با ضربه ای که بازیکن پرویی در جام جهانی 1982 به او زد و او را نقش بر زمین کرد شناخته می شود .
آدولف پروکاپ – آلمان شرقی – داربی 21
داوری که در کارنامه اش قضاوت دیدار فینال جام برندگان جام باشگاههای اروپا در سال 1984 دیده می شود .
هروس باغومیان – ایران – داربی 22
در دقیقه 75 به دلیل هجوم تماشاگران به داخل زمین بازی نیمه تمام ماند. با توجه به دوستانه بودن بازی همان نتیجه یک بر صفر برای این دیدار در نظر گرفته شد. شاید باغومیان شانس آورد که در این دیدار خبری از عزیز اصلی نبود تا سه گانه سیلیهای او با زدن این داور تکمیل شود.
حمید خوشخوان – ایران – داربی های 26 و 31 و 37
مسن ترین داور تاریخ داربی با 51 سال سن ! او همچنین در داربی سی و یکم گل کاملا آفساید عابدیان را به اشتباه پذیرفت و موجب باخت استقلال شد !
منوچهر نظری – ایران – داربی های 27 و 32
او در داربی 18 کمک محمد صالحی بود و ضربه مشکوک محمود خوردبین برای پرسپولیس را گل اعلام کرد . نظری بعدها به مدت شش سال رئیس کمیته داوران فدراسیون فوتبال شد .
بهمن بهلولی – ایران – داربی 28
اکثر قریب به اتفاق فوتبال دوستان بهلولی را پرسپولیسی می پنداشتند . کسب اجازه او از پروین برای دمیدن در سوت پایان یک بازی این تیم بر این شایعات دامن زد . همین موضوع بهلولی را تحت فشار روحی شدیدی قرار داد که موجب شد خطای محرز حاجیلو روی پیوس را در دقایق ابتدایی داربی عمدا اعلام نکند !
هادی دزفولی – ایران – داربی های 30 و 33
از او حرکتی خاطره انگیز در داربی ها به یاد مانده است : اخراج دو بازیکن استقلالی و پرسپولیس پس از آشتی دادن آنها !
احمد ابهران – ایران – داربی های 35 و 38
بزرگترین جنجال تاریخ داربی بدون شک به ابهران تعلق دارد . کسی که نتوانست داربی دیدنی سی و هشتم را به خوبی مدیریت کند و درگیری محرمی و قلعه نوعی در دقایق پایانی منجر به درگیری و ورود تماشاگران به زمین شد . در نهایت فدراسیون تصمیم گرفت بازی را لغو و پرسپولیس را بازنده اعلام کرده و بازی برگشت را به بندرعباس موکول کند . پس از آن بازی کذایی فدراسیون فوتبال به مدت 14 سال از سپردن قضاوت داربی به داوران ایرانی واهمه داشت!
مهدی اخوان – ایران – داربی های 36 و 39
داور اصفهانی تنها داربی برگزار شده در بندرعباس با تصمیماتی قاطعانه
ساندرو پل – مجارستان – داربی 40
به جرات می توان گفت پل بزرگترین داوریست که برای قضاوت به ایران آمده است . داور فینال جام جهانی 94 که در سابقه اش قضاوت فینال لیگ قهرمانان 1997 و جام یوفای 1993 نیز دیده می شود نخستین داور خارجی بود که بعد از محرومیت داوران ایرانی از قضاوت داربی به تهران آمد . پل برای فوتبال دوستان ایرانی چهره ای خاطره انگیز است . کافیست 8 دقیقه وقت تلف شده بازی ایران و استرالیا در ملبورن را بخاطر بیاورید !
معان کیالی – سوریه – داربی 41
این داور سوری هم با اشتباه خود در نپذیرفتن گل صحیح پاشازاده ، استقلال را از رسیدن به پیروزی محروم کرد .
جمال شریف – سوریه – داربی های 42 و 43
داور سوری که بیشتر به خاطر ناداوری اش در جام ملتهای آسیا 1992 برابر ژاپن و لگدی که از مرتضی کرمانی مقدم خورد به خاطر فوتبال دوستان ایرانی مانده است دو بار داربی را قضاوت کرد و عملکرد چندان مناسبی هم نداشت .
محمود الرفاعی – سوریه – داربی 44
عبدالرحمن زید – عربستان – داربی 45
2 اخراج از استقلال و یک اخراج از پرسپولیس ! این هم نوعی از مدیریت بازی بود که داور عربستانی در داربی تهران به کار گرفت !
محمد کوسا – سوریه – داربی46
عمر المهنا – عربستان – داربی 47
دو کارت قرمز برای سرخپوشان تنها در سی دقیقه نخست بازی کافی بود تا شیرازه بازی از دست داور عربستانی خارج شود . بازی ای که استقلال 60 دقیقه نتوانست به پرسپولیس 9 نفره گل بزند و البته المهنایی که در نیمه دوم با سرخپوشان بیش از حد مهربان شده بود !
مارکوس مرک – آلمان – داربی 48
دکتر دندان پزشک آلمانی که به اخراج های مستقیم شهره بود یکی از آنها را روی خطایی مهلک از ستار همدانی به نمایش گذاشت و شیرازه استقلال را از هم پاشید . قضاوت فینال یورو 2004 ، لیگ قهرمانان 2003 و جام برندگان جام باشگاههای اروپا 1997 از مهمترین قضاوتهای مرک آلمانی هستند.
یانگ جو کیم – کره جنوبی – داربی 49
قضاوت فوق العاده ضعیف این داور کره ای باعث شد خاطره ابهران از ذهنها پاک شود . بازی در آخرین دقایق به طور کامل از دست داور کره ای خارج شده بود و او مشت پرویز برومند به صورت پایان رافت را نادیده گرفت تا پس از اتمام بازی نوازی ، استیلی ، تارتار ، برومند و ... به مانند گلادیاتورها به جان هم افتاده و بعد از بازی به زندان اوین منتقل شوند!
پاسکواله رودومونتی – ایتالیا – داربی های 50 و 51
شب قبل از داربی 51 علی انصاریان و علیرضا نیکبخت در سریال زیر آسمان شهر به عنوان بازیگر ظاهر شدند تا از اخلاق و رفاقت و دوستی بین سرخابی ها صحبت کنند. انصاریان برخلاف صحبت هایی که شب قبل از مسابقه در سریال کرده بود، در بازی میانه ای با رفاقت و دوستی نداشت و سرانجام هم از زمین اخراج شد!
پائولو گومز کاستا – پرتغال – داربی های 52 و 55
روبرتو روزتی – ایتالیا – داربی 53
قاضی دیدار فینال یورو 2008 که تنها داربی تهران در شهر تبریز را قضاوت کرد .
ولادیمیر هریناک – اسلواکی – داربی 54
داور چهارم فینال لیگ قهرمانان سال 2008
مصطفی گوجلو – ترکیه – داربی 56
فلورین میر – آلمان – داربی 57
داور فینال دراماتیک لیگ قهرمانان اروپای فصل 2007 در استانبول
والنتین ایوانوف – روسیه – داربی 58
پسر والنتین کوزمیچ ایوانوف اسطوره بزرگ فوتبال شوروی خالق نبرد نورنبرگ میان هلند و پرتغال در جام جهانی 2006 و رکورد بیشترین کارتهای زرد و قرمز در یک بازی تاریخ جام جهانی
ولفگانگ اشتارک – آلمان – داربی 59
داور فینال لیگ اروپا 2012 و از معدود داوران غیراسپانیایی تاریخ ال کلاسیکو
سعد کمیل – کویت – داربی های 60 و 65
بهترین داور آسیا در سال 1997 و داور دیدار رده بندی جام جهانی 2002
آلفونسو پرز – اسپانیا – داربی 61
داور چهارم دیدار فینال جام یوفا 2009
فیلیکس بریش – آلمان – داربی 62
داور فینال لیگ اروپا فصل2014
برناردینوگونزالس – اسپانیا – داربی های 63 و 64
محسن ترکی – ایران – داربی های 66 – 67 – 70 – 71 – 75 و 81 و 82
بالاخره محسن ترکی طلسم قضاوت نکردن یک ایرانی در داربی تهران را شکست و حالا با 7 قضاوت در این دیدار رکورددار قضاوت در این مسابقه است . او داربی روز جمعه را سوت خواهد زد.
سعید مظفری زاده – داربی های 68 – 72 و 78
یکی از بهترین داوران تاریخ فوتبال ایران که به خاطر نامساعد بودن شرایط داوری این رشته را برای همیشه کنار گذاشت و راهی کانادا شد.
مسعود مرادی – داربی 69
تنها داور ایرانی که سابقه قضاوت در جام کنفدراسیونهای 2003 قضاوت کرد .
هدایت ممبینی – داربی 70
علیرضا فغانی – داربی های 74 و 77، قاضی فینال جام ملتهای آسیا 2015
محسن قهرمانی – داربی 78
یدالله جهانبازی – داربی 79
تورج حق وردی – داربی 80