آزمون استخدامی سال گذشته وزارت آموزش و پرورش، با استقبال بیش از دویست هزار تن از دانشجویان تحصیلات تکمیلی رو به رو شد و سرانجام با پذیرش نیروهای مورد نیاز (حدود ۴هزار دانشجو) به پایان رسید. اکنون پس از گذشت یک سال، اخباری به «تابناک» رسیده است که نشان می‌دهد، این جمعیت کم پذیرفته شده نیز با وجود هزینه‌های هنگفت تحمیلی همچنان در سختی و بلاتکلیفی به سر می‌برند.
به گزارش «تابناک»، سال گذشته، وزارت آموزش و پرورش با کلی حاشیه و پرداخت رسانه‌ای، اقدام به برگزاری آزمون استخدامی سراسری کرد که با توجه به موج بیکاری در میان تحصیل کرده‌های دانشگاهی با استقبال ۲۰۰ هزار نفری دانشجویان و فارغ التحصیلان دانشگاهی روبه رو گشت و ادامه فرایند این آزمون استخدامی، منجر به پذیرش نزدیک به ۴ هزار نفر از متقاضیان شد. با این حال پس از گذشت یک سال از این آزمون استخدامی، اخباری به «تابناک» رسیده که نشان می‌دهد پذیرفته شدگان نهایی با وجود گذر از شرایط سخت و دشوار، همچنان بلاتکلیف اند و به رغم هزینه سنگینی که تا به اینجای کار متحمل شده‌اند، هنوز استخدامشان در آموزش و پرورش قطعی نیست.
توضیح بیشتر آنکه حدود ۱۲۰۰ تن از پذیرفته شدگان آزمون استخدامی سال گذشته در نامه‌ای به «رئیس جمهور» که رونوشت آن برای «تابناک» ارسال شده است، به مشکلات مرتبط با وضیعت حال حاضرشان اشاره کرده‌اند که مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از:
۱ـ اخذ شهریه ناعادلانه (بیش از یک میلیون تومان در ترم) برای گذراندن دوران آموزش
بنا بر مطالب مندرج در نامه و نیز توضیحات پذیرفته شدگان آن‌ها موظف هستند به مدت دو ترم تحصیلی که فشرده و شبانه روزی است، دوران آموزشی خود را بگذرانند. داوطلبان در حالی که خود جویای کار هستند و به عبارتی منبع درآمد مشخصی ندارند، باید بیش از یک میلیون تومان در هر ترم به وزارت آموزش و پرورش پرداخت کنند که پرداخت این مبلغ در توان بسیاری از آن‌ها نیست. ضمن اینکه اگر بناست داوطلبان در ادامه در مدارس به کار گرفته شوند، منطقی آن است که از حقوق آتی آن‌ها شهریه این دوره‌ها نیز اخذ شود. نه اینکه آن‌ها را در این بازه بلاتکلیفی با فشار رو به رو کنند.
۲-برگزاری دوره‌های آموزشی پذیرفته شدگان در شهرهای غیر بومی
یکی از داوطلبان در این رابطه به «تابناک» گفت: «توزیع جغرافیایی نیرو‌ها برای گذراندن دوره‌های آموزشی از منطق مشخصی پیروی نمی‌کند و بیشتر داوطلبان در شهرهای غیر بومی در حال گذراندن دوره خود هستند. در این بین اگر فردی خواهان آن باشد که دوره آموزشی خود را در شهر خود یا شهر نزدیک‌تر بگذراند، باید مبلغی حدود ۵۰۰ هزار تومان به عنوان هزینه انتقالی پرداخت کند.
۳-عدم تعهد نسبت به هزینه اسکان و غذای پذیرفته شدگان
بر اساس اخبار دریافتی وضعیت اسکان این نیروهای استخدامی و تأمین غذای آن‌ها نامناسب است. آن‌ها مجبور هستند در اردوگاه‌های دانش آموزی با جمعیت زیاد در اتاق‌ها ساکن شوند، شبی ۶ هزارتومان اجاره پرداخت کنند و تهیه غذای آن‌ها نیز به عهده خودشان است.
۴-محرومیت از خدمات بیمه
ضمن اینکه نیروهای پذیرفته شده از وضعیت بیمه آموزش پرورش هنوز بهره‌مند نیستند، همچنین اگر در این مدت برای آن‌ها حادثه‌ای پیش آید آن‌ها زیر پوشش هیچ نهاد بیمه‌ای قرار ندارند.
۵-محتوای علمی ضعیف و ناکارآمد دوره آموزشی
بر اساس اطلاعاتی که به «تابناک» رسید و در نامه به «رئیس جمهور» نیز به آن اشاره شده است، کیفیت و محتوای علمی دوره‌ها ضعیف است و دانش آموختگانی که اغلب مدرک دکتری و یا کار‌شناسی ارشد رشته‌های مشخص را دارند، دوباره باید مطالب موازی با مدرک تحصیلی خود را با کیفیت پایین‌تر و خسته کننده سپری کنند.
۶-عدم تعهد قطعی نسبت به استخدام و مشروط کردن آن به آزمونی دیگر
نکته جالب این فرایند پیچیده و طولانی، آزمون استخدامی آن است که با وجود صرف دو سال زمان و نیز چندین میلیون هزینه شامل (آزمون اولیه، مصاحبه، معاینه پزشکی، شهریه دوره، خوابگاه، غذا، مسافرت و...) وضعیت استخدام این داوطلبان قطعی نیست و همه چیز مشروط به آزمون دیگری است که باید پذیرفته شدگان در آن نیز نمره قبولی را کسب کنند.
در ادامه تصویر نامه مذکور و تصویر تنها بخشی از امضاهای چند ده صفحه‌ای می‌آید.
در همین رابطه «ع-ل» یکی از پذیرفته شدگان این دوره از آزمون استخدامی که اهل استان خراسان رضوی است به «تابناک» گفت: «رشته تحصیلی من در دانشگاه علوم تربیتی بوده است و تمام دروس این دوره آموزشی را در دانشگاه گذرانده‌ام؛ اما با وجود این، مجبورم برای گذراندن این درس‌های تکراری به زاهدان مرکز استان سیستان و بلوچستان بروم و در آنجا بدون هیچ تعهدی نسبت به اسکان و غذا با پرداخت شبی ۶ هزارتومان در یک اردوگان ساکن شوم».
این داوطلب پذیرفته شده در پاسخ به این پرسش «تابناک» که آیا استخدام شما قطعی است یا خیر، گفت: «خیر با اینکه همه ما مجبور به حضور ۲۴ ساعته در مراکز آموزشی به مدت یک سال هستیم و این موضوع سبب شده است کار و معیشت خانواده‌هایمان با مشکل مواجه شود و همچنین علی رغم گذر از مراحلی نظیر آزمون استخدامی سراسری و معاینات پزشکی، استخدام ما قطعی نیست و قرار است در پایان دوره یک آزمون دیگر نیز گرفته شود تا پذیرفته شدگان نهایی از طریق آن مشخص شوند».
آنچه در بالا به آن اشاره شد، بیش از پیش نشان می‌دهد که وضعیت اشتغال جوانان و تحصیل کردگان دانشگاهی در کشور ما با مشکلات فراوانی همراه است که شاید مهم‌ترین آن عدم درک وضیعت زندگی جوانان تحصیل کرده توسط مسئولین باشد. مسئولینی که خود در گذشته به سادگی جذب بازار کار شده‌اند، اکنون با سیستم‌های پیچیده و دست و پاگیر استخدامی خود، عملاً آینده جوانان این مرز و بوم را با چالش روبه رو می‌کنند.
