پشت پرده و جزئیات جدید سفر هیأت عربستانی به اسرائیل

در ارتباط با اهداف این سفر، آسوشیتدپرس به موافقت نامه جامع صلح میان اسرائیل و همسایگان عرب اش و همچنین مسائل مشترک دیگری همچون لزوم مقابله با ایران اشاره کرده است.

در همین زمینه نیز روزنامه «رای الیوم» در مطلبی نوشت: ریاض به سیاست ارتقای روابط با تل آویو و حرکت در مسیر تبدیل آن به ائتلاف ادامه می دهد. این امر بعد از تلاقی منافع آنها در سطح مواضع و گزینه های موجود در قبال چند پرونده در منطقه انجام می گیرد.

در سایه این وضعیت، سفر هیأت بلندپایه سعودی متشکل از شخصیت های دانشگاهی و بازرگانان به ریاست انور عشقی، ژنرال بازنشسته دستگاه اطلاعاتی عربستان صورت گرفت. انورعشقی فردی است که برای نزدیک کردن روابط عربستان و اسرائیل و پیشبرد تدریجی آن تلاش می کند.

چند دیدار بین انور عشقی و مقامات اسرائیلی در خارج از فلسطین اشغالی برگزار شده بود اما با توجه به اینکه این اولین دیداری است که در فلسطین اشغالی برگزار شد، دارای چند پیام سیاسی و منطقه‌ای و در سطح داخلی اسرائیل است.

یک پیام این است که عربستان بیشتر در مسیر حرکت به سمت مرحله روابط علنی با اسرائیل و آمادگی برای ارتقای آن به سطح ائتلاف در سایه تغییرات منطقه‌ای قرار گرفته است؛ بدون اینکه اسرائیل هرگونه پایبندی و تعهد رسمی برای امتیازدهی در زمینه مذاکرات با تشکیلات خودگردان فلسطین داشته باشد.

اما در سطح داخلی، روشن است که بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل توانست دستاورد سیاسی را از طریق این سفر به دست آورد، زیرا به اسرائیلی ها نشان می دهد که سیاستش در قبال فلسطینی ها، مانعی جدی برای نزدیکی روابط تل آویو با رژیم های عربی و به طور مشخص عربستان به شمار نمی آید. آنچه منطق نتانیاهو و دیدگاهش را تقویت می کند، این است که گام های رو به افزایش عربستان برای ارتقای روابطش با تل آویو، در حالی صورت می گیرد که تل آویو دائم اصول ثابت خودش را درخصوص سازش نهایی با تشکیلات خودگردان فلسطین تکرار می کند؛ علاوه بر آن، جای گفتن ندارد که هیأت سعودی، بدون چراغ سبز خاندان حاکم در عربستان، به فلسطین اشغالی سفر نمی کرد.

به نوشته روزنامه «هآرتص»، از مسئولان سعودی نقل شد که آنها می خواهند راهی را که انور سادات رئیس جمهور اسبق مصر آغاز کرد، تکمیل کنند و آنها می خواهند به اسرائیل نزدیک شوند؛ این همان چیزی است که آنها به طور بارز احساس می کنند.

«عیساوی فریج» نماینده حزب میرتس و هماهنگ کننده این دیدار نیز گفت:« سعودی‌ها خواهان گشایش روابط با اسرائیل هستند و این یک مسیر راهبردی از جانب آنهاست».
 
همچنین چند روز پیش بود که «آموس یادلین»، رئیس مؤسسه مطالعات امنیتی رژیم صهیونیستی، در مصاحبه با خبرگزاری فرانسوی «فرانس پرس» گفت: همکاری میان عربستان و اسرائیل در جریان است و هر دو نیز ایران را یک تهدید مشترک تلقی می کنند.
 
این مقام صهیونیست گفته است: «وزیر دفاع عربستان سعودی صبح ها وقتی از خواب برمی خیزد و به مشکلات عربستان و تهدیدهایی که کشورش با آن روبه روست، نگاه می کند، وقتی به ایران و آنچه این کشور در خاورمیانه به دنبال آن است و جاه طلبی های هسته ای ایران می نگرد، زمانی که اقدامات منفی ایران در سوریه، عراق، یمن و لبنان را می بیند، وقتی حزب الله و همچنین داعش را تهدیدی برای کشورش تلقی می کند؛ او در واقع تهدیدهایی مشابه با تهدیداتی می بیند که وزیر دفاع اسرائیل وقتی از خواب برمی خیزد، می بیند. این مسأله در واقع منافع همگرا و نزدیک زیادی را میان دو دولت نشان می دهد. به نظر می رسد، در صورتی که مذاکرات صلح میان فلسطینی ها و اسرائیل به نتیجه برسد، من تصور می کنم، روابط پنهانی میان عربستان و اسرائیل ممکن است علنی شود».

به همین دلیل، بسیاری از تحلیلگران و کارشناسان معتقدند، منافع تل آویو و ریاض مشترک است و دشمن آنها هم مشترک است و هنگامی که تل‌آویو به عمد چنین دیدارهایی را علنا اعلام می‌کند، با هدف آماده‌سازی افکارعمومی کشورهای عربی اهل سنت محافظه کار که شریک این رژیم است و مقدمه‌چینی برای انتقال روابط دوجانبه از مرحله سری بودن به مرحله علنی مطلوب اسرائیل است؛ همانطور که بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل هم اخیرا چنین درخواستی مطرح کرده بود.

از سوی دیگر، فرماندهان نظامی و رهبران سیاسی تل‌آویو به این نتیجه رسیده‌اند که علنی شدن روابط اسرائیل با عربستان سعودی یک هدف اساسی و ضروری است که باید در سایه تحولات اخیر منطقه هر چه سریع‌تر علنی شود که به تل آویو اجازه می‌دهد، به مرحله پیشرفته‌ای در روابط با کشورهای عربی و به ویژه سعودی‌ها از نظر هماهنگی و همپیمانی برسد که منابع اسرائیلی آن را مرحله رویارویی با خطرات مشترک می‌دانند.