هفته گذشته، ماموران حفاري فاضلاب تهران در خيابان صفي عليشاه در ميان خاكها، به آثار جمجمهاي برخوردند.
به گزارش اعتماد، رجبعلي خسرو آبادي، مديركل ميراث فرهنگي استان تهران» ماجراي اين كشف را اينطور روايت ميكند: «ماموران شركت آب و فاضلاب در مسيري در حوزه ميدان بهارستان و خيابان ظهير الاسلام كار ميكردند كه با يك جمجمه انساني مواجه شدند. در ابتدا تصور بر اين بود كه اين جمجمه مربوط به يك جنايت باشد و با پليس تماس گرفتند. اما با بررسيهاي صورت گرفته متوجه شدند، جمجمه قدمت بسياري دارد؛ به همين دليل با ميراث فرهنگي تهران تماس گرفتند، كارشناس باستانشناسي ما در محل كشف جمجمه حضور پيدا كردند. در بررسيهاي اوليه، با كشف سفالها و اشياي مرتبط با جمجمه به اين نتيجه رسيدند كه جمجمه مربوط به عصر آهن يك و دو و به عبارتي مربوط به سه هزار سال قبل است. البته اين نتيجه گمانهزنيهاي اوليه است. اما براي اعلام نتيجه دقيق بايد كاوش اتفاق بيفتد، به همين دليل با پژوهشگاه ميراث فرهنگي تماس گرفتيم، مجوز كاوش در منطقه را دريافت كرديم. كارگاه كاوش در حال حاضر تجهيز شده و كاوش آغاز شده.»
روز گذشته نخستين تصوير از اين جمجمه سه هزار ساله منتشر شد. دو سال پيش بود كه كشف تصادفي اسكلت يك زن در حفاري فاضلاب در خيابان مولوي، تاريخ تهران را هفت هزار ساله كرد، و حالا اين جمجمه شاهد ديگري است كه ميگويد قدمت سكونت در تهران بيش از آن چيزي است كه تا به امروز تصور ميشد. هر چند طبق وعده مسوولان پژوهشكده ميراث فرهنگي قرار بر اين بود كه محل كشف اين اسكلت به سايت موزه تبديل شود، اما پس از انتقال اسكلت زن هفت هزار ساله مولوي به موزه ملي ايران، اين وعده هم به محاق فراموشي رفت.
خسروآبادي در خصوص اينكه چرا پروژه سايت موزه شدن محل كشف زن هفت هزار ساله دنبال نشد به «اعتماد» گفت: «يكي از مشكلاتي كه در مورد اين موضوع خاص پيدا كرديم، اين بود كه تفاهمنامهاي را با سازمان زيباسازي شهرداري امضا كرديم، اما متاسفانه تغير مديريتي كه در سازمان زيباسازي اتفاق افتاد باعث ناتمام ماندن موضوع تبديل شدن به سايت موزه شد. از طرفي پژوهشگاه ميراث فرهنگي تعلل كرد و احساس كردند اگر محل كشف اسكلت تبديل به سايت موزه شود، اين بحث خيلي گسترده ميشود و امكان جمع كردن آن نيست و ممكن است به نتيجه مطلوب نرسند. هماهنگي كه ما انجام داده بوديم با شاخص زماني كه دوستان ما در ميراث دارند مطابقت نداشت.»
خسرو آبادي در پاسخ به اينكه ممكن است جمجمه كشف شده در ظهيرالاسلام هم به سرنوشت زن هفت هزار ساله مولوي دچار شود، گفت: «در مورد اين كشف صحبتي از سايت موزه شدن نيست، چون ميزان كشف در حد اسكلت زن هفت هزار ساله نيست، اسكلت مولوي كامل بود، اما اين مورد متلاشي شده و تنها جمجمه آن كامل است. البته شايد در جريان كاوشها كشفياتي صورت گيرد كه اطلاعات بيشتري به ما بدهد، اما تا كاوش انجام نشود، نميتوانيم با قطعيت در اين مورد اظهارنظر كنيم.» خسروآبادي در خصوص زمان آغاز كاوشهاي باستانشناسي در محل كشف اسكلت گفت: «احتمالا ظرف يكي دو ماه آينده و بعد از اتمام بررسيهاي اوليه كاوشهاي اين منطقه هم آغاز خواهد شد.»