اندیشکده آمریکایی «علم و امنیت بینالملل» در گزارش تازه خود به دولت جدید آمریکا پیشنهاد کرده با استفاده از مفاد برجام، راه فروش آب سنگین و همچنین تکمیل نیروگاه اراک را ببندد.
به گزارش فارس، اندیشکده آمریکایی «موسسه علم و امنیت بینالملل» که سابقهای طولانی در انتشار مطالب ضدایرانی دارد، در گزارش تازه خود به دولت جدید آمریکا توصیه کرده است با استفاده از نقاط ضعف برجام، عملا از پیشرفت برنامه آب سنگین ایران جلوگیری کند.
این گزارش از «دونالد ترامپ» میخواهد امکان فروش آب سنگین توسط ایران را از بین برده و ضمنا اجازه ندهد که هیچ قطعه جدید با احتمال کاربری در تجهیزات آب سنگین، وارد ایران شود.
در بخشی از این گزارش که به قلم «دیوید آلبرایت» و «آندره استریکر» نگاشته شده، آمده است: گرچه موضعگیری دونالد ترامپ در خصوص توافق هستهای ایران هنوز مشخص نیست، از او و متحدانش در کنگره انتظار میرود که دستکم این توافق را تقویت و بهتر اجرا کنند. تمرکز اصلی آنها باید بر راه گریزی باشد که در بند «آب سنگین» برای ایران وجود دارد؛ اینکه ایران میتواند آب سنگین مازاد خود را در عمان ذخیر کرده و آن را تا زمان فروش در کنترل خود داشته باشد.
آلبرایت که نفوذ زیادی در دستگاههای تصمیمساز آمریکا دارد و پیشتر هم بسیاری از توصیههای وی از سوی مذاکرهکنندگان آمریکایی در دستور کار قرار گرفته بود، در ادامه پیشنهاداتی را به دولت جدید آمریکا ارائه کرده است.
در ادامه متن کامل این بخش از یادداشت آلبرایت آمده است:
دولت ترامپ باید در اسرع وقت اعلام کند که نه از ایران آب سنگین خواهد خرید و نه طبق توافق هستهای مجوزی به شرکتهای خصوصی آمریکایی برای خرید آن اعطا میکند. این سیاست پیشتر طبق لایحه H.R.5119 در ژوئیه ۲۰۱۶ در مجلس نمایندگان به تصویب رسیده است.
دولت جدید همچنین باید به دنبال یافتن راهی برای پایان دادن به راه گریز عمان برای آب سنگین بیابد. یک راه برای انجام این کار آن است که ایالاتمتحده به شرکای خود در کمیسیون مشترک اعلام کند انتقالهای مجدد آب سنگین از عمان به دیگر کشورها را به عنوان موضوعی در گروه کاری تدارکات (PWG) دانسته و کشور مذکور که در این مورد عمان است باید هر پیشنهاد را برای پذیرش و تصویب ثبت نماید. PWG مجموعهای در کمیسیون مشترک بوده که در سازمان ملل ایجاد شده و هدف از آن مدیریت و تائید یا عدمتائید پیشنهادات کشورهایی است که خواستار مشارکت یا دریافت مجوز برای انتقالهای مشخص کالا یا فناوریهای هستهای یا با کاربری دوگانه و یا مشارکت در معاملات هستهای یا مرتبط هستهای به نفع ایران هستند.
آب سنگین کالایی هستهای است که در بخش ۱ لیست گروه تامینکنندگان هستهای به آن اشاره شده است. انتقال آب سنگین ایران توسط عمان که یکی از شرایط کلیدی ذکرشده در توافق هستهای به شمار میآید، به وضوح به نفع ایران است. در نتیجه طبق این توافق هستهای، انتقال آب سنگین ایران از عمان به مشتریان خارجی باید به عنوان یک پیشنهاد برای بررسی به گروه کاری تدارکات ارائه گردد. دولت ترامپ سپس باید به صراحت اعلام کند که هرگونه انتقال آب سنگین ایران از عمان به مشتریان خارجی در PWG را مسدود کرده و ضمنا هرگونه عدم ارائه پیشنهاد رسمی از سوی عمان [برای انتقال آب سنگین] نقض مفاد توافق هستهای محسوب میشود.
توافق هستهای باید به واسطه تائید منظم طراحی نیروگاه تولید آب سنگین اراک توسط آژانس بینالمللی انرژی اتمی تقویت گردد. یکی از اهداف این کار باید حصول اطمینان از این مساله باشد که هیچ تجهیزات جدیدی (در اراک) نصب نشده و ظرفیت اضافی دیگری نیز راهاندازی نمیشود. آژانس همچنین تا زمان خروج آب سنگین ایران از عمان باید نظارت منظمی بر آن داشته باشد.
یکی دیگر از سیاستهای ایالاتمتحده باید جلوگیری از اقدام گروه کاری تدارکات در تهیه هرگونه کالا، فناوری یا موادی باشد که در تولید آب سنگین مورد استفاده قرار میگیرد. به طور ویژه، ایران نباید امکان توسعه تولید آب سنگین خود را داشته باشد.
آمریکا باید بار دیگر تحقیقات و بررسیهای قوی خود با هدف مقابله با نقضهای مکرر قوانین کنترل صادرات آمریکا و دیگر کشورها توسط ایران را آغاز نماید.
نهایتا اینکه، ایالات متحده به جای اخلالآفرینی هرچه بیشتر در بازار آمریکای شمالی و کمک به ایران، باید تلاش کند تا اثرات منفی خریدی را که از ایران انجام داده به حداقل برساند. یک اقدام ساده و مفید برای وزارت انرژی میتواند این باشد که تمامی آب سنگین باقیمانده از ۳۲ تن اصلی (مجموع آب سنگینی که آمریکا از ایران خریداری کرده) را به عنوان ذخیره استراتژیک قرار دهد. این ذخیره استراتژیک بعنوان یک «راهکار نهایی» و مهم عمل خواهد کرد؛ راهکاری که احتمال کمبود (آب سنگین در بازار آمریکا) در آینده را کاهش داده و اختلالآفرینی وزارت انرژی در بازار خصوصی را محدود میسازد.
نتیجهگیریتوافق هستهای ایران به تقویت محسوس و در برخی موارد مذاکره مجدد نیاز دارد. در عین حال، این امر زمانبر خواهد بود. دولت جدید باید هرچه سریعتر به اصلاح نقاط ضعف مشهود که توسط دولت فعلی ایجاد شده و موارد نقض توسط ایران را از طریق ارسال آب سنگین به عمان برای فروش نهایی تسهیل نموده، اقدام نماید. این کار راه گریز از طریق عمان (برای ایران) را پایان داده و آسیب ناشی از آن را خنثی میسازد. اقدام سریع میتواند این پیام اولیه را ارسال کند که دولت جدید قصد دارد با دقت هرچه تمامتر توافق را اجرا نماید.