روزنامههای ایران در هفته گذشته، موضوعات سیاسی روز از جمله سالگرد برجام، بازداشت حسین فریدون، اظهارنظرهای وزیر امورخارجه در آمریکا، حواشی حضور تتلو در جشن خبرگزاری فارس و مباحث مربوط به باید و نبایدهای کابینه را تحلیل کرده اند، ولی پررنگترین خط خبری مربوط به سیاست خارجی ایران و سخنان ظریف در آمریکا پیرامون برجام و رفتار آمریکا درقبال آن بود؛ هرچند بازداشت برادر رئیس جمهور به رغم اینکه ۲۴ ساعت بیشتر طول نکشید، محل بحثها و گفت وگوهای زیادی در روزنامهها شد.
به گزارش «تابناک»، هفته آخر نخستین ماه تابستان در حالی گذشت که با دومین سالگرد برجام مصادف بود. جمعه، ۲۳ تیر ۱۳۹۶ دومین سالروز توافق هستهای برجام بود. روزنامههای شنبه ۲۴ تیر سالگرد این اتفاق بین المللی را در صفحات نخست خود برجستهتر از دیگر موضوعات منعکس کردند. سالگرد امضای توافق برجام بین ایران و شش کشور، بهانهای بود تا موافقان و مخالفان در گزارشها و یادداشت هایی، آن را در ۷۳۰ امین روز امضای این سند مورد نقد و حلاجی قرار دهند. اظهارات جواد ظریف در آمریکا و تأکید بر بازنگری آمریکا در برخورد با برجام، موضوعی بود که در پیوند با دستاوردها، نقاط قوت و ضعف برجام نیز توسط بعضی روزنامهها تحلیل شد.
روزنامههای اصلاح طلب و حامی دولت که از روز نخست امضای این سند رویکردی مثبت به آن داشتند، در شمارههای هفته گذشته خود سعی کردند با انتخاب تیترهایی مثبت از کارآمد بودن برجام برای اقتصاد و صلح پایدار جهانی و نیز روز به رسمیت شناخته شدن فعالیتهای هستهای ایران بنویسند. روزنامه ایران در گزارش هایی انزوای ترامپ بین پنج کشور دیگر امضا کننده برجام را شکست اجماع علیه ایران قلمداد و از رونق تجارت خارجی ایران انعقاد قراردادهای مهم در حوزه حملونقل و انرژی و رشد ۶۴ درصدی جذب سرمایهگذاری خارجی به عنوان دستاوردهای برجام یاد کرد. در چند روزنامه اصلاح طلب از جمله ابتکار و اعتماد نیز دو سالگی برجام با تبیین و تحلیل دستاوردهای آن و تغییرات به وجود آمده در شرایط اقتصادی و جایگاه بین المللی ایران، جزو خطوط خبری مهم محسوب میشد.
روزنامههای منتقد دولت نیز در ادامه خطی که از روز امضای برجام تاکنون پی میگرفتند، مدعی بی حاصل بودن برجام شدند. روزنامه کیهان با تیتری درشت، ضمن یادآوری دو ساله شدن برجام نوشت: نوشتند فتح الفتوح، بخوانید تقریبا هیچ. این روزنامه پسزمینه این تیتر صفحه نخست خود را تصویر روزنامههای اصلاح طلب و حامی برجام در دو سال قبل انتخاب کرده بود. بعضی روزنامههای منتقد از جمله جوان و حمایت نیز به برجسته کردن این سخن ظریف که «آمریکا در عمل به روح برجام شکست خورده است» بسنده کرده اند. روزنامههای منتقد دولت سعی کردند انتقاد ظریف از عملکرد آمریکا در رابطه با برجام در سالگرد امضای آن را نشانهای از شکست این توافق بدانند. مسأله انزوای آمریکا و تأیید پایبندی ایران به برجام توسط شش کشور تقریبا در این روزنامهها کمتر مورد توجه قرار گرفته بود.
دیگر خبری که از اواسط هفته خط خبری بیشتر روزنامههای گروهها و جریانات سیاسی را به خود اختصاص داد، خبر بازداشت حسین فریدون بود که توسط سخنگوی قوه قضاییه بیان شد. در فاصله انتشار خبر بازداشت برادر رئیس جمهور و آزادی او پس از ۲۴ ساعت و بستری شدنش در بیمارستان روزنامههای ایران آن را به طور گشتردهای بازتاب دادند. چند روزنامه اصلاح طلب در یادداشت هایی روحانی را به تمکین به قانون دعوت و رفتار آیتالله هاشمی در مقابل برخوردهای قضایی با فرزندانش را یادآوری کردند. چند روزنامه اصلاح طلب از جمله آفتاب یزد در گزارشی نوشت: قرار نیست که روحانی به ابتلای خویشاوندی و یا آزمون عدالت دچار شود و قافیه را ببازد. آن آقا که خط قرمز فراقانونی داشت، سالهاست رفته است. همین خط خبری با گفت وگوهایی که از نزدیکان رئیس جمهور و چهرههای عمدتا اصلاح طلب در روزنامهها منتشر میشد، پی گرفته شد.
با مروری بر مواضع سیاسیون در مطبوعات هفته گذشته مشخص میشود، بسیاری از فعالان عرصه سیاسی معتقدند چنین رویدادی در آستانه تشکیل کابینه آتی و همچنین پس از بازداشت حمید بقایی میتوانست در موقعیت دیگری، زودتر یا دیرتر انجام شود. با این حال، برخی روزنامهها نیز در سؤالاتی از سیاسیون از تأثیر این اقدام قضایی بر چینش کابینه دوازدهم پرسیدند که در پاسخ بیشتر آنها عدم تأثیرگذاری این اتفاقات بر چینش کابینه جزو خواستههای حامیان دولت محسوب میشد.
واکنش چهرههای اصولگرا از جمله سیدمحمد حسینی عضو هیأت رئیسه جبهه مردمی نیروهای انقلاب اسلامی به برخورد قضائی با تخلفات حسین فریدون برادر رئیسجمهور نیز همراه با تمجید از دستگاه قضا بود. به گفته او از اینکه قوه قضائیه تسلیم جوسازیها و فشارها نشود و با هر فردی در هر موقعیتی بر اساس قانون و شرع برخورد کند، حمایت میکنیم و باید از این مسأله خرسند باشیم.
نشست خبری سخنگوی دولت در هفته گذشته نیز برگرفته از همین اقدام قضایی قرار گرفت و نوبخت در پاسخ به خبرنگاران ضمن رد هرگونه تأثیر بازداشت فریدون بر چینش کابینه از نظر رئیس جمهور مبنی بر مساوی بودن همه در برابر قانون سخن گفت که در روزنامههای روز بعد بازتاب زیادی داشت.
برخی روزنامههای اصولگرا از جمله کیهان، وطن امروز و سیاست به انعکاس خبر بازداشت فریدون بسنده کردند و البته با انتخاب تیترهایی همچون فریدون در زندان و آب خنک به استقبال این اقدام قضایی رفتند. وطن امروز در مقدمه خبر بازداشت فریدون اظهارات رئیس قوه قضاییه مبنی بر اینکه قوه قضاییه در برخورد با مفسدان اقتصادی خط قرمز نمیشناسد را مقدمهای برای بازداشت حسین فریدون دانسته بود.
واکنشها به حضور امیرحسین مقصودلو مشهور به تتلو در جشن خبرگزاری فارس در هفته گذشتهها در میان اخبار و گزارشهای روزنامههای دو جریان سیاسی قرار گرفت؛ اتفاقی که در میان رسانههای اصولگرا با دو واکنش متفاوت روبه رو شد. گروهی نسشتن رسایی و ضرغامی در کنار تتلو را نوعی در آغوش کشیدن یک توبه کار محسوب کردند و اظهارات تمجیدآمیز رسایی و ضرغامی از تتلو را به عنوان دفاع از حضور این خواننده زیرزمینی در جشن خبرگزاری فارس منتشر کردند و گروهی دیگر با عناوینی از جمله «پرچم اصولگرایی را به دست تتلو ندهید»، از اینکه خوانندهای با ظاهری نامتعارف در کنار سیاسیون اصولگرا قرار میگیرد و مورد تجلیل قرار میگیرد انتقاد کردند.
روزنامههای اصلاح طلب از جمله قانون نیز فردای جشن خبرگزاری فارس با تیتر افولگرایان و روزنامه همدلی با تیتر اصولگرایان از تتلو چه می خواهند؟ گزارشی از رویشها و ریزشهای اصولگرایان نوشته اند. مواضع عباس عبدی درباره نشان تاج روی کلاه تتلو نیز در چند روزنامه اصلاح طلب، موضوعی بود که محل بحث قرار گرفت. برخی اصلاح طلبان خروج افرادی مثل ناطق نوری و لاریجانی از جبهه اصولگرایان و جایگزینی افرادی همچون تتلو را نوعی پسرفت و شکست برای اصولگرایان میدانند.
وزیر امور خارجه کشورمان به خاطر حضور در آمریکا در هفته گذشته به واسطه اظهارات و گفت وگوهای رسانهای که داشت، در روزهای مختلف در صفحه اول روزنامههای هفته گذشته قرار داشت. آخرین روزکاری روزنامهها چهارشنبه نیز تهدید ظریف به خروج ایران از برجام را با تیترهای مختلفی بازتاب داده بودند. خودتان را مضحکه نکنید واکنش دکتر ظریف در گفت و گو با ریچارد هاس درباره تغییر رژیم در ایران بود که مورد توجه روزنامههای چهارشنبه قرار گرفت. برخی روزنامهها در تیتر خود به جای مضحکه کلمه فریب و برخی دیگر کلمه مسخره را استفاده کردند.