معضل بیکاری یکی از معضلاتی است که اکنون گریبان بسیاری از جوانان تحصیل کرده و تحصیل نکرده را گرفته است. احساس نیاز به داشتن شغلی راحت شاید بسیاری از بیکاران تحصیل کرده را به سوی آزمون های استخدامی دولت روانه می کند اما اشاره به این نکته ضروری است که طبق اعلام مسئولین شانس قبولی در این گونه استخدامی ها بسیار پایین است و بهتر است فارغ التحصیلان بیکار به فکر کار در بخش خصوصی باشند. اما طبق آمار، بازار کار ایران برای افراد با مدارک عالیه طراحی نشده است.
به گزارش
تابناک اقتصادی، در مورخه جمعه 3 شهریور 1396 چهارمین آزمون استخدامی دستگاه های اجرایی کشور برگزار شد. به گفته مسئولین این آزمون ها با دو هدف عمده برگزار می شود: اول اینکه شایستگان ورود به دستگاه های دولتی انتخاب شوند و دوم اینکه از این طریق زمینه تحقق عدالت استخدامی فراهم شود.
طبق آمار ارائه شده توسط مسئولین، در آزمون اخیر بیش از 402 هزار و 430 دواطلب ثبت نام کرده بودند که از این تعداد تنها حدود 12 هزار نفر بعد از طی مراحل فراوانی به استخدام دستگاه های اجرایی در خواهند آمد. این یعنی شانس قبولی در این آزمون ها بسیار پایین است و از هر 33 نفر تنها یک نفر قادر خواهد بود به دستگاه های اجرایی کشور راه پیدا کند و برای خود شغل دولتی دست و پا کند. مسئولین نیز پیشنهاد می کنند که فارغ التحصیلان بیکار برای یافتن شغل به سمت بخش خصوصی بروند. سئوالی که در اینجا مطرح است این است که آیا بازار کار و بخش خصوصی جایگاهی برای افراد تحصیل کرده در نظر گرفته است؟
برای پاسخ به سئوال فوق بهتر است سری به آمار منتشر شده توسط مرکز آمار ایران پیرامون نیروی کار بزنیم. طبق آنچه توسط مرکز آمار ایران منتشر شده است، صحبت مسئولین پیرامون بالا بودن شانس یافتن شغل در بخش خصوصی درست است. بررسی آمارهای آخرین گزارش مرکز آمار ایران پیرامون نیروی کار که مربوط به فصل بهار 1396 است نشان می دهد که حدود 84.1 درصد از شاغلین در بخش خصوصی مشغول به فعالیت هستند و تنها 15.9 درصد در بخش دولتی کار می کنند. این آمار برای ده سال اخیر نیز صادق است و همواره بیش از 80 درصد نیروی کار در بخش خصوصی مشغول به فعالیت بوده اند.
اما بررسی میزان تحصیلات شاغلین پرده از یک راز بر خواهد داشت. بررسی میزان تحصیلات شاغلین نشان می دهد که بیشتر شاغلین در بازار کار کشور دارای مدارک دیپلم و زیردیپلم هستند و این یعنی بازار کار ایران اصلا آمادگی لازم را برای جذب فارغ التحصیلان دانشگاهی ندارد. با توجه به اینکه نتایج کامل طرح آمارگیری نیروی کار برای سال 1395 موجود نبود از نتایج آمارگیری سال 1394 برای این منظور استفاده می کنیم. در سال 1394، تعداد شاغلین کشور حدود 21 میلیون و 972 هزار و 84 نفر بوده است که 9 درصد از این تعداد بی سواد، 68 درصد دیپلم و زیردیپلم، 18 درصد دارای مدارک فوق دیپلم و لیسانس و 5 درصد نیز دارای مدارک فوق لیسانس و دکترا بوده اند. این آمار با اندکی تغییر برای سال های 1393 و 1392 عیناً تکرار شده است.
حال این آمار را در کنار رکودی که گریبان گیر اقتصاد کشور شده است و سیل جمعیت بیکاران قرار دهید تا به اوضاع وحشتناک یافتن شغل برای فارغ التحصیلان دانشگاه ها پی ببرید. به گونه ای می توان بیان نمود که در حال حاضر درهای اشتغال بر روی فارغ التحصیلان بیکار بسته است. اما راهکار چیست؟
راهکار کوتاه مدت را دولت با طرح کاج (کارآفرینی و اشتغال برای جوانان) آغاز نموده است و به دنبال آن است تا با دادن آموزش های لازم به جوانان بیکار و ارتباط این جوانان با کارآفرینان و تولیدکنندگان به بیکاری آن ها پایان دهد.
راهکار بلندمدت نیز آن است که دولت و نهادهای مرتبط ترتیباتی را اتخاذ نمایند که آموزش دانشجویان در دانشگاه ها به مهارت تبدیل شود. همچنین قانون بهبود فضای کسب و کار در راستای برداشتن موانع تولید از سر راه بخش خصوصی در جهت ایجاد اشتغال بیشتر، به طور جدی تری دنبال شود.
امید است که با ترتیباتی که دولت دوازدهم اتخاذ می کند نرخ بیکاری برای تحصیل کردگان و سایرین روز به روز روند نزولی تری به خود بگیرد و در پایان سال 1400 طبق برنامه ششم توسعه نرخ بیکاری به 8.6 درصد کاهش یابد.