این بار نوشدارو زودتر از مرگ از راه رسید؛ اما تنها برای اهالی تهران!

در زمان اضطراری مانند زلزله به کجا فرار کنیم؟ آیا جایی پیش بینی شده که بتوان به آنجا رفت و در آن پناه گرفت؟ چگونه و از کجا پاسخ این سؤال‌ها را بجوییم؟

به گزارش «تابناک»؛ به رغم آنکه کشورمان در منطقه‌ای زلزله خیز قرار گرفته و هر از چندگاهی خبر لرزیدن بخشی از آن، نگرانی‌های فراوانی می‌آفریند، از نظر آمادگی در برابر آن، اوضاع بسیار نامطلوبی داریم؛ آنقدر نامطلوب که گویی باورمان نمی‌شود که ممکن است زمینِ سخت زیر پایمان در چشم به هم زدنی بلرزد و همه چیز را بر سرمان آوار کند. این را می‌شود به وضوح در نادید گرفتن اصول ایمنی دریافت.

وضعیتی که ظاهرا قرار است با زلزله اخیر تهران تا حدودی تغییر کند. زلزله‌ای که هرچند مخرب و آسیب آفرین نبود، توانست ترک‌هایی عمیق بر باور بعید و دور بودن زلزله بیندازد و واکنش‌هایی سریع را موجب شود. مثل واکنش شهرداری تهران به این رویداد که انتشار نقشه‌های اسکان اضطراری تهران است.

نقشه‌هایی که برای تمامی مناطق ۲۲ گانه پایتخت تهیه شده، اما تا کنون منتشر نشده بودند. شاید از این روی که مدیران باور نکرده بودند زلزله همینقدر ناگهانی و بی خبر از راه می‌رسد و برای مقابله با آثار آن، پیش از وقوعش باید برنامه ریزی کرد. برنامه‌هایی جامع و کامل که تهیه نقشه اسکان مناطق اضطراری نخستین گام آن به شمار می‌آید؛ اقدامی که شهرداری تهران صورت داده و از این حیث، شایسته تقدیر است.

از این روی می‌گوییم اقدام سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران شایسته تقدیر است که می‌بینیم چنین اقدامی در هیچ شهر دیگر کشورمان صورت نگرفته است. انگار نه انگار که خطراتی مانند زلزله همه شهر‌های کشورمان را تهدید می‌کند و تهیه نقشه‌هایی از این دست و در اختیار عموم قرار دادن آن، بسیار حیاتی و ضروری است.

تنها کافی است به زلزله‌ای که اخیرا در سرپل ذهاب رخ داده دقیق شویم تا دریابیم که بلبشوی بزرگی پس از آن به وجود آمد؛ زلزله‌ای که در شهری با جمعیت کوچک رخ داد، ولی هنوز نتوانسته‌ایم اوضاع منطقه را پس از آن سامان دهیم. اشکالی که اگر قصد ریشه یابی آن را داشته باشیم، بی توجهی به خطر زلزله و فراموش کردن آموزش‌های لازم در خصوص آن خودنمایی می‌کند؛ قصوری که شهرداری تهران، نخستین گام را برای رفعش برداشته و امید می‌رود این مسیر را ادامه دهد.

تداومی که می‌تواند به برگزار کردن مانور‌هایی به منظور آشنا کردن مردم با روند تخلیه امن منجر شود. به این صورت که شورا‌های محله‌ها و نهاد‌هایی مانند سازمان مدیریت بحران پای کار بیایند و در روز‌هایی از سال، تخلیه محله‌ها را با همراهی ساکنان این مناطق تمرین کنند تا هم آموزش داده شود و هم نقص‌ها و اشکالات مشخص شود؛ نقص‌هایی که ممکن است در مناطق تدارک دیده شده برای پناه گرفتن مردم وجود داشته باشد و هنوز به چشم نیامده است. مثل نقص در امکانات اولیه در پناهگاه ها.

راهی برای پیشگیری از عواقب حوادثی مانند زلزله که می‌تواند به شناسایی مناطق خطرناک نیز منجر شود. مثل اطراف سازه های ناامن که ممکن است بر اثر لرزش زمین فرو بریزند و در حادثه پلاسکو به خوبی خطر بالقوه شان خودنمایی کرد. سازه هایی که اگر شناسایی شده‌اند، نشان دادنشان به عموم ضرورت دارد و اگر مشخص نشده اند، باید در راستای پیشگیری از حوادث غیرمترقبه شناسایی شده و علاوه بر الزام به بازسازی و نوسازی و حتی تخریب، به عموم مردم معرفی شوند تا در مواقع خطر از تردد پیرامونشان بر حذر باشند.

سلسله اقداماتی که باید پیش از وقوع زلزله صورت بپذیرند؛ نوشدارویی پیش از رسیدن مرگ و مشابه اقدام اخیر شهرداری تهران؛ اقدامی که البته این بار نیز پس از زلزله صورت گرفته اما خوشبختانه دیر نیست. گام نخست در مسیری که باید ادامه داشته باشد و در تمامی شهرهای کشورمان برداشته شود و از این روی بد نیست حتی در قامت یک قانون و مصوبه به شوراها و شهرداری های سراسر کشور ابلاغ شود.