رییس دانشگاه تربیت مدرس در تشریح چالشهای اقتصادی دانشگاههای کلاسیک گفت: بسیاری از جوانان برای تحصیل در دانشگاه رغبتی نشان نمیدهند و احساس میکنند با حداقل دانشی که کسب میکنند و با ظرفیتهای ایجادشده در فضای مجازی و اینترنت، میتوانند با ورود به حوزه کارآفرینی توفیقات بیشتری را کسب کنند و این امر تقاضا برای آموزش عالی را به چالش کشیده است.
به گزارش ایسنا، دکتر محمدتقی احمدی، رییس دانشگاه تربیت مدرس در سیامین گردهمایی مدیران گروههای آموزشی این دانشگاه اظهار کرد: پایداری و خوداتکایی دانشگاه دو شاخه است که یک شاخه آن مربوط به مباحث اقتصادی و دیگری مربوط به امور مدیریتی و تصمیم گیری و اقدامات و سیاستگذاریهای دانشگاه است که ما در این جلسه به بخش مربوط به اقتصادی آن میپردازیم.
وی افزود: در حال حاضر دانشگاههای کلاسیک با چالشهایی مواجه شدهاند و بسیاری از جوانان برای تحصیل در دانشگاه رغبتی نشان نمیدهند و احساس میکنند با حداقل دانشی که کسب میکنند و با ظرفیتهای ایجادشده در فضای مجازی و اینترنت، میتوانند با ورود به حوزه کارآفرینی توفیقات بیشتری را کسب کنند و این امر تقاضا برای آموزش عالی را به چالش کشیده است و تقاضای تحصیل آکادمیک در ذهن بسیاری از پویندگان علم و فناوری در حال کاهش است و بیشتر به دنبال آموزشهای حرفهای و شکار فرصتهای فناوری و حرفهای هستند که این امر تهدیدی برای درآمد دانشگاهها محسوب میشود.
وی به سایر چالشهای اقتصادی پیش روی دانشگاهها اشاره کرد و گفت: از سوی دیگر با توسعه یادگیری الکترونیکی و یادگیری از راه دور، دسترسی به دانشگاههای خوب دنیا برای افراد متقاضی فراهم شده است و این امر برای دانشگاههای ملی هر کشور یک چالش به شمار میرود. همچنین با عبور از رشد شگفتانگیز جوانان در سه دهه گذشته، ما با کاهش جمعیت متقاضی برای ورود به دانشگاهها مواجهیم و با پیشبینیهای صورت گرفته جمعیت در آینده نیز رشد چشمگیری نخواهد داشت.
رییس دانشگاه تربیت مدرس یادآور شد: مساله زمانی و مکانی خاص ایران نیز با توجه به زیرساختهای خاص آن و عدم اشاره به حدود و مقدار و کیفیت آموزش رایگان ذکر شده در قانون اساسی کشور، دانشگاهها را دچار مشکل کرده است. همچنین مقطع زمانی خاصی که در آن زندگی میکنیم، تعویق بودجههای دولتی و کاهش و عدم تخصیص بودجه، دانشگاهها را با مشکل مواجه کرده است که همه این موارد سبب شده است تا برای پایداری این سازمان ارزشمند چارهای بیندیشیم.
وی تصریح کرد: ترند و گرایش جهانی به این سمت پیش میرود که دانشگاهها از دولت جدا شوند و دولتها سوبسید و پشتوانه خود نسبت به دانشگاهها را به شدت کاهش دادهاند.
دکتر احمدی با اشاره به روشهای درآمدزایی و پایداری اقتصادی برای دانشگاه تصریح کرد: در این راستا هدف گیری ما در آموزش و پژوهش، توسعه مخاطبین است و باید طیف مخاطبین دانشگاه را افزایش دهیم و فقط به طیف جوانان و گروه سنی خاصی نپردازیم.
وی خاطرنشان کرد: همچنین در راستای تنوع فرمت آموزشی؛ آموزش الکترونیک، آموزش پیوسته، آموزش غیر رسمی، آموزشهای حرفهای و نیمه حضوری باید مورد توجه قرار گیرد تا برای همه مخاطبان فرصت آموزش ایجاد شود و امکان درخشش و کسب درآمد نیز برای دانشگاه ایجاد شود.
رییس دانشگاه خاطر نشان کرد: در خصوص درآمدزایی، کشف و شکار فرصتهای بینالمللی نیز باید مورد توجه قرار گیرد. دورههای آموزشی باید همراه با درآمد اقتصادی در زمینههای خوبی که دانشگاه ما قابلیت درخشش بینالمللی در آن را دارد، همراه باشد مانند کارگاه و مدارس تابستانی و زمستانی. در پژوهش نیز کشف و شکار فرصتهای گرنتهای علمی و فناوری باید مورد توجه قرار گیرد و بتوانیم از امکانات سازمانهای بین المللی استفادههای لازم را ببریم.
وی ادامه داد: توسعه آموزش حرفهای در تراز میانی و کسب مهارت علم و فناوری که تقاضای بالایی نیز در جامعه دارد، می تواند از سوی دانشگاه مورد توجه قرار بگیرد و روند توسعه آموزش عالی فقط به سمت توسعه تحصیلات تکمیلی نباشد. همچنین کارگاه های تخصصی و آموزشی داخلی و فروش خدمات مدیریت، اجرایی و آموزشی و پژوهشی به صنعت و سازمان ها نیز در راستای درآمدزایی دانشگاه می تواند موثر باشد.
وی افزود: در حوزه های درآمدی باید مسائل مربوط به وقف و یافتن واقف های دارای بینش و توانمندی را مورد توجه قرار دهیم تا از هر مسیری بتوانیم واقفینی که به دانشگاه به سبب یک سازمان عام المنفعه و ارزش های دنیوی و اخروی توجه دارند را جذب کنیم.
دکتر احمدی اظهار کرد: اگر به دانشگاههای موفق دنیا نگاه کنیم می بینیم بودجه بندی آنها ترکیبی از بودجه دولتی، وقف، شهریه، ارائه و فروش خدمات علمی و ... است که در حال حاضر دانشگاه ما فقط از محل درآمد آموزشی حدود 15 تا 18 درصد بودجه خود را تامین می کند و 85 درصد بودجه متکی به دولت است.
وی تاکید کرد: در طرح تحول راهبردی دانشگاه، پیش بینی شده طی 5 سال آینده بتوانیم با رشد درآمدهای دانشگاه، 50 درصد بودجه خود را از محل غیر دولتی تامین کنیم. همچنین دانشگاه برنامه ای دارد که میزان درآمدزایی از سوی هر دانشکده، گروه و هر عضو هیات علمی برای دانشگاه مشخص شود و هر عضو هیات علمی مواردی را برای درآمدزایی و پشتوانه اقتصادی دانشگاه انتخاب کند و نسبت به تامین آن متعهد شود که این امر در ترفیع، تبدیل وضعیت و ارتقای اعضای هیات علمی تاثیرگذار خواهد بود.
وی با بیان اینکه دانشگاه برای درآمدزایی نباید به بنگاه اقتصادی تبدیل شود، تاکید کرد: درآمدزایی دانشگاه بدان معنا نیست که دانشگاه به یک بنگاه اقتصادی تبدیل شود که درآن صورت از مسیر خود منحرف خواهد شد، بلکه مهم این است که بخشی از ارزش کار علمی دانشگاه در جامعه و صنعت قابل فروش باشد و جامعه باید بهای دستاوردها و کالاهای آموزشی و پژوهشی و فناوری که از سوی دانشگاه تولید می شود را بپردازد و این امر به درایت و هوشمندی ما برمیگردد تا دانش و توانمندی ارزشمند آکادمیک را به گونه ای عرضه کنیم که جامعه به آن علاقه مند شده و برای آن هزینه بپردازد.
در ادامه میزگرد پایداری اقتصادی دانشگاه، چالشها و فرصتهای پیش رو با حضور دکتر علینقی مشایخی عضو هیات علمی دانشگاه صنعتی شریف، دکتر جعفر توفیقی، دکتر برات قبادیان، دکتر حسین سیفی و دکتر محسن محمد زاده از اعضای هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس برگزار شد.
بر اساس اعلام روابط عمومی دانشگاه تربیت مدرس، گزارش اجمالی از طرح تحول راهبردی از سوی دکتر مینایی، نایب رییس کمیته راهبری طرح تحول راهبردی دانشگاه تربیت مدرس، ارائه گزارش دفتر ارزیابی و بهینه سازی عملکرد درباره ارزیابی درونی گروه های آموزشی و میزگرد بحث و تبادل نظر با مشارکت حاضران در نشست، از دیگر برنامه های سی امین گردهمایی مدیران گروه های آموزشی بود.