دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا رویکرد به شدت تهاجمی در برابر ایران در پیش گرفته که مهم ترین جلوه آن را می توان تلاش برای از بین بردن برجام ارزیابی کرد.
به گزارش «تابناک»؛ در همین زمینه، مجله آمریکایی «نیوزویک» در مطلبی به سیاست تهاجمی ترامپ در برابر ایران پرداخته و نوشته است: تحلیل سیاست خارجی ترامپ کار راحتی نیست. او همواره درگیر یک رفتار تناقض آمیز است. با وجود این، در مورد دو مورد امنیتی مهم یعنی ایران و کره شمالی، تحلیل رویکرد او ساده است: مقابله تهاجمی خوب است و دیپلماسی بد است.
مسأله این است که حتی اگر ترامپ خود نیز مُصر به رفتن به سوی جنگ با ایران و کره شمالی نباشد، رویکرد و مسیری که او در پیش گرفته، احتمال بروز جنگ را افزایش میدهد.
در ماه گذشته، ترامپ دوباره تعلیق تحریمهای ضدایرانی در مورد مسأله هستهای را تمدید کرد که مطابق تعهدات امریکا در برجام بود؛ توافقی که در سال ۲۰۱۵ میلادی حاصل شد و طبق آن در مقابل تعلیق تحریمهای اقتصادی، ایران نیز برنامه هستهای خود را محدودتر میساخت و مجموعهای از بازرسیهای بینالمللی را می پذیرفت.
با این حال، ترامپ گفته برای بار آخر است که تعلیق تحریمها علیه ایران را تمدید میکند. ضدیت ترامپ با برجام منطقی نیست. در واقع، در اینجا یک اجماع مشترک بین آژانس بینالمللی انرژی اتمی، متحدان اروپایی امریکا، چین، روسیه و جامعه نظامی و اطلاعاتی امریکا وجود دارد که تأکید می کند ایران به مفاد برجام پایبند بوده و این توافق کارایی دارد.
بی گمان اگر اقدامات ترامپ برای برهمزدن برجام به فروپاشی آن منجر شود، ایران نیز محدودیتهایی که بر برنامه هستهایاش پذیرفته، لغو خواهد کرد و جامعه جهانی نیز قدرت نظارت بر آن برنامه را نخواهد داشت.
روزنامه «نیویورک تایمز» نیز در مطلبی تازه هشدار داد، دولت ترامپ همان کاری را درباره ایران انجام میدهد که دولت بوش در مورد عراق انجام داده و این گزینهای غلط است.
هرچند ویلکرسون از عبارات «دولت ترامپ» استفاده کرده است، باید توجه داشت بیشتر اعضای کابینه رئیسجمهوری امریکا در این مورد با او همراه نیستند. در واقع، «جیمز متیس»، وزیر دفاع امریکا و «رکس تیلرسون» وزیر امور خارجه او به همراه «اچ. ار مک مستر» مشاور امنیت ملی او و ژنرال «جوزف دانفورد» رئیس ستاد مشترک ارتش معتقدند که توافق هستهای در راستای منافع ملی امریکاست و منافع آن کشور را تأمین میکند. از دید آنان برهم زدن برجام از سوی امریکا سبب ایجاد مخاطراتی غیرضروری خواهد شد. در واقع، این صدای مخالفت با ترامپ از درون کابینه اوست که او تاکنون آن را انکار کرده است.
با وجود این، ترامپ متحدان دیگری دارد از جمله «نیکی هیلی» سفیر امریکا در سازمان ملل متحد و «مایک پمپئو» رئیس سیا. آنان از تاکتیکهای آشنایی استفاده میکنند.
«گاردین» در ماه آگوست گزارش داده بود، در امریکا مقامهای اطلاعاتی از سوی کاخ سفید تحت فشار قرار گرفتهاند تا تأیید کنند که ایران مفاد برجام را نقض کرده است که بازتابی از سیاستسازی اطلاعاتی است که منجر به حمله به عراق نیز شد. در ماه نوامبر، پمپئو، انتخابی اسنادی را منتشر کرد که مدعی بودند ایران با القاعده و بن لادن در ارتباط بوده است؛ مشابه تلاشهای برخی از مقامهای دولت بوش در زمان حمله به عراق. سخنرانی تئاترگونه نیکی هیلی در ماه دسامبر با تکیه بر یک پس زمینه هالیوودی که نمایشی از موشکهای ایرانی بود، یادآور نمایش کالین پاول در سازمان ملل متحد بود.
واقعیت این است که ارزش برجام تنها به محدودیت های فنی آن بر برنامه هسته ای ایران مربوط و منحصر نمی شود، بلکه فراتر از آن ارزش واقعی برجام ایجاد یک مانع روانشناختی برای دونالد ترامپ است که به جنگ با ایران نرود و دلایل کافی برای این کار نداشته باشد. در واقع می توان گفت که ترامپ در یک سردرگمی کامل برای نحوه مقابله با ایران به سر می برد که باعث می شود نتواند اقدامی علیه ایران راه اندازی کند. گویا ترامپ تلاش می کند این مانع روانشناختی را از بین ببرد و محدودیت های قدرتش در برابر ایران ناشی از برجام را کاهش دهد.
ترامپ چه به دنبال جنگ با ایران باشد یا نباشد، جنگ با ایران ده تا پانزده برابر بدتر از جنگ با عراق از نظر تلفات و هزینه ها خواهد بود.