قرار است مهمترین اتفاقات و رویدادهای سال 96 در گزارش های جداگانه برای ایام نوروز پیش روی خوانندگان «تابناک» قرار گیرد. در این گزارش به خلاصه ای از مهمترین رویدادهای خبری دهمین ماه از سال 96 (دی ماه) اشاره می شود.
به گزارش «تابناک»؛ ساختار وزارت خارجه عوض شد، انتقاد رهبر انقلاب از مسئولان دیروزی که منتقدان امروز شدهاند، مردم از «تهران» فراری شدند، شروع اعتراضات دی ماه از مشهد، ذوقزدگی نماینده کنگره آمریکا از تجمعات مردمی در ایران، چند نفر در تهران بازداشت شدند؟، دستور روحانی درباره بازداشتشدگان دی ماه، اولین واکنش ایران به اقدامات مخرب در تلگرام، آب، برق و گاز در سال 97 گران نمیشود، تلگرام فیلتر شد، ترامپ خواستار دیدار و مذاکره با روحانی شد؛ ایران رد کرد، دیدار دو فعال سیاسی با کروبی، توضیح مجلس خبرگان پیرامون جلسه تعیین رهبر، حادثه تلخ سانچی و جانباختن 32 هموطن ایرانی در آن، «تلگرام» پس از 2 هفته رفع فیلتر شد و... مهمترین اخبار دی ماه 96 بود.
ساختار وزارت خارجه عوض شد
محمد جواد ظریف، دستور اجرایی شدن چارت ساختارجدید وزارت خارجه را ابلاغ کرد.
وزیرامور خارجه کشورمان دوسالی بود که جدی ایده تغییرات در ساختار وزارت خارجه را دنبال میکرد و در این چارچوب جلسات متعددی را در درون این وزارت خانه در سطوح مختلف جهت تحقق این ایده در راستای چابک سازی دستگاه دیپلماسی کشور برگزار کرد. او سپس بعد از اخذ نظرات کارشناسی در داخل و خارج از این وزارت خانه در مورد این طرح و تأیید سازمان امور اداری و استخدامی کشور از روز گذشته دستور اجرایی شدن آغاز تغییرات ساختار جدید وزارت خارجه را به بدنه این وزارت خانه ابلاغ کرد.
سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان با بیان این که این تغییر ساختار در راستای چابک سازی این وزارت خانه و با هدف کاهش سطوح لایه های مدیریتی و پیشبرد هرچه بهتر وظایف دستگاه دیپلماسی کشور انجام می شود، تأکید کرد: در کنار تغییر ساختار ،تغییراتی نیز در چیدمان وزارت خارجه و مدیران صورت می گیرد.
بهرام قاسمی همچنین با بیان این که در ساختار جدید، ادارات کل دو جانبه به طور مستقیم زیر نظر وزیر امور خارجه فعالیت میکنند گفت : در چارچوب این تغییرات دو معاونت سیاسی و دیپلماسی اقتصادی در این وزارت خانه ایجاد می شوند و معاونتهای منطقهای منحل میشوند.
انتقاد رهبر انقلاب از مسئولان دیروزی که منتقدان امروز شدهاند
رهبر انقلاب اسلامی، مهمترین طراحی جبهه مقابل در مقطع فعلی را ناامید کردن مردم به آینده و گرفتن اعتماد به نفس آنان از طریق بزرگنمایی مشکلات و ضعف ها و کاستی ها دانستند و افزودند: امروز در فضای مجازی، هزاران توپخانه در حال شلیک به سمت ملت ایران است و اگر گفته می شود باید مراقب فضای مجازی بود از این جهت است که دشمن نتواند از این فضا برای هدف قرار دادن هویت و موجودیت ملت و نظام اسلامی استفاده کند.
حضرت آیت الله خامنه ای در دیدار مسئولان و اعضای شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی در سراسر کشور به مناسبت سالگرد حماسه 9 دی «انتشار آمارهای بی پایه، ادعاهای دروغ، تخریب چهره های مورد قبول مردم و انکار موفقیت های انقلاب اسلامی» را بخشهایی از اقدامات در فضای مجازی برای بدبین کردن مردم بویژه جوانان و نوجوانان دانستند و خاطرنشان کردند: متأسفانه برخی افراد بی تقوا در داخل با متهم کردن افراد و دستگاهها و تلاش برای صحیح جلوه دادن دروغهای شاخدار بیگانگان، همان کار دشمن را انجام می دهند.
ایشان افزودند: این افراد بجای آنکه سیاست خود را «دینی» کنند، برای رسیدن به اهداف پَست و حقیر سیاسی، دین خود را با سیاسی کاری همراه کرده اند.
رهبر انقلاب اسلامی گفتند: این افراد، بی ملاحظه و بدون در نظر گرفتن خدا و دین و انصاف، در جهت اهداف دشمن سخن می گویند و به قیمت ناامید کردن مردم و نسل جوان، دشمن را شاد می کنند.
حضرت آیت الله خامنه ای افزودند: کسانی که دیروز همه امکانات کشور در اختیار آنها بود و کسانی که امروز همه امکانات مدیریتی کشور را در اختیار دارند، حق ندارند نقش اپوزیسیون بازی کنند و علیه کشور سخن بگویند بلکه باید پاسخگو باشند، ضمن آنکه مردم آگاه هستند و این گونه رفتارها در آنان تأثیرگذار نخواهد بود.
رهبر انقلاب اسلامی با اشاره به خدمات مهم همه مدیران جمهوری اسلامی از ابتدا تاکنون، تأکید کردند: البته در کنار این خدمات، صدماتی هم بوده است که باید از خدمات سپاسگزاری شود و صدمات هم مورد نقد منصفانه و مسئولانه و عاقلانه قرار گیرند، نه نقد همراه با فحاشی و تهمت، چراکه نقد و نقدپذیری واجب است، ولی تهمت و لجن پراکنی حرام است.
ایشان خاطرنشان کردند: اینکه فردی مکرر، دستگاه ها یا قوای مختلف را مورد حمله و تهمت قرار دهد، هنر نیست زیرا هر کودکی می تواند با یک سنگ، شیشه ای را بشکند، هنر آن است که انسان خدا را در نظر داشته باشد و منطقی حرف بزند و از سخن گفتن برای هوای نفس و جهات شخصی و دستیابی به قدرت پرهیز کند، چرا که خداوند بابت هر سخنی از انسان سؤال و مؤاخذه خواهد کرد.
حضرت آیت الله خامنه ای با تأکید بر اینکه «انقلابینمایی» غیر از «انقلابیگری» است، گفتند: انقلابی گری کار سختی است زیرا پایبندی و تدین لازم دارد و نمی شود که انسان در یک دهه همهکاره کشور باشد و در دهه بعد، تبدیل به مخالفخوان کشور شود.
مردم از «تهران» فراری شدند
تهران به تنهایی ١٤,٧درصد از جمعیت شهری کشور را درون خود جای داده است. علاوه بر این، آلودگی هوا هر زمستان و پاییز، بزرگترین درد پایتخت میشود. در این شرایط جدا از مردمی که هنوز به هزار دلیل به این شهر شلوغ مهاجرت میکنند؛ عده قلیلی به فکر رفتن افتادهاند. براساس اطلاعات مرکز آمار ایران، البرز، گیلان و مازندران به ترتیب در صدر استانهایی هستند که از تهران مهاجر میپذیرند. آنها که میروند قید امکانات «تهراننشین بودن» را میزنند و در عوض از هوای آلوده این شهر و ازدحام تکراریاش میگریزند.
دور از تغییرات اقلیمی و خشکسالی که بهعنوان دو عامل جدید باعث شده مردم از قسمتهای غربی کشور به تهران مهاجرت کنند؛ اطلاعات مرکز آمار ایران از مهاجرت معکوس در تهران اینطور نشان میدهد: «بنا به اطلاعات سرشماری سال ١٣٩٥ در فاصله زمانی سالهای ١٣٩٠ تا ١٣٩٥ تعداد ٣٥٠هزار و ٦٣٢ نفر از استان تهران به استانهای دیگر مهاجرت کردهاند. استان البرز بالاترین جذب مهاجر از تهران را داشته و استانهای گیلان و مازندران به ترتیب در رتبههای دوم و سوم جذب مهاجر از استان تهران قرار دارند. آمار به تفکیک اینطور توضیح میدهد که استان البرز با ۸۹هزار و ۱۹۷ نفر بیشترین مهاجر را از استان تهران داشته است. استانهای گیلان، مازندران و خراسان رضوی به ترتیب با ۲۸۵۳۱، ۲۳۶۴۳ و ۲۱۲۴۱ نفر از این نظر در رتبههای بعدی قرار دارند.»
شروع اعتراضات دی ماه از مشهد
روز پنجشنبه و جمعه 7 و 8 دی ماه برخی از شهرهای کشور شاهد برگزاری تجمعاتی از سوی قشرهای مختلف در اعتراض به گرانی برخی کالاها و اوضاع معیشتی و نیز برخی از مال باختگان مؤسسات مالی بود. در خلال این تجمعات که در برخی از شهرها مانند مشهد، اصفهان، کرمانشاه و رشت برگزارشد، برخی از جریانات معاند با طرح شعارهای ساختارشکنانه این اعتراضات را از مسیر خود خارج کردند. اقدامات ساختارشکنانه این افراد با استقبال جریانات ضدانقلاب نیز همراه شد.
ساعت 9 صبح پنج شنبه تعدادی حدود ۱۰۰ تن از شهروندان مشهدی در اعتراض به گرانیهای اخیر کالاهایی مانند تخممرغ و...، بیکاری و همچنین نحوه رسیدگی به تعیین تکلیف سپردههایشان در تعاونیهای منحل شده در میدان شهدای این شهر تجمع کردند و شعارهایی علیه گرانی و سپس دولت و بانک مرکزی سر دادند، اگرچه پیش از این فرماندار مشهد اعلام کرده بود هیچ گروه یا تشکلی درخواست برگزاری تجمع را ارائه نداده است اما تعدادی از شهروندان براساس دعوت صورت گرفته توسط مراجع ناشناس در شبکه های اجتماعی در این تجمع شرکت کردند.
با این حال نیروی انتظامی تلاش کرد بدون درگیری وضعیت را کنترل کند اما با نزدیک شدن به لحظات اذان ظهر تجمع کنندگان با سیل نمازگزاران و زائرانی که قصد تشرف به حرم مطهر را داشتند همراه شدند و فاصله میدان شهدا تا حرم رضوی را طی کردند. تعداد قابل توجهی از شهروندان نیز از این تجمع و حرکت جمعی با تلفن همراهشان تصویر برداری کردند و در شبکه های اجتماعی به انعکاس آن پرداختند. همه این مسائل باعث شد تعداد معترضان ساعاتی پس از برگزاری تجمع افزایش یابد بهگونهای که جمعیت آن ها حدود دو هزار نفر به نظرمی رسید.
ذوقزدگی نماینده کنگره آمریکا از تجمعات مردمی در ایران
نماینده افراطی حامی رژیم صهیونیستی از تجمعات مردمی اخیر در برخی شهرهای ایران که بعضا به اغتشاش تبدیل شد، ابراز خشنودی کرد و آن را «خبر مثبت در خاورمیانه» خواند.
بعد از «تام کاتن»، نماینده تندرو ضد ایرانی در سنا، «برد شرمن»، نماینده افراطی حامی رژیم صهیونیستی هم از اغتشاشات اخیر در برخی شهرهای ایران ابراز خشنودی کرد.
شرمن در توئیترش از اغتشاشات ایران به عنوان «برخی خبرهای مثبت در خاورمیانه» تعبیر کرد و مدعی شد هدف شرکتکنندگان در این اجتماعات مخالفت با فعالیتهای منطقهای ایران بوده است.
به دنبال تجمع اعتراضی جمعی از مالباختگان مؤسسات مالی در مشهد که با شعارها و مطالبات اقتصادی مردم همراه شد، برخی نقاط دیگر کشور شاهد تجمعاتی محدود بود. گزارش ها از شهرهای کرمانشاه، رشت، ساری، قم، قزوین و همدان حاکی از آنست که در این شهرها تجمعاتی برگزار شد که بعضا با شعار های تندی همراه بود.
آمار بازداشتیهای تهران اعلام شد
معاون سیاسی و امنیتی فرمانداری تهران درباره بازداشتی های اغتشاشات دی ماه در تهران گفت: روز شنبه 9 دی حدود ۲۰۰ نفر، روز یکشنبه 10 دی ماه ۱۵۰ نفر و روز دوشنبه 11 دی ماه حدود ۱۰۰ تن بازداشت شدهاند.
وی افزود: تجمعکنندگان یک تاکسی را در میدان انقلاب به آتش کشیدند.
معاون فرمانداری تهران ضمن بیان اینکه تاکنون درخواستی از قرارگاه ثارالله سپاه برای تامین امنیت تهران نشده است، گفت: نگهداری بازداشتشدگان برعهده دستگاه قضایی است.
دستور روحانی درباره بازداشتشدگان دی ماه
معاون امنیتی و انتظامی استانداری تهران از دستور اکید رئیسجمهور و مسئولان وزارت کشور برای عدم تکرار داستان ناخوشایند سالهای قبل درخصوص بازداشتشدگان خبر داد.
محسن نسج همدانی در پاسخ به سؤالی درباره تعداد بازداشتشدگان تجمعات غیرقانونی در تهران هم اظهار داشت: مسئول اعلام رسمی آمارها و گزارشها وزارت کشور است و مسئولان وزارت کشور باید در این رابطه اظهارنظر کنند.
اولین واکنش ایران به اقدامات مخرب در تلگرام
«محمد جواد آذری جهرمی» وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات پس از انتشار اخبار دروغ، تلاش برای ترویج خشونت و دعوت مردم به تجمعات غیرقانونی و ارائه آموزش های ساخت مواد انفجاری دست ساز توسط یک کانال تلگرامی از «پاول دروف» مدیر تلگرام درخواست کرد که جلوی چنین اقداماتی در این شبکه پیام رسان گرفته شود.
پاسخ توئیتری مدیر تلگرام به درخواست آذری جهرمی اینگونه است: دعوت به خشونت براساس قوانین تلگرام ممنوع است؛ در صورت تایید، کانال مورد نظر فارغ از تعداد اعضا یا گرایش سیاسی مسدود خواهد شد.
آب، برق و گاز در سال 97 گران نمیشود
نماینده گرمسار و عضوکمیسیون تلفیق مجلس با بیان اینکه «نمایندگان مردم تصمیمی برخلاف مصالح مردم و کشور نمی گیرند» گفت: براساس تصمیم کمیسیون تلفیق مجلس در سال پیش رو، بهای برق،آب و گاز یک ریال هم اضافه نمیشود.
«غلامرضا کاتب» افزایش قیمت کالاها را در حیطه وظایف هیات وزیران برشمرد و اضافه کرد: دولت با تدبیر و با شناخت کامل از فضای کشور و مسائل اقتصادی تصمیم گرفته و از تصمیمات چالش برانگیز اجتناب خواهد کرد.
وی با بیان اینکه «نمایندگان اجرای قوانین را از خود آغاز می کنند» یادآوری کرد: مجلس به هیچ عنوان در سال آتی حقوق نمایندگان را افزایش نخواهد داد.
این نماینده مجلس با بیان اینکه «حقوق کارکنان در سال اینده نیز حدود 10 درصد افزایش می یابد بیان کرد: حقوق افراد و کارکنانی که حقوق بالای چهار میلیون دریافت می کنند افزایش نخواهد یافت.
تلگرام فیلتر شد
روز یکشنبه (۱۰ دیماه)، دسترسی به تلگرام و اینستاگرام توسط کاربران اینترنتی اپراتورها دچار اختلال شد و کاربران بدون فیلترشکن قادر به استفاده از این دو پیامرسان نبودند.
همان زمانها بود که شایعات فیلترینگ تلگرام و اینستاگرام قوت گرفت و این شایعات با محدود شدن این شبکهها به حقیقت پیوست. همان زمان اسماعیل جبارزاده -معاون سیاسی وزیر کشور- در پاسخ به سؤالی درباره خارج شدن تلگرام و اینستاگرام از دسترس کاربران، گفت: دولت بنای تعطیلی شبکههای مجازی را ندارد اما وقتی که ایجاد اختلال میشود طبیعی است که از ابزارهای کنترل اجتماعات غیرقانونی استفاده و تصمیمات مقطعی گرفته شود.
اما با اختلال و محدودیت در ارتباطات پیامرسانها، زمزمههایی مبنی بر فیلترینگ دائمی آنها به گوش رسید که وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات این خبر را تکذیب کرد و گفت: شایعههایی که در خصوص قطع دائمی شبکههای اجتماعی مطرح میشود، صحت ندارد و به نظر میرسد هدف آنها ایجاد نارضایتیهای اجتماعی و بدبینی عمومی است.
در همین حال سخنگوی هیأت رئیسه مجلس شورای اسلامی نیز با بیان اینکه مجلس موافق فیلتر کردن تلگرام نیست، در عین حال گفت که تلگرام برای رفع فیلتر در ایران باید تعهد بدهد که به اطلاعرسانی تروریسمگونه خاتمه دهد.
بهروز نعمتی خاطرنشان کرد: دولت و خصوصا وزارت ارتباطات باید به این سمت بروند که اگر قرار است فعالیت تلگرام در ایران تداوم داشته باشد متعهد شود امنیت کشور را مورد توجه قرار دهد و جلوی حمایت از تروریسم را بگیرد؛ در غیر این صورت مجلس با قوت وارد عمل خواهد شد و با تداوم فعالیت تلگرام موافقت نخواهد کرد.
ترامپ خواستار دیدار و مذاکره با روحانی شد؛ ایران رد کرد
دبیر شورای عالی امنیت ملی در گفتوگو با رسانه عربی «المیادین» با اشاره به اینکه ایران امروز قویتر از دیروز شده است، تأکید کرد که ما به حمایت خود از ملتهای منطقه و به خصوص فلسطین ادامه خواهیم داد.
علی شمخانی، با اشاره به اینکه جمهوری اسلامی ایران به دفاع از فلسطین، لبنان، سوریه و عراق ادامه خواهد داد، به شبکه تلویزیوینی المیادین «لبنان» گفت: دشمنان ایران خواهان به انزوا کشیدن ما هستند تا ایران به الگویی برای ملتهای منطقه تبدیل نشود و بر توان ذاتی خود اعتماد نکنند و این دشمنی به دنبال تسلیم مقاومت است.
شمخانی با بیان اینکه «واشنگتن به دلیل شکستهایش در خاورمیانه بیش از دو تریلیون دلار از دست داد و ترامپ به منظور حل مشکلات اقتصادی و داخلی آمریکا 400 میلیارد دلار از منطقه درو کرد.» افزود: «رئیسجمهور آمریکا در سازمان ملل خواستار دیدار و گفتوگو درباره برخی موضوعات با حسن روحانی، رئیسجمهور ایران شد اما ایران این دیدار را نپذیرفت. ترامپ اظهاراتی علیه ایران مطرح میکند و همزمان خواستار گفتوگو پنهانی با آن میشود.»
توضیح مجلس خبرگان پیرامون جلسه تعیین رهبر
پایگاه اطلاع رسانی مجلس خبرگان درپی انتشارفیلمی ازجلسه رایگیری مجلس خبرگان رهبری در تاریخ 14 خرداد 1368 در فضای مجازی به توضیح بخش هایی از جلسه انتخاب رهبری اقدام کرد.
مشروح گزارش پایگاه اطلاع رسانی مجلس خبرگان رهبری در مورد جلسه رای گیری 14 خرداد 1368 به شرح زیراست:
قانون اساسی در مورد انتخاب رهبر چه می گفت؟
طبق اصل صد و هفتم قانون اساسی کشور که در سال 58 با رای مردم اجرایی شد، در این شرایط باید خبرگان ملت، فردی واجد صلاحیت مرجعیت را که دارای بینش سیاسی و توانمندی در اداره کشور باشد به رهبری برمیگزیدند و در صورتی که فردی را شایسته این مقام نمییافتند، در قانون این امکان وجود داشت که خبرگان گروهی از مراجع واجد صلاحیت (3 تا 5 نفر) را به عنوان شورای رهبری انتخاب کنند تا با هم اداره کشور را به عهده بگیرند.
لازم است گفته شود که دانستن تفاوت اجتهاد و مرجعیت برای فهم تمام این مطلب ضروری است. مجتهد کسی است که توانایی استنباط و فهم احکام دین از منابع فقهی را دارد و میتواند حکم دین را در موارد مختلف تشخیص دهد؛ اما مرجع تقلید کسی است که نظریات فقهی خود را در کتابی که معمولا توضیح المسائل نامیده میشود منتشر کرده باشد و در یک کلام علاوه بر اجتهاد، مقلدانی داشته باشد که از او تقلید میکنند و وجوهات شرعی خود را در اختیار او قرار می دهند.
باید یک مرجع تقلید واجد صلاحیت رهبری به عنوان رهبر بعدی انقلاب با رای نمایندگان مجلس خبرگان انتخاب میشد.
چرا شورای رهبری انتخاب نشد؟
مجلس خبرگان رهبری در اولین تصمیمگیری خود باید بین دو گزینه رهبری یک فرد دارای صلاحیت و یا شورای رهبری انتخاب میکرد. آیت الله خامنه ای در این رای گیری، از موافقان رهبری شورایی بودند ولی اکثریت اعضای خبرگان با قاطعیت با رهبری شورایی مخالفت کردند؛ سه بار تعداد مخالفان رهبری شورایی شمرده شد و هر سه بار اکثریت خبرگان مخالف رهبری شورایی بودند. قانونا و شرعاً تنها راه ممکن، انتخاب یک فرد به عنوان رهبر بود.
اکثریت اعضاء خبرگان با قاطعیت با رهبری شورایی مخالفت کردند.
چرا رهبر از میان مراجع تقلید آن زمان، انتخاب نشد؟
با اینکه لیستهای مختلفی از حالت های مختلف رهبری شورایی نوشته شده بود ولی وقتی این گزینه در خبرگان رای نیاورد، تنها راه، رای گیری برای رهبری افرادی بود که گمان می رفت صلاحیت این منصب را داشته باشند. قانوناً انتخاب رهبر به دو سوم آرای نمایندگان خبرگان نیاز دارد. گزینه های مختلفی در مجلس خبرگان مطرح شد ولی اکثر اعضای مجلس خبرگان که همگی مجتهد هستند، هیچکدام از آن بزرگواران را هر چند که مرجع تقلید بودند، دارای صلاحیت رهبری نمی دانستند؛ حتی در مجلس خبرگان برای رهبری یکی از مراجع بزرگوار آن زمان، یعنی آیت الله گلپایگانی رأی گیری شد، ولی ایشان تنها 14 رأی موافق و 61 رأی مخالف داشتند.
طبق قانون وقتی رهبری شورایی رأی نیاورده و باید فردی به عنوان رهبر انتخاب شود، باید قانوناً آن فرد علاوه بر مرجعیت، صلاحیت رهبری هم داشته باشند اما طبق نظر خبرگان هیچ یک از مراجع زنده زمان صلاحیت رهبری را نداشتند... کار، گره خورده بود... قانون اساسی موجود برای انتخاب رهبر بعدی کافی نیست و اندیشیدن چاره ای برای این وضعیت بیشتر از هر نهادی، بر عهده مجتهدان منتخب مردم در مجلس خبرگان بود.
اکثر اعضای مجلس خبرگان که همگی مجتهد هستند، هیچکدام از مراجع تقلید آن زمان را دارای صلاحیت رهبری ندانستند.
ماجرای بازنگری در قانون اساسی چه بود؟
در همین زمان نظر خبرگان به نامه ای که امام خمینی تقریبا چهل روز پیش از این نوشته بودند جلب می شود تا شاید نظر امام و تیزبینی شان بتواند بار دیگر مسائل پیش روی انقلاب را حل کند. مسئله این بار این بود که قانون اساسی نمی توانست راهگشا باشد؛ چون فقط دو راه (شورای رهبری یا انتخاب رهبر از میان مراجع تقلید) در قانون پیش بینی شده بود که هیچکدام در مجلس خبرگان رأی نیاورد. امام راحل حدودا چهل روز قبل از ارتحالشان، این واقعه را به نحوی پیشبینی کرده و برای آن چاره اندیشیده بود. امام در 4 اردیبهشت 68، گروهی بیست نفره را برای اصلاح و بازنگری قانون اساسی تعیین کردند.
مجلس هم طبق فرمان امام 5 تن را به این گروه بیست نفره اضافه کرد.
امام خمینی، ریاست این مجمع را بر عهده آیت الله خامنه ای گذاشته بودند و به این گروه فقط دو ماه فرصت داده بودند تا بخشی هایی از قانون اساسی را اصلاح کرده و قانون اساسی جدید را برای تأیید به رأی مردم بگذارند؛ امام در این حکم، اهمیت این کار را این گونه متذکر شدند: «رفع نقایص آن (قانون اساسی) یک ضرورت اجتناب ناپذیر جامعه اسلامی و انقلابی ماست و چه بسا تاخیر در آن موجب بروز آفات و عواقب تلخی برای کشور و انقلاب گردد و من نیز بنا بر احساس تکلیف شرعی و ملی خود از مدتها قبل در فکر حل آن بودهام.» مجمع بازنگری و اصلاح قانون اساسی، از همان زمان برای بررسی مواردی که در فرمان امام به اصلاح نیاز داشت جلسه تشکیل داد تا پس از اصلاح، قانون اساسی جدید به رای مردم گذاشته شود.
امام خمینی حدودا چهل روز قبل از فوتشان، این واقعه را به نحوی پیش بینی کرده بودند و برای آن چاره اندیشیدند.
رهبر باید مرجع تقلید هم باشد یا اجتهاد کافی است؟
پس از آنکه کارشناسان مواردی از ناکارآمدی یا گره هایی اجرایی و مدیریتی در اولین قانون اساسی جمهوری اسلامی را پس از یک دهه تجربه عملی حکومت داری تشخیص دادند، آیت الله مشکینی به امام خمینی نامه ای می نویسد و نظر امام را درباره اصلاح قانون اساسی جویا می شود؛ امام تصمیم گیری را درباره همه موارد به اعضاء گروه بازنگری می سپارند و فقط نظرشان را در مورد یک نکته خاص بیان می کنند تا در ادامه راه انقلاب مشکلی نماند؛ مسأله شرط مرجعیت برای رهبری نظام. پاسخی که 35 روز بعد، گره قانون اساسی را بعد از رحلت امام باز می کند. پاسخ تاریخی امام به آیت الله مشکینی درباره کافی بودن شرط اجتهاد برای رهبری و لازم نبودن مرجعیت را با هم بخوانیم:
حضرت حجت الاسلام والمسلمین جناب آقای حاج شیخ علی مشکینی - دامت افاضاته
پس از عرض سلام، خواسته بودید نظرم را در مورد متمم قانون اساسی بیان کنم. هرگونه آقایان صلاح دانستند عمل کنند. من دخالتی نمی کنم. فقط در مورد رهبری، ما که نمی توانیم نظام اسلامی مان را بدون سرپرست رها کنیم. باید فردی را انتخاب کنیم که از حیثیت اسلامی مان در جهان سیاست و نیرنگ دفاع کند. من از ابتدا معتقد بودم و اصرار داشتم که شرط «مرجعیت» لازم نیست.
مجتهد عادل مورد تأیید خبرگان محترم سراسر کشور کفایت می کند. اگر مردم به خبرگان رای دادند تا مجتهد عادلی را برای رهبری حکومتشان تعیین کنند، وقتی آنها هم فردی را تعیین کردند تا رهبری را به عهده بگیرد، قهری او مورد قبول مردم است. در این صورت او ولیّ منتخب مردم می شود و حکمش نافذ است. در اصل قانون اساسی من این را می گفتم، ولی دوستان در شرط «مرجعیت» پافشاری کردند، من هم قبول کردم. من در آن هنگام می دانستم که این در آینده نه چندان دور قابل پیاده شدن نیست. توفیق آقایان را از درگاه خداوند متعال خواستارم.
والسلام علیکم و رحمت الله و برکاته
روح الله الموسوی الخمینی
دیدار دو فعال سیاسی با کروبی
محمدحسین کروبی فرزند شیخ مهدی کروبی با تایید دیدار دو نفره با پدرش گفت: تا آنجا که اطلاع دارم در این دیدار درباره موضوعات روز کشور مخصوصا اعتراضات به حق مردم که در اکثر شهرهای کشور رخ داده بود صحبت شده است.
محمدحسین کروبی فرزند شیخ مهدی کروبی با تایید دیدار دو نفره محمدرضا عباسیفرد و اسماعیل دوستی با پدرش گفت: حاج آقا هم ضمن ابراز نگرانی نسبت به شرایط کشور اظهار امیدواری کردند مسئولان نظام به حقوق شهروندی مردم احترام بگذارند.
حسین کروبی گفت: دبیرکل حزب اعتماد ملی علاوه بر اینکه اعتراض مردم را به حق دانست، ابراز امیداوری کرد خواست مردم مورد توجه قرار گیرد.
فرزند کروبی در ادامه تأکید کرد که این دیدار نزدیک اذان مغرب بوده و آقایان در محل اقامت، نماز را خواندهاند.
او همچنین در پاسخ به این که آقای کروبی هم درخواست دیدار با فردی را داشتهاند، عنوان کرد: درخواست دیدارها از طرف حاج آقا نیست. ایشان تأکید میکنند که اگر کسی به منزل آمد قدمش به روی چشم اما من نام کسی را نمیآورم.
حادثه تلخ سانچی و جان باختن 32 هموطن ایرانی در آن
نفتکش سانچی متعلق به جمهوری اسلامی ایران ۱۶ دی ماه1396 در حالی که ۱۳۶ هزار تن میعانات گازی را به مقصد کره جنوبی حمل میکرد در آبهای چین پس از برخورد با کشتی فله بر چینی به نام "سی اف کریستال" دچار حریق شد و ۳۲ پرسنل آن مفقود شدند. نفتکش ایرانی پس از هشت روز سوختن نهایتا غرق شد و همه پرسنل کشتی جان باختند.
«تلگرام» پس از 2 هفته رفع فیلتر شد
پس از وقوع یک رشته ناآرامی در برخی شهرهای ایران، اینستاگرام و تلگرام فیلتر شدند و دسترسی به این نرم افزارها تا حدودی دشوار شد. پس از کاهش التهابات، ابتدا اینستاگرام رفع فیلتر بود اما با توجه به آنکه بستری که باعث فیلتر تلگرام شده بود، برقرار بود، این پیامرسان رفع فیلتر نشد اما در نهایت پس از یک سلسله حواشی و تقابل سیاسی، پیامرسان تلگرام نیز به فاصله چند روز رفع فیلتر شد.
بخش اعظم کاربران ایرانی از پیام رسان تلگرام استفاده میکنند و برخی سرعت پایین این پیامرسان را از زمان رفع فیلتر به مراجعه همزمان عمده این کاربران به این پیامرسان نسبت دادهاند اما یک گمانه دیگر، پهنای باند پایین این پیام رسان است که سرعت دسترسی به محتوا و به ویژه به تصاویر و ویدیو را برای طیف گستردهای از کاربران با کندی و دشوارهایی همراه ساخته است.
تلگرام 60 درصد پهنای باند کشور رو اشغال کرده و نزدیک به 40 میلیون کاربر دارد که بنابر تخمینها در حدود 58 درصد از کاربران ایرانیِ تلگرام بالای 18 سال سن دارند. با توجه به ساختار کاربرمحور و کاربرپسند این پیامرسان، امکانات آن و همچنین گستره حضور شهروندان ایران در این پیامرسان، تلگرام به بستری بزرگ برای کسب درآمد شماری از شهروندان ایرانی تبدیل شده و پیامرسانهای مشابه از جمله پیامرسانهای داخلی نیز نتوانستهای نقش مشابهی را ایفا کنند.
مسئولان ایران با تعامل با پاول دورف مدیر تلگرام به دنبال حذف مصادیق ترویج خشونت و ناآرامی در ایران بودند که در نهایت این تعامل به فرجام مشخصی نرسید و در این میان پیششرط رفع فیلتر تلگرام، حذف کانالهای مروج اعمال خشونت آمیز از سوی برخی مسئولان داخلی عنوان شد و تصور میشد پایان عمر تلگرام در ایران فرارسیده، چرا که استفاده از تلگرام با فیلترشکن نیز با دشواریهای فراوانی همراه بود.