تحلیلی از دکتر جهانگیر کرمی:

حمله به سوریه و پارادایم راهبردی جهان: پایایی یا پایان؟

طبعا تحقق هر یک ازاین سناریوها نتایج و عواقب متفاوتی را در سوریه، خاورمیانه و جهان ایجاد خواهد کرد. سناریوی نخست ممکن است تغییرات کمی را آنهم در سوریه ایجاد کند، اما سناریوی دوم نتایجی منطقه ای و عواقب سناریوی سوم در سطح جهانی موثر خواهد افتاد. ویژگی سناریوی دوم تا چهارم آن است که می تواند پارادایم راهبردی جهانی را برای دوره یک سده آینده دگرگون خواهد کرد و شرایطی پیچیده را برای دهه های متوالی بر رقابت های نظامی و امنیتی بین المللی حکمفرما خواهد نمود‌.
کد خبر: ۷۸۹۷۶۱
|
۲۴ فروردين ۱۳۹۷ - ۱۰:۲۷ 13 April 2018
|
12724 بازدید
|

این روزها محافل رسانه ای بین المللی در تب و تاب احتمال حمله موشکی امریکا به سوریه تحلیل های متفاوتی را مطرح می کنند و انجام این حمله را بسیار محتمل دانسته ولی در مورد سطح و شدت و پیامدهای آن ابهامات زیادی وجود دارد. طیف گمانه ها از یک حمله موشکی محدود به سبک فروردین سال گذشته تا یک جنگ بزرگ متعارف بین امریکا و روسیه و حتا گاه یک جنگ هسته ای را در بر می گیرد.

دکتر جهانگیر کرمی؛ به گزارش تابناک، تحلیل های موجود، انگیزه ها در طرف امریکایی را عمدتا به عوامل روانشناختی ترامپ، تشویق و فشار اسراییل و عربستان، احساس شکست پس از پیروزی ارتش سوریه در دوما، خالی نشان دادن دست های پوتین از موشک های پیشرفته مورد ادعا و از همه مهم تر، بازگرداندن موازنه راهبردی پس از آن ادعا ها می دانند‌.

بر اساس این تحلیل ها، در صورت حمله محدود موشکی، ممکن است واکنش خاصی به آن صورت نگیرد، اما چنانچه دامنه و شدت حملات فراتر از آن برود، می تواند واکنش هایی از سوی سوریه، ایران و روسیه را به دنبال داشته باشد.

شواهد موجود بیشتر حکایت از خویشتنداری و یا حمله محدود حکایت دارد، اما طبعا آنچه که در پشت پرده های تصمیم گیری بویژه در طرف امریکایی جریان دارد، کمتر بر کسی روشن نیست و از این رو، ناچار باید به سناریوهای محتمل روی آورد.

حمله به سوریه و پارادایم راهبردی جهان: پایایی یا پایان؟

به نظر می رسد که سناریوهای زیر را می توان برای روزهای آینده ترسیم نمود:

یک؛ حمله موشکی محدود امریکا و عدم واکنش یا احیانا واکنش محدود روسیه در قالب انهدام چند فروند از موشکهای شلیک شده از ناوهای امریکا.

دو؛ حمله گسترده موشکی و هوایی امریکا و متحدان و پاسخ روسیه فراتر از انهدام تعدادی از موشکها و زدن هواپیماها و حتی ناوهای امریکا و متحدان.

سه؛ تبدیل وضعیت سناریوی دوم به جنگی فراتر از سوریه و گسترش حملات از نقاط مختلف به یکدیگر اما کنترل بحران در چارچوب یک‌جنگ بزرگ متعارف.

چهار؛ تصاعد بحران تا یک جنگ هسته ای تمام عیار با ابعاد وحشتناک.

طبعا تحقق هر یک ازاین سناریوها نتایج و عواقب متفاوتی را در سوریه، خاورمیانه و جهان ایجاد خواهد کرد. سناریوی نخست ممکن است تغییرات کمی را آنهم در سوریه ایجاد کند، اما سناریوی دوم نتایجی منطقه ای و عواقب سناریوی سوم در سطح جهانی موثر خواهد افتاد. ویژگی سناریوی دوم تا چهارم آن است که می تواند پارادایم راهبردی جهانی را برای دوره یک سده آینده دگرگون خواهد کرد و شرایطی پیچیده را برای دهه های متوالی بر رقابت های نظامی و امنیتی بین المللی حکمفرما خواهد نمود‌.

دلیل چنین ادعایی آنست که در تمام سالهای دوره جنگ سرد و پس از ان تا امروز مانع از رویارویی مستقیم قدرتهای بزرگ جهان شده، موازنه هراس ناشی از وجود جنگ افزار هسته ایست و این موازنه هنوز هم برقرار است و با وجود تحولاتی که در همپایگی راهبردی میان امریکا و روسیه به عنوان بنیان ثبات استراتژیک جهانی روی داده، اما هنوز هم موازنه ترس برقرار و بویژه بر اساس ادعای روس ها، آن همپایگی همچنان پاینده به نظر می رسد. چنین وضعیتی از اوان جنگ سرد تا کنون، پارادایم غالب بر تصمیم گیری و رفتار راهبردی امریکا و روسیه و حتا قدرتهای هسته ای دیگر بوده و همه منازعات، بحران ها و آشتی ها و توافقات منطقه ای و جهانی در چارچوب آن جریان داشته اند.

اینکه بحران سوریه و شرایط موجود این روزها بتواند موازنه هراس و ثبات راهبردی حدودا پس از جنگ جهانی دوم تا امروز را دگرگون کند، موضوعیست که بسادگی نمی تواند قابل درک باشد.

اگر چه ترامپ ادعاهای بی سابقه ای را مطرح کرده، اما شرائط جهانی با وجود گذر از نظام دو قطبی و فروپاشی شوروی، همچنان و کماکان بر آن مدار می چرخد و از این رو، نظام تصمیم‌ گیری در امریکا نیز هنوز آنچنان تحولی را شاهد نبوده که بتواند وارد یک‌ پارادایم کاملا متفاوت شود.

اگر چنین اتفاقی روی دهد، جدا از امکان تصاعد بحران تا یک جنگ تمام عیار هسته ای، اما روابط میان قدرتها، نظام بین الملل و جهان آینده را وارد عصری یکسره متفاوت از ۷۵ سال گذشته وارد خواهد کرد که بسیاری از ساختارها و ترتیبات و هندسه قدرت جهانی بسیار فراتر از پایان نظام دوقطبی و جنگ سرد، از نو ترسیم خواهد شد.

پایان جنگ سرد با وجود تحول ساختار نظام بین المللی اما بخاطر موازنه هراس و همپایگی راهبردی، نتوانست پارادایم راهبردی جهانی را از نو ترسیم نماید.


دکتر جهانگیر کرمی؛دانشیار روابط بین الملل دانشگاه تهران

اشتراک گذاری
تور پاییز ۱۴۰۳
بلیط هواپیما
نظرات بینندگان
غیر قابل انتشار: ۳
در انتظار بررسی: ۴۴
انتشار یافته: ۴۶
احمد۶۵
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۱۰:۴۷ - ۱۳۹۷/۰۱/۲۴
اگر مورد چهارم اتفاق بیفتد دیگر بشری بر روی زمین نمیماند که بخواد دنیا تغییر کنه
پاسخ ها
ناشناس
| United States of America |
۱۴:۲۳ - ۱۳۹۷/۰۱/۲۴
مانند مورد بحران اتمی کره شمالی که در پشت پرده در حال مذاکره سنگین و فشرده با چین و کیم هستند در مورد سوریه هم دارند با روسیه مذاکره سنگین و فشرده می کنند و منتظر نتیجه ان هستند و احتمالا با نتیجه رسیدن این بده و بستان ها به زودی نتایج ان منتشر خواهد شد. غرب پیشرفت اقتصادی روسیه ویا تحریم سنگین اقتصادی روسیه و سران و سرمایه داران روسیه و حتی تحریم جام جهانی را برای تحت فشار قراردادن مسکو و پوتین روی میز اورده.
ناشناس
| United States of America |
۱۴:۲۵ - ۱۳۹۷/۰۱/۲۴
همانطور که پیش بینی شد روسیه و امریکا پشت صحنه در باره تغییر شرایط سوریه دارند مذاکرات فشرده و سنگینی می کنند. در اخبار فوری امده که نماینده سوریه در سازمان ملل بر خلاف قبل به صورت فوری موافقت دولت سوریه را برای بازدید بازرسان سازمان ملل از سوریه در هر مکان و هر زمان در سوریه پذیرفته. متاسفانه سناریوی کره شمالی و همکاری چین با امریکا در مورد سوریه هم تکرار شد. پوتین مرد عاقلی است و وقتی ببیند واقعا نیاز به تغییر سیاست است از انجام ان ابایی ندارد. حالا ترامپ بعد از موفقیت در پیشبرد سیاست خارجی خود با چین و روسیه بر سر کره شمالی و سوریه روی ایران متمرکز خواهد شد و مشاوران سیاست خارجی ما که حالا در سوریه هستند بعد از چند هفته و یا ماه متوجه می شوند:

"بحران سوریه به پایان خود رسید. همه چیزی را که داریم می بینیم چونه زنی غرب و روسیه سر پایان است. دقیقا مانند معامله ای که چین با امریکا در مورد کره شمالی انجام داد و کیم چاره ای جز خلع سلاح نداره. در بحران سوریه هم تغییرات بزرگی در راه است ولی دولت سوریه باقی خواهد ماند. در واقع پوتین داره از این بحران بیشترین استفاده را می کنه تا بیشترین امتیاز را بگیره و دنیا غرب را در برابر جنگ یا همکاری و بده و بستان با روسیه قرار بده. هیچ جنگی نخواهد بود. به زودی اخبار عجیبی در مورد سرنوشت سوریه خواهیم شنید"
علی
| Iran (Islamic Republic of) |
۱۵:۱۰ - ۱۳۹۷/۰۱/۲۴
فقط امیدوارم این وسط ،ایران قربانی نشه.
ناشناس
| Iran (Islamic Republic of) |
۱۵:۲۶ - ۱۳۹۷/۰۱/۲۴
جنگ هسته ای تمام عیار بله اما جنگ هسته ای محدود هم می تونه باشه ، البته شاید
ناشناس
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۱۰:۵۱ - ۱۳۹۷/۰۱/۲۴
خسته نباشی
پاسخ ها
ناشناس
| Iran (Islamic Republic of) |
۱۵:۰۲ - ۱۳۹۷/۰۱/۲۴
آره والله همه احتمالات رو گفت
ناشناس
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۱۱:۱۰ - ۱۳۹۷/۰۱/۲۴
در نهان آمریکا با روسیه سازش کرده است امریکا به روسیه گفته من 15 فروند موشک به سوریه شلیک میکنم تو هم با اس ها انها را بزن تا غائیله را ختم کنیم ترامپ گفته هدف من دوشیدن حکام امارات عربستان است یک حرفی زدم و اشتباهی کردم
ناشناس
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۱۱:۱۴ - ۱۳۹۷/۰۱/۲۴
حمله میشه روسیه هم هیچ کاری نمیکنه مطمئن باشید
ناشناس
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۱۱:۱۶ - ۱۳۹۷/۰۱/۲۴
چه تحلیلی!!!
ناشناس
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۱۱:۳۰ - ۱۳۹۷/۰۱/۲۴
برای عراق هم همین حرف ها رو میزدند که روسیه نمیزاره و ارتش آمریکا زمین گیر میشه و ....
روسیه حتی در جنگ بالکان حاضر نشد از فرزند خود صربستان حمایت کند اونوقت انتظار دارید بیاد از بشار مسلمان حمایت کند
آمریکا و اروپایی ها طی 1 روز و شاید چند ساعت میتونن کل سوریه رو تحت کنترل خود قرار بدن بدون اینکه حتی یک سرباز در آنجا پیاده کنند.
آنها هواپیماهای پیشرفته، موشک های بسیار دقیق و تجهیزات ماهواره ای جاسوسی برای شنود دارند.
تنها یک نمونه از آن موشک های بسیار دقیق اسراییل هست که برای ترور استفاده میشه و از صدها کیلومتر دورتر شلیک میشه و دقیقا به هدف میخوره بدون اینکه به ساختمان های اطراف آسیب بزنه.
پاسخ ها
ناشناس
| Iran (Islamic Republic of) |
۱۳:۵۶ - ۱۳۹۷/۰۱/۲۴
عزیزم فیلم زیاد میبینی
ناشناس
| Iran (Islamic Republic of) |
۱۴:۲۳ - ۱۳۹۷/۰۱/۲۴
امریکا واروپا اگر می توانستند که در این مدت هفت سال به قول شما سوریه رو تحت کنترل خودشون در می اوردن وبه مخالفان تقدیم میکردن که نتونستن (حتما باید از شما اجازه می گرفتن ) موشکهای نقطه زن اسراییل هم دقیقا شبیه گنبد اهنینشان هست ..این تحلیل ابکی تو برا خودت بزار اخه اگه تحلیل نکنی کسی بهت نمیگه بیسواد
ناشناس
| Iran (Islamic Republic of) |
۱۶:۰۹ - ۱۳۹۷/۰۱/۲۴
اتفاقا نویسنده این کامنت درست میگه
امریکا گزاشت دیگران خرج کنند و الان با معامله با روسها به اهدافش میرسه
در مورد سلاحها هم عزیزان توجه داشته باشند کسی بچه دوساله را با چماق نمیزنه با یه پس گردنی هم ادب میشه
ناشناس
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۱۱:۴۳ - ۱۳۹۷/۰۱/۲۴
بنظر نمیرسد اینگونه باشد و جنگی آنچنانی رخ دهد. آنچه احتمالش بیشتر است توافق آمریکا و روسیه جهت تقسیم منافع در سوریه با منافعی هفتاد سی به نفع روسیه .
ناشناس
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۱۱:۴۳ - ۱۳۹۷/۰۱/۲۴
شرایط جهان و نحوه چینش نیروی نظامی کشورها در آستانه جنگهای اول و دوم جهانی، به گونه ای بود که همگان وقوع این دو جنگ را محتوم میدانستند و تنها در زمان آغاز آنها تردید داشتند. آیا در مقایسه با آن روزگار، امروز در آستانه یک جنگ جهانی هستیم؟
ناشناس
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۱۱:۵۴ - ۱۳۹۷/۰۱/۲۴
سناريوي چهارمي بهتر تره .
ناشناس
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۱۲:۱۹ - ۱۳۹۷/۰۱/۲۴
يعني تحليل كرده اين آقا
مسخره كرديد
برچسب منتخب
# جنگ ایران و اسرائیل # قیمت طلا # مهاجران افغان # یارانه # حمله اسرائیل به ایران # خودرو
الی گشت
قیمت امروز آهن آلات
نظرسنجی
به نظر شما چه کسی در انتخابات آمریکا پیروز خواهد شد؟