مسئولان وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در سال 1392 اقدام به تصویب مصوبه ای کردند که آثار و پیامدهای آن اکنون پس از 5 سال نمایان شده و آرام آرام بسیاری از دانشگاه های کشور را اسیر فضایی ملتهب کرده است؛ مصوبه ای که با هدف ترغیب دانشجویان برای اتمام هر چه سریعتر تحصیل تصویب شد و در آن چندان توجهی به شرایط دانشجویان نشده بود.
به گزارش «تابناک»، تلاش های مسئولان وزارت علوم برای ترغیب دانشجویان به اتمام دوران تحصیل شان در کوتاه ترین زمان ممکن، اکنون به بستری برای افزایش اعتراضات دانشجویی تبدیل شده و تقریباً در تمامی دانشگاه های دولتی کشور نشانه هایی از اعتراض به این ماجرا دیده می شود؛ وضعیتی که به خوبی گویای فاصله میان مصوبات وزارتخانه با نیازها و مشکلات دانشجویان است.
بر اساس مصوبه وزارت علوم در سال 1392 مدیران دانشگاهی موظف شدند برای دانشجویان ورودی 93 به بعد که مدت زمان تحصیل آنها از سنوات مجاز تجاوز می کند، جریمه های سنگینی در نظر بگیرند و با این اقدام خود باعث شوند که دانشجویان سریعتر از محیط دانشگاه خارج شوند؛ اقدامی که نتیجه ملموس آن کاهش هزینه های وزارت علوم است.
نادیده گرفتن چندین نکته، تبصره و شرایط ویژه دانشجویان که ممکن است در هر مقطعی اجازه پایان تحصیل در سنوات مجاز را به دانشجویان ندهد، موضوع مهمی بود که مدیران وزارت علومی پشت میزهای خود و در اتاق های مدیریتی نه آن را لمس کردند و نه در قانون خشک و یک طرفه خول لحاظ کردند.
این موضوع باعث شد، دی ماه سال 96 دانشجویان دانشگاه هایی چون تهران، امیر کبیر و شریف نسبت به تلاش هایی که برای محدود سازی مدت زمان تحصیل در دستور کار قرار گرفته بود، اعتراض های دامنه داری را ترتیب بدهند؛ اعتراض هایی که برای دانشجویان دانشگاه تهران به نتیجه رسید و مسئولان این دانشگاه به صورت مستقل محدودیت های وزارت علوم را تا حدود زیادی تلطیف کردند.
با این حال مصوبه وزارت علوم به دست مدیران اکثر دانشگاه های دولتی کشور بهانه داد تا نسبت به دانشجویان دوره های مختلف خود از سال 93 به بعد سختگیری های مضاعفی را وارد کنند و آنها را مجبور نمایند که حتی المقدور در سنوات مجاز تحصیل خود را به پایان برسانند.
اعمال جریمه های سنگین برای دانشجویانی که سنتواتی می شوند از یک سو و از سوی دیگر اخذ شهریه از دانشجویان بخاطر افتادن دروس، رویه جدیدی است که در ترم آتی جمع کثیری از دانشجویان دوره کارشناسی و دکتری را شامل می شود و پیش از این نیز بسیاری از دانشجویان دوره کارشناسی ارشد را شامل شد.
پس از اعتراض میدانی دانشجویان دانشگاه شهید بهشتی که به فاصله دو روز مسئولان دانشگاه را مجاب کرد تا مصوبه وزارت علوم را کنار بگذارند و بر اساس رفاه دانشجویان و نه رفاه وزارت علومی ها عمل کنند، بسیاری از دانشجویان را در دانشگاه های دیگر ترغیب کرده است تا دست به اعتراض بزنند و ثابت کنند که این مصوبه مشکل آنها نیز هست.
دانشجویان دانشگاه تبریز هفته گذشته در برابر ساختمان مرکزی دانشگاه تجمع برگزار کردند و اعتراض خود را به این موضوع نشان دادند.
در هفته ای که گذشت همچنین دانشجویان دانشگاه ارومیه نیز در برابر این مصوبه موضع گیری کردند و با اعتراض میدانی در برابر ساختمان ریاست دانشگاه نسبت به محدودیت هایی که برای اتمام تحصیل در سنوات مجاز ایجاد شده است، اعتراض کردند.
جدا از دانشجویان دانشگاه هایی که به آنها اشاره شد، در هفته جاری نیز برخی دانشجویان دانشگاه های شهرستانی مثل دانشگاه صنعتی سهند، صنعتی قوچان و فردوسی مشهد به کاهش سنوات مجاز تحصیل و اعمال جریمه های سنگین معترض شدند.
دانشجویان دانشگاه سهند در همین رابطه پس از انجام اعتراض بیانیه ای صادر کردند که در آن ضمن اشاره به پولی شدن تحصیل در دانشگاه ها از افزایش قیمت غذا و هزینه خوابگاه گرفته تا کاهش سنوات رفاهی و تحصیلی در چند سال گذشته گلایه کردند و افزودند، تحصیل رایگان حق تمام دانشجویان بوده و کتمان این اصل نشان از ظلمی آشکار بر آنهاست.
دانشجویان صنعتی قوچان نیز روز گذشته در اعتراضی ضمن درخواست افزایش سنوات تحصیلی ، خواستار رعایت عدالت آموزشی و استفاده از فرصت های برابر همانند سایر دانشگاه ها شدند.
خبرها از دانشگاه صنعتی کرمانشاه نیز به همین موضوع اشاره دارد و دانشجویان دانشگاه صنعتی کرمانشاه نیز در اعتراض به پولی سازی دانشگاه ها اعتراض های مشابهی را در این دانشگاه برگزار کرده اند.
آنچه از این اعتراض های پیش آمده بر می آید، همه دانشجویان دانشگاه های سراسری کشور در یک سوی میز و مدیران وزارت علوم آنسوی میز قرار گرفته اند و هیچ ابزار مسالمت آمیزی برای تعامل سازنده میان آنها نیز وجود ندارد.
در چنین فضایی دانشجویانی که باید تمرکز خود را روی درس و تحصیل خود بگذارند و آرام آرام آماده امتحانات پایان ترم شوند، اسیر دغدغه هایی شده اند که بعضاً خود در پیش آمدن آنها مقصر نیستند.
دانشجویانی که ممکن است بخاطر لجبازی استاد، سخت گیری های دانشگاه، بیماری، مشکلات خانوادگی، حوادث غیرقابل پیش بینی، عدم هماهنگی برنامه های درسی، اشکالات آموزشی و... مشمول سنوات شوند، نیز شامل جریمه هایی می شوند که برای آنها دردسر ساز و برای مدیران دانشگاهی پول ساز است.