در این مطلب به ۴ نسخه اختصاصی برای درمان "یبوست" در ۴ مزاج اصلی دموی، صفراوی، سوداوی و بلغمی اشاره شده است.
به گزارش پویا، یکی از بیماری‌های شایع در میان بسیاری از افراد، یبوست مزاج یا همان خشکی مدفوع است، این بیماری هر چند تا زمانی که تبدیل به یک معضل نشود برای شخص بیمار چندان دردآور و آزاردهنده نیست اما از تعادل خارج شدن میزان و نحوه دفع مدفوع در بلند‌مدت می‌تواند آسیب‌های جدی به کل سیستم بدن وارد کند تا حدی که در طب سنتی، در کنار نزله به عنوان "ام‌الامراض" شناخته شده است.
در ابتدا باید تعادل خروج مدفوع از منظر طب سنتی را بدانیم تا بتوانیم در تعادل یا عدم تعادل بودن خروجی دستگاه گوارش خود را بررسی کنیم؛ از نظر بوعلی سینا، مدفوع زمانی در تعادل است که به ازای هر یک مرتبه دریافت غذای کامل، یک بار دفع مدفوع به غلظت و قوام عسل، بدون بو و با حجم متناسب با غذای خورده شده انجام شود.
طبق این تعریف، بسیاری از افراد دچار عدم تعادل در کارکرد دستگاه گوارش و در نتیجه اختلال در دفع مدفوع هستند؛ چسبندگی، خشکی بیش از حد و بوی تعفن از مورادی هستند که می‌توانند در طولانی‌مدت کارکرد دیگر دستگاه‌های بدن را تحت تاثیر خود قرار دهند.
از جمله آسیب‌هایی که در اثر یبوست مزاج پدید می‌آید، می‌توان به طیف وسیع بیماری‌های امتلائی مانند برخی انواع سردردها، مشکلات معده، برخی بیماری‌های عصبی، مشکلات سیستم لنفاوی، عدم کاهش قند خون، فشار بیش از حد به کلیه‌ها، مشکلات مفصلی، افتادگی روده و انواع بیماری‌های مقعدی اشاره کرد.
در برخی بیماری‌ها مانند دیابت، مشکلات عصبی و بیماری‌های کلیوی، بازگرداندن رفتار عادی به روده‌ها و به تعادل رساندن مدفوع، نقش بسزایی در بالا رفتن سرعت درمان دارد که در مطالب بعدی به هر کدام به صورت مجزا پرداخته خواهد شد.
داشتن "لینت مزاج" یکی از مهمترین فاکتورهای سلامتی از منظر طب سنتی محسوب می‌شود که با توجه به مزاج‌های مختلف می‌توان از ملین‌های مختلف استفاده کرد؛ اما روغن زیتون و روغن بادام شیرین را می‌توان دو ملین عام برای همه افراد دانست و به صورت اختصاصی برای لینت مزاج می‌توان به این موارد اشاره کرد:
دموی مزاجان: برگه زردآلو، انجیر، آلوبخارا، خاکشیر، بارهنگ، تخم ریحان
صفراوی مزاجان: شیرخشت و خاکشیر، انجیر
سوداوی مزاجان: بارهنگ، تخم ریحان، قدومه شیرازی، انجیر
بلغمی مزاجان: خاکشیر، ترنجبین
