فتاوای آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مدظله)
انجام كارهاى متفرقه در مسجد
سؤال 926 -آيا در اطاقهاى مربوط به مسجد، دائر كردن كلاسهاى آموزشى علوم جديد توسط معلمين و مربيان مسلمان و مؤمن با رعايت شئونات مسجد جايز است يا نه؟
جواب:اطاقهايى كه از مرافق مسجد است و براى جهات و نيازهاى مربوط به مسجد وقف شده بايد براى همان جهات استفاده شود الوقوف حسب ما يوقفها اهلها. و اللّه العالم
سؤال 927 -تعدادى دست به كار شدند و با جمع‌آورى اعانه از مردم محل و مؤمنين مسجدى را بنا نموده‌اند الحال مسجد تكميل است و نماز جماعت هميشه در طول سال اقامه ميگردد و در كنار نماز جماعت فعاليتهاى فرهنگى اجتماعى و دينى نيز انجام ميشود به سرپرستى امام جماعت مسجد محل، و حالا آن افرادى كه در بنا مسجد شركت كرده بودند مانع فعاليتهاى فرهنگى دينى در مسجد هستند افرادى خاص ميباشند كه ادعا مى‌كنند مسئوليّت مسجد متعلّق به آنها ميباشد از حضرتعالى تمنّا دارم بفرمائيد آيا صحيح است نماز خواندن در آن مسجد يا خير؟ و آيا امام جماعت ميتواند در امر هيئت امنا و تعيين يا بركنارى آنها دخالت نمايد؟
جواب:در فرض سؤال، چنانچه فعاليتهاى مذكور بر خلاف شرع نباشد و مزاحمت با اقامه نماز و شئون كلّى مسجد نداشته باشد مانع ندارد و در هر حال نماز در آنجا بى‌اشكال است و نسبت به تعيين يا بركنارى امناء، موارد مختلف است و بطور كلّى امور مسجد قابل اختصاص به اشخاص معيّن نيست.
سؤال 928 -نظر مبارك شما پيرامون نمايش فيلم و برگزارى كلاسهاى آموزش ورزشهاى رزمى و كاراته جهت جذب نوجوانان به سمت مساجد علاوه بر تدريس قرآن و احكام چيست؟
جواب:اگر معرض ايذاء و يا مجروح نمودن ديگرى و يا آنچه ديه دارد مانند سياه شدن يا سرخ يا كبود شدن عضو نباشد فى حد نفسه اشكال ندارد ولى اجراى اين برنامه‌ها در مساجد اگر موجب گريز مردم از مسجد نشود سبب جذب واقعى اشخاص به مسجد نمى‌شود. و اللّه العالم
سؤال 929 -مسجد جامع جهرم داراى شبستانى قديمى است كه از 13 آن بعنوان انبار مسجد استفاده ميشود و دو قسمت ديگر آن استفاده مؤثرى نميشود و درب آن بسته است در اين مسجد پايگاه مقاومتى داراى يكصد نفر جوان فعال بسيجى وجود دارد كه به سبب نبودن جا اجراى برنامه‌هاى پايگاه (شامل برنامه‌هاى فرهنگى، عقيدتى، سياسى، مذهبى، نظامى، فوق برنامه و تقويتى) و كلاسهاى مربوطه با مشكل مواجه است. حال با توجه به مراتب فوق اين سؤال مطرح است كه:
1-آيا امكان اينكه دو قسمت ديگر شبستان مسجد در اختيار پايگاه مسجد قرار بگيرد، هست يا خير؟
2-از شبستان مسجد ميتوان بعنوان اجراى برنامه‌هاى فرهنگى، مذهبى، عقيدتى سياسى و نظامى و فوق برنامه استفاده كرد يا خير؟
3-در صورت مثبت بودن جواب‌هاى فوق آيا امكان دارد بمنظور استفاده بهينه از شبستان آنجا را با تيغه‌هاى آجرى به قسمت‌هاى مختلف جهت كلاسهاى ياد شده تقسيم نمود يا خير؟
جواب:مسجد پايگاه عموم مسلمانان براى عبادت و خداپرستى و معبد عام و مركز و محلّ حضور و اجتماع همگان براى نماز و اداء جمعه و جماعات و تبليغ اسلام و بيان معارف و احكام و تكاليف آنان است تعليم و تعلّم فرهنگ و عقيده و اصول و فروع دين و مذهب و هدايتهاى اخلاقى و سياسى و اجتماعى و اقتصادى همه در پرتو تعاليم اسلامى از صدر اسلام و بوسيله شخص پيغمبر اسلام (ص) در مسجد برقرار گرديده و تشكيل حلقات و حوزه‌هاى درس تا امروز هم در مساجد ادامه دارد، ولى در بنياد مساجد آنچه اصل و جامع تمام اين فوائد است نماز و اقامه جمعه و جماعات است بايد اجراء برنامه‌هاى ديگر مزاحم با اين برنامه و سبب كم رنگى آن نشود تدريس و تعليم قرآن مجيد و معارف اسلام و رسيدگى بامور مسلمانان و جمع‌آورى اعانات و تعظيم شعائر و جلسات خيريه و همكارى‌هاى بسيجى و امر بمعروف و نهى از نمكر و كارهاى ديگر از اين قبيل مربوط به شئون اسلام و اصلاح امور مسلمين همه در مسجد بشرط عدم مزاحمت با اقامه نماز و عدم تغيير عنوان مسجد و عدم اختصاص كل يا بعض آن بگروه معيّن، يا اقدام خاص مانع ندارد ولى تصرّف مسجد و اختصاص آن بعنوان مركز درس يا كلاس رسمى هر چند درس قرآن باشد يا مركز خيرات و اعانه‌رسانى يا پايگاه بسيج و جهاد كه در حيطه خاص اين امور قرار بگيرد جايز نيست. و اللّه العالم.
سؤال 930 -در يك مسجد دو باب حجره به هميارى مردم و مؤمنين براى وسائل و ضروريات مسجد در صحن مسجد ساخته‌ايم آيا مى‌توانم اثاثيه مسجد را خارج و پايگاه بسيج نمايم؟
جواب:در مورد سؤال خارج كردن اثاثيه مسجد از حجره‌هاى مذكور و هرگونه تصرف در آن در غير جهت وقف جايز نيست در صورت نياز مناسب است مردم و يا مسئولين اقدام كنند و محلى براى پايگاه بسيج تهيه نمايند.
سؤال 931 -زمينى را وقف مسجد نموده‌اند زير زمين مسجد ساخته شده است هنوز همكف ساخته نشده است در ضمن محل نياز به كتابخانه هم دارد و از طرف ديگر درخواست نموده‌اند براى كانون فرهنگى و ورزشى آيا جهت اجاره دادن به كانون درست است يا خير؟
جواب:زير زمين مسجد حكم مسجد را دارد و اجاره دادن آن صحيح نيست و بطور كلى استفاده از موقوفه در غير عنوانى كه براى آن وقف شده مطلقاً جائزنيست.
سؤال 932 -اين جانب زمينى واقع در كوى پاسداران جهت مسجد واگذار كردم و گفتم به شرط اينكه در اين زمين پايگاه بسيج زده نشود زمين را براى مسجد مى‌دهم و الّا نمى‌دهم آيا بسيج سپاه مى‌تواند بدون رضايت در اين مسجد پايگاه بزند؟
جواب:احداث پايگاه در زمين واگذار شده براى مسجد جايز نيست.
سؤال 933 -رسم است مجالس ترحيم در مساجد برگزار ميشود و اگر مجلس ترحيم مزاحم نمازگزاران و يا كسانى كه بنوافل و تعقيب اشتغال دارند بشود آيا برگزارى مجلس ترحيم شرعاً چه صورت دارد؟
جواب:حرام است.
