اقتصاددان و استاد دانشگاه تهران در خصوص چشم انداز سال ۹۸ و وضعیت بازار سرمایه گفت: عدمقطعیتها در اقتصاد ایران بسیار زیاد است و همین مسئله مدلسازی اقتصاد ایران را دشوار کرده است. شرایط اقتصاد ایران بهشدت به نوع روابط و تعامل با آمریکا مربوط است.
به گزارش
بورس تابناک، حسین عبده تبریزی در نشست اهالی بازار سرمایه که به همت کانون نهادهای سرمایه گذاری برگزار شد، ادامه داد: زمانی که در خصوص پیش بینی اقتصادی صحبت میکنیم بهترین راه مراجعه به کارشناسانی است که با توجه به نرخ رشد اقتصادی و متغیرهای مثل تورم مدل سازی کرده اند، ولی در شرایط فعلی به لحاظ شرطی بودن وضعیت مدل سازی کار درستی نیست.
عبده با بیان این مطلب که باید دید چه اتفاقی در خصوص روابط خارجی و ارتباط ما با امریکا رخ خواهد داد و تاکید بر اینکه رابطه با آمریکا از دو نظر یکی میزان صادرات نفت و دیگری امنیت سرمایه گذاری حائز اهمیت بوده، تصریح کرد: سه سناریوی اصلی در رابطه با آمریکا محتمل است، نخست حفظ وضعیت موجود به معنی حفظ صادرات نفت در حدود یک میلیون بشکه بوده که خیلی از کارشناسان این سناریو را دور از دسترس نمیدانند، دوم بهتر شدن رقم فروش یا از طریق مذاکره با آمریکا یا پیش رفتن توافقات با سایر کشورها و سناریوی سوم نیز بدتر شدن رقم فروش از طریق بالاگرفتن دعواهای لفظی یا حتی رفتن به سمت درگیری است.
استاد اقتصاد دانشگاه تهران با تاکید بر این نکته که ده سال اخیر از بیثباتترین دورههای اقتصاد ایران بوده و در اقتصاد کلان مشکلات فراوانی از جمله مسائلی همچون جهش ارزی، بیماری هلندی، شکل گرفتن حبابهای متععدد در بازارهای مختلف، بحران بانکی، کاهش ارزش پول ملی، رکود تورمی و ... به کرات در اقتصاد ایران رخ داده است.
این اقتصاد دان با بیان اینکه آنچه در حوزه بانکداری در ده سال اخیر در کشور اتفاق افتاده، در تاریخ بانکداری دنیا بی سابقه است، ادامه داد:برای کشوری که متوسط نرخ رشد کمتر از ۳ درصد بوده، پرداخت سود حقیقی ۱۵ درصد توسط بانکها باعث ناترازی بانکها، تشکیل داراییهای سمی و ... شده است.
وی خاطر نشان کرد: مشکلات بودجهای و پتانسیل ناترازی در صندوقهای بازنشستگی مشکلات ارزی، وضعیت بازار مسکن و.... اقتصاد ایران را با چالشهای جدی مواجه خواهد کرد. در بسیاری از این موارد عدم برخورد منطقی و سعی در سرکوب ارزی، کنترل قیمتی و ... شده است.
عبده اظهار کرد: نرخ رشد نقدینگی در دولتهای نهم و دهم با ایجاد پول پرقدرت و در دولتهای یازدهم و دوازدهم با تولید شبهه پول و افزایش ضریب فزاینده خلق نقدینگی همواره بسیار بالا بوده و در این دو دوره اخیر سیالیت پول کاهش یافته و تورم و جهش ارزی حاصل همین چرخه بوده است.
به گفته عبده تبریزی در دوره احمدینژاد بهزور پایین نگه داشتن نرخ دلار و واردات تورم را کنترل کردند و در دولت روحانی با پرداخت سودهای بالا در شبکه پولی تورم کنترل شده و در هر دو دوره هزینههای بسیاری به اقتصاد ایران تحمیل شد وقتی سودهای نامعقول داده شد، بسیاری از کسبوکارها (حتی بازار سرمایه) با فساد مواجه میشود.
وی با بیان اینکه تورم در کالاهایی که مشمول ارز ۴۲۰۰ تومانی بودهاند تفاوت اندکی با تورم سایر کالاها دارد، ادامه داد: در شرایطی که از دهه ۸۰ نرخ بهره رشد کرده و با وجود بانکها و مؤسسات مشکلدار رد پایی از حضور سیاستگذاری پولی مشاهده نمیشود.
عبده تاکید کرد: اقدامات اخیر بانک مرکزی از ۵ سال پیش هم قابل انجام بود. ارز همواره زیر قیمت بوده و فشار روی قیمت ارز قابل درک است.
وی ادامه داد: اگرچه فکر میکنیم تورم سال آینده بالا باشد، و اگرچه تقاضای کل در بخش مصرف پایین خواهد آمد، اما بازار سرمایه از نظر نرخ اسمی رشد خواهد داشت و بدیهیست این رشد واقعی نیست.
عبده در پایان با بیان این مطلب که بزرگترین ابهام بازار سرمایه در سال پیشرو صادرات است، گفت: دولت دو سناریو پیشرو دارد: تأمین مالی از طریق بانک مرکزی و اصلاح قیمت ارز که سناریوی اول محتملتر است. اگر فروش نفت از این هم کمتر شود حتی اصلاح نرخ ارز هم کسریها را حل نخواهد کرد.