فتاوای آیت الله العظمی سیستانی (مدظله)
وام
سؤال: کم گرفتن وام از بانکهای خصوصی چیست؟
جواب: بدون شرط زیادی اشکال ندارد.
سؤال: کسانی که صندوق قرض الحسنه افتتاح می کنند وقتی وام می دهند یک درصد به عنوان کارمزد کم می کنند آیا از این مبلغ می توان دست مزد به گردانندگان صندوق قرض الحسنه داد؟
جواب: گرفتن کارمزد جایز نیست وکارمندی که کارش در رابطه با قرض ربوی نیست می تواند از حقوق صندوق استفاده کند.
سؤال: اخیرا قرض الحسنه ها شرطی برای دادن وام قرار داده اند که برای دادن وام معینی باید درآن قرض الحسنه سپرده گذاری شود اینکار چه حکمی دارد ثانیا این قرض الحسنه ها عموما با این سپرده ها فعالیتهای اقتصادی کرده وبه سپرده گذاران هیچ سودی از در آمد های که دارد وندارد وعلاوه برآن کارمزد هم میگیرند آیا شرعا جایز است؟
جواب: سپردن مبلغ یاد شده به شرط اینکه صندوق قرض بدهد جایز نیست وعلی أی حال گرفتن قرض از صندوق قرض الحسنه بعد ازآن اشکال ندارد.
سؤال: آیا وام گرفتن از بانک با بهره بانکی حرام است؟
جواب: حرام است ولی اگر بانک دولتی یا مشترک باشد می توانید به عنوان مال مجهول المالک بردارید وسپس آن را قرض از سوی معظم له حساب کنید وایشان این وکالت را به همه مؤمنین داده اند .
سؤال: اگر بنده بخواهم حق وامم را به دیگری در ازای مبلغی پول واگذار کنم باید تحت چه عنوانی باشد ظاهرا بیع نمی شود ؟
جواب: اشکال ندارد .
سؤال: بانک مبلغ ۵ میلیون تومان وام می دهد ودر اقساط ۲۰ ساله پس می گیرد ولی همان طور که مستحضر هستید بیشتر میگیرد با بهره شانزده درصد (%۱۶) به عبارت دیگر بنده پنج میلیون وام می گیرم ولی باید حدوداً (۱۰) ده میلیون در مدت بیست سال به بانک پس بدهم .
آیا حضرت عالی این اجازه را می دهید که بنده این وام را بگیرم ؟
جواب: اگر بانک دولتی یا مشترک است مجاز است مجازید پول را به عنوان مجهول المالک از آنها بگیرید وآن را قرض از سوی معظم له به حساب بیاورید وبا پرداخت به آنها ذمّه شما مبری می شود .
سؤال: در صورتیکه پولی را در قرض الحسنه بگزارند و هدف این با شد که بعد از مدتی دو برابر آن را وام بگیرند آیا درست می باشد؟
جواب: اگر شرط قرض نکند مانعی ندارد .
سؤال: چنانچه از بانک وام قالی بافی دریافت ولی وجه ان در محل دیگری مصرف شود چه حکمی دارد؟
جواب: چنانچه صرف مبلغ دریافت شده در موارد اعتراض بانک ودولت نیست اشکال ندارد.
سؤال: آیا می توان با دریافت وام بهره از بانک تجارت کرد؟
جواب: جایز نیست ولی میتواند مبلغ بانک را به عنوان مجهول المالک بگیرید وآن را از طرف حضرت آیت الله به خودتان قرض بدهید سپس مبلغی را که بانک مطالبه می کند میپردازد.
سؤال: آیا وام جعاله برای تعمیر خانه با بهره اشکال دارد ؟ آیا می شود این وام را صرف ادای قرض کرد ؟
جواب: وجهی که به عنوان جعاله می دهند وام نیست بلکه اجرت کار است و در صورتی که معامله صحیح شرعی باشد اشکال ندارد .
سؤال: آیا وامهایی که برای اموری خاص اعطا می شود به مردم مثل وام فرش یا منزل یا اشتغال و... را میشود در غیر مورد آن استفاده کرد؟
جواب: اگر براساس معامله ای باشد که به حسب موازین فقهی صحیح باشد باید به آن ملتزم شوید.
سؤال: آیا وام گرفتن از بانک دولتی حرام است؟ ربا محسوب می شود؟
جواب: اگر به شرط سود یا مزد باشد جایز نیست
