بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی در جریان بازدید نمایندگان رسانه های گروهی از تأسیسات اتمی اراک اعلام کرد تا پنجشنبه ششم تیرماه، ایران به منظور اجرای گام اول خود در کاهش تعهدات برجامی که در پی خروج آمریکا از برجام و بدعهدی سایر طرفین برجام به ویژه اروپایی ها اتخاذ شد، از سقف تولید و نگهداری ۳۰۰ کیلوگرم اورانیوم غنی‌شده عبور خواهد کرد؛ این موضوع با واکنش طرف های ایران در برجام حتی آمریکایی هایی که یک سال است از این معاهده بین المللی یکجانبه خارج شده اند، روبه رو شد.
به گزارش «تابناک»؛ پس از اعلام این مسأله، اروپایی ها برای اجرای ساز و کار مالی طراحی شده برای رفع بخشی از مشکلات اقتصادی ایران (اینستکس) فعال شدند؛ اما از آنجایی که تروئیکای اروپایی «فرانسه، بریتانیا و آلمان» نمی توانند بدون اجازه آمریکایی ها و صدور مجوز سیستم مالی این کشور برای اقدامات اقتصادی شان قدمی بردارند، در اولین گام «فدریکا موگرینی»، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا را راهی آمریکا کردند؛ هرچند برخی مقامات ارشد این کشورها هم در سفر به ایران تلاش کردند، نشان بدهند که از شکست خوردن احتمالی برجام نگرانند.
اما سیاست «یک بام و دوهوای» اروپایی همچنان ادامه دار است و گویا قرار نیست تا پایان مهلت ۶۰ روزه ایران به اروپا برای اجرای گام دوم کاهش تعهدات برجامی، اتفاق ویژه ای بیفتد! اروپایی ها حتی روز دوشنبه، سوم تیر ماه در هشداری رسمی به ایران اعلام کردند، در صورت عدم پایبندی به توافق هسته‌ای با پیامدهای جدی روبه رو خواهد شد. این خبر را رویترز به نقل از دو دپیلمات اروپایی منتشر کرد. بریتانیا، فرانسه و آلمان در یادداشتی رسمی به ایران درباره بازگشت از تعهدات خود در برجام هشدار دادند و گفتند که این اقدام برای ایران عواقب جدی خواهد داشت!
معلوم نیست اروپایی ها منظورشان از عواقب جدی چیست، اما قطعا این گونه تهدیدات نه تنها کمکی به رفع مشکل نخواهد کرد، بلکه در عزم ایران برای اجرای گام دوم کاهش تعهدات هسته ای نیز به طور قطع بی تأثیر خواهد بود. جمهوری اسلامی بارها از زبان رئیس جمهور، دبیر شورای عالی امنیت ملی، وزیر امور خارجه، سازمان انرژی اتمی و سایر مقامات تصمیم گیر در این حوزه اعلام کرده است که «مهلت ۶۰ روزه به طرف‌های برجام را تمدید نخواهد کرد.»
نامه رئیس جمهور کشورمان به سران پنج کشور انگلیس، فرانسه، آلمان، چین و روسیه چهارشنبه هجدهم اردیبهشت از طریق سید عباس عراقچی، معاون سیاسی وزیر امور خارجه در اختیار سفیران این کشورها در تهران قرار گرفته است.
همچنین در نامه‌ای دیگری از سوی وزیر امور خارجه کشورمان، جزئیات فنی تصمیم ایران برای کاهش تعهدات هسته‌ای، به «فدریکا موگرینی» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا اعلام شد تا اروپایی ها و سایر طرف های برجامی، علاوه بر اطلاع از تصمیمات ایران در قبال بدعهدی هایشان بدانند جمهوری اسلامی وقتی نفعی از برجام نداشته باشد، نباید گامی هم برای اجرای یکطرفه تعهدات بردارد.
آنچنان که از لابلای سخنان و موضع گیری‌های اخیر سخنگوی سازمان انرژی اتمی می‌توان دریافت و هرچند او اعلام کرده که سازمان منتظر اعلام نظر مسئولان عالی و تصمیم گیران کشور برای اجرای گام دوم کاهش تعهدات هسته‌ای ایران است، قطعا می‌توان این گونه تحلیل کرد که به دلیل توانایی بالای ایران در غنی سازی احتمالا در صورت عمل نکردن به تعهدات از جانب طرف‌های برجامی در پایان مهلت شصت روزه، ایران در گام دوم به سمت غنی سازی اورانیوم با غنای ۲۰ درصد خواهد رفت و این یکی از تصمیمات در مرحله دوم کاهش تعهدات برجامی خواهد بود.
البته بهروز کمالوندی پیشتر در پاسخ به پرسش «تابناک» درباره اینکه باتوجه به فرصت باقی مانده عملا بعید به نظر می‌رسد اروپاییها بخواهند به غیر از حرف‌های تکراری اقدام عملی را در قبال ایران انجام دهد و اینکه گزینه‌های ایران به جز افزایش سطح غنی سازی تا ۲۰ درصد برای گام دوم در کاهش سطح تعهدات برجامی مشخص شده و در این خصوص چه خواهید کرد، گفته بود: «ما همکاری‌های زیادی با اروپاییها داریم علاوه بر موضوعات هسته‌ای و برجام، در حوزه‌هایی مثل مبارزه با مواد مخدر و مهاجران و در حوزه‌های فنی گزینه‌های زیادی داریم که می‌توانیم آن‌ها را انجام بدهیم. اگر آن‌ها در گذشته، خیلی این موضوعات را جدی نمی‌گرفتند، الان این موضوع را بسیار جدی گرفته اند.»
سخنگوی سازمان انرژی اتمی در عین حال یادآور شده بود: «البته برخی رسانه‌های غربی برای راحت کردن خیال آن‌ها (اروپایی ها) گزینه‌های غلطی در این خصوص می‌دهند. ولی ما در راستای انجام وظایف سازمان انرژی اتمی ده‌ها گزینه برای گام دوم کاهش سطح تعهدات در اختیار شورای عالی امنیت ملی قرار داده ایم و از حیث فنی توان بالایی در انجام گزینه‌های فنی پیشنهاد شده داریم.»
وی همچنین به دلایل منطقی ایران برای کاهش میزان تعهدات هسته‌ای برجامی اش اشاره کرده و توضیح داده است: «اگر قرار باشد ایران مزیتی در قبال انجام تعهدات نداشته باشد، دلیلی برای انجام تعهدات برجامی نداریم و این حق مسلم ماست که نسبت به کاهش سطح تعهدات مرحله به مرحله تصمیم بگیریم و در خصوص آن اقدام کنیم. گزینه‌های زیادی در این خصوص پیش بینی شده است.»
جمهوری اسلامی ایران مطابق با بند‌های ۲۶، ۳۶ برجام گام اول کاهش تعهدات هسته‌ای اش را حدود ۵۰ روز پیش برداشت که در همین زمینه، دو روز دیگر از سقف ۳۰۰ تن اورانیوم غنی سازی شده ۳.۶ درصد عبور خواهد کرد. اگر جمهوری اسلامی تا یازده روز دیگر شاهد اقدام عملی از سوی طرفین برجامی نباشد، به سراغ کاهش تعهدات هسته‌ای خود در گام دوم می‌رود و احتمالا دو یا سه مورد از تعهدات هسته‌ای خود در برجام را علاوه بر آغاز غنی سازی ۳.۶۷ درصد و تولید و انبار آب سنگین بیش از ۱۳۰ تن که در گام اول به سراغ آن رفت، محقق خواهد ساخت.
همانطور که بارها مقامات کشورمان گفته اند، ایران علاوه بر مباحث هسته‌ای و تعهدات برجامی اش همکاری‌های زیادی با اروپاییها در حوزه‌هایی مثل مبارزه با مواد مخدر و مهاجران و مسائلی از این دست دارد که عدم پایبندی اروپا به تعهداتش می‌تواند باعث شود ایران دیگر نتواند به این همکاری‌ها ادامه بدهد. اما از حیث مباحث فنی موضوعاتی نظیر نصب سانتریفیوژ‌های IR ۲ M. و IR ۴ در نطنز، فک پلمب از قرص‌های سوخت راکتور قبلی اراک و کنار گذاشتن تعهد برای بازطراحی راکتور آب سنگین اراک و عدم تعهد برای برگشت نکردن به راکتور قبلی می‌تواند در کنار رساندن سطح غنی سازی به ۲۰ درصد قرار بگیرد.
نکشی خودتو تابناک با این عکس!؟ 
