طرح آمریکا و انگلیس برای ائتلاف نظامی در خلیج فارس شکل خواهد گرفت؟

از زمان حمله به دو نفتکش در دریای عمان، آمریکا با ادعای دست داشتن ایران در این حملات، از کشورهای هم‌پیمان خود خواسته است ائتلافی نظامی برای حفاظت از کشتی های تجاری در خلیج فارس تشکیل دهند.

به گزارش «تابناک»؛ از سوی دیگر، از زمان توقیف غیرقانونی و بدون زمینه منطقی نفتکش حامل نفت ایران توسط انگلیسی ها در تنگه جبل الطارق و تهدید ایرانی‌ها علیه لندن، انگلیس نیز از ترس توقیف کشتی‌هایش در منطقه خلیج فارس در حال رایزنی با آمریکا برای راه اندازی این ائتلاف نظامی است.

ژنرال جوزف دانفورد، رئیس ستاد مشترک ارتش آمریکا پس از دیدار و گفت‌وگو با مارک اسپر، سرپرست وزارت دفاع آمریکا در جمع خبرنگاران گفت: ما همراه با شماری از کشورهای دیگر تلاش داریم ائتلافی را برای تضمین آزادی کشتیرانی در آب‌های تنگه هرمز و باب‌المندب ایجاد کنیم.

رئیس ستاد مشترک ارتش آمریکا گفته است: «احتمالاً تا دو هفته آینده مشخص می‌شود کدام کشورها عزم سیاسی برای حمایت از این ابتکار دارند. در گام بعدی، مستقیم با نیروهای نظامی کار خواهیم کرد تا قابلیت‌های ویژۀ آن‌ها برای پشتیبانی از این طرح را شناسایی کنیم.» در این طرح، آمریکا نقش فرماندهی، کنترل و نظارت بر فعالیت‌های نیروهای ائتلاف را بر عهده خواهد داشت و کشورهای متحد در ائتلاف نیز کار گشت‌زنی دریایی در کنار کشتی‌های فرماندهی آمریکا و همپایی کشتی‌های تجاری را انجام خواهند داد.

برابر اخبار منتشره، «مارک اسپر» سرپرست وزارت دفاع ایالات‌متحده آمریکا نیز حدود دو هفته پیش در نشست سازمان پیمان نظامی آتلانتیک شمالی (ناتو) این درخواست را مطرح کرده بود. سرپرست وزارت دفاع ایالات‌متحده «درخواستی عمومی از متحدان آمریکا» برای کمک به «تضمین حق عبور و مرور دریایی آزاد و امنیت دریایی در منطقه خلیج‌فارس و باب المندب» را مطرح کرده بود.

اقدام اخیر انگلستان در اسکورت نفت‌کش در منطقه خلیج‌فارس را می‌توان در چهارچوب همین طرح و از منظر تقویت همراهی با پیشنهاد آمریکا ارزیابی کرد. انگلستان این اقدام را انجام داد تا این‌گونه القا شود که غرب برای تأمین امنیت کشتی‌های خود در این منطقه، چاره‌ای جز افزایش اقدامات نظامی و همراهی با طرح آمریکا ندارد.

در حالی که اقدام انگلستان، اقدامی منفعلانه برای این کشور بود که ثابت می کند راهزنی دریایی انگلستان در منطقه جبل‌الطارق، هیچ دلیل منطقی نداشته و اکنون این انگلستان است که نگران اقدام متقابل ایران است، چون همه کشتی‌ها بدون هیچ‌گونه مشکل و تعرضی در این منطقه تردد می کنند و حتی در خصوص نفت‌کش انگلستانی نیز هیچ خبر قطعی در خصوص قصد ایران برای توقیف آن وجود نداشت و تنها بر اساس برداشت و پیش‌بینی خودِ انگلیسی‌ها، همپایی نفت‌کش انگلستانی صورت پذیرفت.

آیا ائتلاف نظامی شکل خواهد گرفت؟

آمریکا و انگلیس تاکنون طرح هایی زیادی برای ایجاد ائتلاف نظامی در منطقه دنبال کرده اند که بیشتر آنها شکست خورده است. نمونه بارز طرح «ناتوی عربی» بود که بعد از چند سال تلاش، پیش از آنکه شکل بگیرد، شکست خورد.

با توجه به واکنش متحدان آمریکا در روزهای اخیر، شکست طرح ائتلاف نظامی در خلیج فارس نیز دور از انتظار نیست.

همچنین پومپئو گفته بود لازم است تا عربستان سعودی، امارت متحده عربی و بیست کشور دیگر به چنین عملیاتی کمک کنند. این در حالی است که بسیاری از کشورها، برای پیوستن به چنین ائتلافی تردیدهای جدی دارند.

در همین زمینه، به نوشته «ژاپن تایمز»، «کویچی هاگیوادا» از مقام‌های ارشد حزب لیبرال دموکرات ژاپن گفت، هر چند باید به این درخواست واکنش نشان داد، با وضعیت کنونی دلیلی برای «اعزام فوری» نظامیان ژاپن به خاورمیانه وجود ندارد.

وی در گفت‌وگو با یکی از شبکه‌های تلویزیونی این کشور اظهار داشت: «البته همکاری با جامعه بین‌الملل مهم است و حدود 80 درصد کشتی‌های حامل نفت ژاپن از تنگه هرمز می‌گذرند.»

«تتسو سایتو» از دیگر مقام‌های ژاپنی حزب «کمیتو» گفت که ژاپن باید با توجه به قانون مبارزه با دزدی دریایی به این مسأله کمک کند.

این در حالی است که مقام‌های ژاپنی چهارشنبه گذشته گفتند بعید است توکیو به طرح آمریکا در زمینه تشکیل ائتلاف نظامی برای مراقبت از کشتی‌های تجاری در «تنگه هرمز» و «باب المندب» بپیوندد.

به نوشته ژاپن تایمز، «تتسورو فوکویاما» دبیرکل حزب معارض «دموکرات» این کشور معتقد است هرگونه اعزام نیروهای ژاپن به خلیج فارس کاملا بر خلاف قانون است.

«آکیرا کویکه» رئیس حزب کمونیست ژاپن و «هاجیامه یوشیکاوا» دبیرکل حزب سوسیال دموکرات این کشور نیز مخالفت خود را با اعزام نظامیان ژاپنی به منطقه اعلام کردند.

به نوشته این نشریه، اینک دولت ژاپن با دقت در حال بررسی احتمال اعزام نیروهای این کشور به منطقه بر اساس طرح پیشنهادی آمریکاست. پیش‌بینی می‌شود که دولت «آبه شینزو» نخست وزیر ژاپن 21 جولای (یکشنبه سی ام تیر) بعد از انتخاب در مجلس علیای این کشور در این زمینه اقدامی انجام دهد.

«کیم هیون چونگ» معاون رئیس دفتر امنیت ملی کره جنوبی که اخیراً با «چارلز کوپرمن» معاون مشاور امنیت ملی آمریکا در واشنگتن دیدار داشته، در پاسخ به پرسش خبرنگاران مبنی بر درخواست آمریکا برای اعزام نیرو به منطقه خلیج فارس، گفت: چنین بحثی صورت نگرفته و کره جنوبی نیز دخالتی در تنش های خلیج فارس نخواهد کرد.

وی اظهار کرد: بخشی از گفت وگوها در مورد خاورمیانه، تنگه هرمز و تبادل استانداردها بود، اما هیچ اشاره ای به افزایش نیرو در این منطقه صورت نگرفت.

به طور کلی، به نظر می رسد آمریکا و انگلیس به بهانه ناامنی خلیج فارس و حمله به نفتکش ها در پی افزایش حضور نظامی خود در منطقه، نظامی کردن خلیج فارس و ایجاد ائتلافی نظامی هستند. با این حال، در مورد شکل گیری چنین ائتلافی تردیدهای جدی وجود دارد، به ویژه وقتی متحدان آسیایی آمریکا، تمایلی به مشارکت در چنین ائتلافی را از خود نشان نداده اند.