نگاهی به تجربه آلمان در رفرم پولی

به گزارش ایسنا، پروفسور لوتز، استاد مدرسه علوم اقتصادی و سیاسی لندن در کتاب خود با نام "رفرم پولی و احیای اقتصاد آلمان" می‌نویسد: پس از پایان جنگ جهانی دوم در سال ۱۹۴۵، پول آلمان تا جایی بی ارزش شده بود که نه می‌شد آن را یک واحد حسابداری برشمرد و نه وسیله‌ای برای پرداخت در تراکنش های مالی. با این حال از دوم ژوئن ۱۹۴۸ ورق به تدریج برگشت.

آلمان پس از جنگ جهانی دوم به دو نیمه شرقی تحت کنترل شوروی و غربی تحت کنترل آمریکا درآمد. لودویگ ارهارد، اقتصاددان لیبرال فارغ التحصیل دانشگاه فرانکفورت که ابتدا مشاور اقتصادی ایالت بایرن بود، با نشان دادن توانایی های مدیریتی خود توانست به سرعت پیشرفت کند و در سال ۱۹۴۷ ، وزیر اقتصاد آلمان غربی و رئیس کمیته تخصصی پول و ارز این کشور شود.

 ارهارد که وی را پدر معجزه اقتصادی آلمان می‌نامند برای ۲۸ سال هدایت حزب دموکراتیک مسیحی را بر عهده داشت. او که وزیر اقتصاد دولت کنراد آدناور بود، در بازه زمانی ۱۹۴۹ تا ۱۹۶۳ سه بسته اصلاحات اقتصادی را در آلمان به اجرا آورد.

او پیش از هرگونه اصلاح پولی، ابتدا نظام اقتصادی را تغییر داد: اقتصاد آلمان که در سال های پس از جنگ یک اقتصاد کاملا دولتی با نظام کنترل قیمت بود به تدریج به یک نظام آزاد با مکانیزم قیمت شناور تبدیل شد. اگرچه در ابتدای راه، نتیجه خروج تدریجی دولت از بازار، کاهش رشد اقتصادی و اوج گیری تورم از منفی ۷.۶۲ درصد در ژوئن ۱۹۵۰ به ۱۱.۵۴ درصد در اکتبر سال ۱۹۵۱ بود اما به تدریج پایه‌های رشد مستحکم‌تر شد.

در بیستم ژوئن ۱۹۴۸ میلادی، مارک آلمان جایگزین واحد پولی "رایشه مارک" شد. اندکی بعد یک صفر از مارک حذف شد و افزایش سطح دستمزدها به جای ۲۵ درصد به ۱۵ درصد محدود شد.

آلمان هم‌چنین برای ثبات بخشی بیشتر به پول خود اقدام به افزایش ذخایر ارزی کرد و ۱.۴ ملیارد دلار وام از آمریکا در قالب طرح مارشال دریافت کرد. این کشور در سال ۱۹۴۹ نظام بازار آزاد را پذیرفت و درهای خود را با کاهش تعرفه های وارداتی و صادراتی به روی جهان گشود.

با وجود زیان سنگین صنایع و افزایش بیکاری در  نخستین سال اصلاحات، رشد اقتصادی تنها پس از دو سال مجددا افزایش یافت.

مارک تا سال ۱۹۹۱ واحد پولی آلمان غربی و پس از اتحاد دو آلمان شرقی و غربی به عنوان واحد پول آلمان باقی ماند و سرانجام در سال ۲۰۰۲ جای خود را ارز واحد اروپایی یعنی یورو داد.