سخنگوی سازمان انرژی اتمی جمهوری اسلامی ایران با بیان اینکه تهران فعلا قصدی برای اعمال محدودیت در نظارت‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ذیل برجام ندارد، از آغاز گازدهی به سانتریفیوژ پیشرفته آی‌آر6 در یک زنجیره 20 تایی خبر داد.
به گزارش «تابناک»؛ بهروز کمالوندی معاون امور بین الملل، حقوقی و مجلس و سخنگوی سازمان انرژی اتمی امروز (شنبه) شانزدهم شهریور ماه در نشستی خبری در محل این سازمان به تشریح جزییات گام سوم کاهش تعهدات برجامی پرداخت.
کمالوندی در ابتدای نشست خبری خود به ارائه تصویری کلی از وضعیت سازمان انرژی اتمی جمهوری اسلامی ایران پرداخت. وی دهه ۸۰ را دهه رسیدن به مقیاس های صنعتی در سازمان انرژی اتمی از جمله در تاسیسات نطنز، آب سنگین اراک و ... خواند.
وی با اشاره به اینکه دشمنان انقلاب اسلامی تلاش‌هایی را برای ایجاد مشکل در مسیر صنعت هسته‌ای ایران صورت دادند، تصریح کرد که اوج فعالیت های این صنعت تولید اورانیوم ۴ و ۲۰ درصد بود.
کمالوندی ادامه داد: تلاش بر این است کشور تکنولوژی بومی داشته باشد.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی خاطرنشان کرد: بعد از برجام، عملا با بدعهدی‌هایی مواجه شدیم. طرف مقابل تعهداتش را انجام نداد و با مشکلاتی روبرو شدیم، به خصوص بعد از خروج آمریکا از برجام که پس از آن نظام تصمیم گرفت بین تعهدات طرف مقابل و حقوق ما توازنی ایجاد کند.
وی درباره کاهش تعهدات برجامی عنوان کرد: اگر کاهش تعهداتی باشد، باید متمرکز شویم بر ضمیمه یک. راکتور اراک، تولیدات آب سنگین، بازفرآوری سوخت مصرف شده، غنی‌سازی که در گام اول از ۳۰۰ تن و در گام دوم از خلوص ۳.۶۷ درصد عبور کردیم.
کمالوندی تصریح کرد: سه موضوع باقی مانده، یکی فردو و دیگری نظارت های آژانس است که فعلا بنا نداریم تغییری در نظارت های آژانس داشته باشیم و تعهدات شفاف‌سازی به مانند گذشته انجام می‌شود.
وی ادامه داد: ما می‌توانیم غنی‌سازی یک میلیون سو را محقق کنیم. در تحقیق و توسعه بندهای ۳۲ تا ۴۳ عملا هست. چهار موضوع اتفاق افتاده و آژانس امروز مراجعه می‌کند و می‌بیند ۴ اقدام انجام شده است.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی اضافه کرد: در مسیر غنی‌سازی ما محدودیتی وجود نداشته چون برنامه‌ها برای بلندمدت دیده شده بود.
وی ادامه داد: تا الان هزاران سند برای سانتریفیوژها درست کردیم. چهار اقدام امروز انجام شد؛ یکی در ارتباط با بند 39 و ماشینهای سانتریفیوژ. سانتریفیوژها همانطور که تحقیق و توسعه میکنند به انباشت ذخایر ما کمک میکنند. این اقدام از دیروز انجام و امروز به آژانس اعلام شد و تولیدات تحقیقاتی ما به ذخایر ما افزوده میشوند.
کمالوندی در خصوص گازدهی سانتریفیوژ آی آر 6 نیز افزود: آی آر 6 قرار بوده در سال ۱۱ برجام گازدهی شود که گازدهی آن را شروع کردیم. راه اندازی زنجیره ماشین آی آر 4 بیست تایی هم الان انجام شده است. ماشینهای آی آر 6 را به صورت زنجیره ۲۰ تایی از دیروز گازدهی کرده‌ایم و زنجیره ۳۰ تایی را در برنامه بعدی انجام می‌دهیم.
به گفته کمالوندی، ۴ اقدام دیگر مانده که دو مورد آن راه اندازی زنجیره میانی IR2m است که باید از سال ۱۱ انجام می‌شد که راه اندازی آن و گازدهی زنجیره ۱۰ تایی سانتریفیوژهای IR5s و گازدهی آن برای حدود ۲ ماه آینده انجام می‌شود. می‌توانیم راه اندازی زنجیره‌های شاهد ۱۶۴ تایی IR4 و راه اندازی زنجیره‌های شاهد ۱۶۴ تایی IR2m و زنجیره میانی سانتریفیوژ IR5s را تا دو ماه آینده داشته باشیم.
وی درباره دعوت از فروتا مدیرکل موقت آژانس گفت که این سفر براساس برنامه گذشته بود و اگر آمانو زنده بود این سفر باید در همین زمان انجام می‌شد. وی فردا صبح وارد تهران می‌شود و تا ظهر ملاقات هایی با ظریف و صالحی دارد و بعدازظهر تهران را ترک می‌کند.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی همچنین گفت، بتن‌ریزی نیروگاه دوم بوشهر نیز در دستورکار است.
کمالوندی عنوان کرد: در تحقیق و توسعه محدودیتی نداشتیم و کشور مسیر حساب شده‌ای را طی کرده است. بنا نداریم کار غنی‌سازی را با عجله انجام دهیم. ماشینهای سانتریفیوژ نیاز به تست های مختلف از جمله تست عمر و ... دارند که باید در زمان خود انجام شوند.
وی با بیان اینکه دیگر به زمان‌هایی که اعلام کرده بودیم متعهد نیستیم، اظهار داشت: اگر طرف مقابل تعهداتش را اجرا کند ما به تعهداتمان برمی‌گردیم و هر چه جلوتر می‌رویم این شرایط سخت‌تر خواهد شد. طرفهای اروپایی باید بدانند که زمان زیادی نمانده و اگر قرار است اقداماتی صورت گیرد باید زودتر انجام شود.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی ضمن تأکید بر اینکه اگر بخواهیم غنی‌سازی ۲۰ درصدی انجام دهیم باید ذخایر ۴.۵ درصد را افزایش دهیم، تصریح کرد: توانایی افزایش ظرفیت و سطح غنی‌سازی نه فقط ۲۰ درصد بلکه به مراتب بیشتر از ۲۰ درصد در داخل کشور موجود است.
کمالوندی در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه تا چه زمانی این گامها ادامه خواهند یافت و آیا در گام ۴ برنامه‌ای برای توقف اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی و غنی سازی 20 درصدی وجود خواهد داشت، گفت: لیستی از گامهای مختلف به شورای عالی امنیت ملی و ریاست جمهوری ارائه شده و خیلی گزینه‌ها در فهرست اول دیده شده بود؛ حتی خروج از NPT را دیده بودیم که بعد خودمان تجدیدنظر کردیم. بحثهای فنی دارد به انتها می‌رسد، فردو و نظارتها باقیمانده که نگاه سازمان این نیست که در حوزه نظارتها وارد شود، بخصوص در حوزه پادمان و مسائلی مثل پروتکل الحاقی، مادامی که کار خلافی انجام نمی‌دهیم دلیلی ندارد شفافیت نداشته باشیم و بهانه به دشمن بدهیم.
وی گفت: گامهای بعدی گامهایی است که شاید کمتر از جنس فنی باشد. فعال کردن فردو باقی مانده است که می‌تواند یک گزینه باشد و البته در حوزه‌های دیگری که عمدتا نمی‌تواند فنی باشد.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی در پاسخ به سوال دیگر خبرنگار فارس درباره غنی‌سازی ۲۰ درصدی بیان کرد: نیاز ما ۲۰ درصد نیست و ترجیح ما این است که یک پله جلو برویم و ذخایر بیشتر ۴.۵ درصد داشته باشیم.
وی همچنین درباره تفاوت وضعیت گام سوم با گام اول گفت: ما داریم به پایان اجرای تعهدات کشور در حوزه فنی وارد می‌شویم و این پیام واضحی است که تا زمانی که تعهداتشان را انجام ندهند نباید انتظار داشته باشند که ایران تعهداتش را انجام دهد.
معاون رئیس سازمان انرژی اتمی همچنین گفت که کار پیشران هسته‌ای نیز به خوبی پیش می‌رود و کارهای تحقیقاتی آن در حال انجام است اما این اقدام زمان‌بر است.
وی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه گازدهی به IR6 به معنای عملیاتی شدن آن است؟ گفت: الان زنجیره ۲۰ تایی را شروع و ۳۰ تایی را به زودی خواهیم داشت که اگر استفاده کنیم میزان «کرش» آن کمتر از ماشینهای قبلی است ولی چون دانش آن دارد مستندسازی می شود اگر نیاز باشد و بگویند ذخایر را بالا ببریم ممکن است این ماشین را مستقر کنیم.
وی از روسیه و چین بخاطر مواضعی که داشتند قدردانی کرد و افزود: اروپایی‌ها در جلسات خصوصی اذعان دارند و دنبال راه‌حل هستند ولی یا توانایی ندارند یا اراده لازم را در برابر آمریکا ندارند.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی افزود: هیچ تردیدی نداریم که به اهدافمان می‌رسیم، هم به لحاظ فنی و هم سیاسی. حرف ما منطق دارد.
وی درباره سانتریفیوژ IR8 و اینکه آیا ایران به سانتریفیوژهای بالاتر فکر می‌کند،گفت: قبل از برجام آنها برای ورود به برجام وقتی متوجه شدند این سانتریفیوژ در حال تولد است می خواستند سقط شود ولی تولد این ماشین به آژانس اطلاع داده شد. زنجیره سه تایی را باید گازدهی کنیم که به زودی انجام می‌شود.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی درباره سوخت نیروگاه بوشهر گفت: ما فعلا سوخت مصرف شده نداریم ولی درباره بازفرآوری قرار بوده تا ۱۵ سال بازفرآوری نداشته باشیم ولی نیت می‌تواند عوض شود و اگر قرار باشد انجام شود انجام می‌دهیم.
کمالوندی درباره اینکه چرا در گام سوم قرار شد سراغ تحقیق و توسعه برویم، گفت: فعلا تغییری در ظرفیت ماشین ها در فردو و نطنز (۱۰۴۴ و ۵۰۶۰ ) نمی‌دهیم.
«حسن روحانی» رئیس جمهور چهارشنبه شب ۱۳ شهریور و یک روز پیش از پایان فرصت ۶۰ روزه دوم ایران به طرفهای باقی مانده در برجام و بعد از نشست مشترک سران سه قوه اعلام کرد که گام سوم از روز جمعه (۱۵ شهریور) برداشته می‌شود.
روحانی با اشاره به اقدامات انجام شده در زمینه کاهش تعهدات در گام سوم، اظهار داشت: در گام سوم، سازمان انرژی اتمی موظف است در زمینه تحقیق و توسعه هر آنچه نیاز فنی کشور است، بلافاصله شروع کند و تمام تعهداتی که در زمینه تحقیق و توسعه در برجام مدنظر بوده را کنار بگذارد و شاهد گسترش در حوزه تحقیق و توسعه در زمینه انواع سانتریفیوژهای جدید باشیم و سازمان انرژی هر آنچه برای غنی‌سازی نیاز داریم، انجام دهد و شاهد سرعت عمل در این زمینه باشیم.
جمهوری اسلامی ایران بنا بر بیانیه 18 اردیبهشت شورای عالی امنیت ملی در توقف برخی تعهدات برجامی، اقداماتی را در قالب گامهای اول و دوم صورت داد؛ در گام اول ایران از ۳۰۰ کیلوگرم اورانیوم غنی شده ۳.۶۷ درصد عبور کرد و در پایان این گام و زمان ورود به گام دوم (۱۶ تیر ماه) نیز عنوان شد که ایران از این به بعد سقف غنی سازی ۳.۶۷ درصد را رعایت نمی‌کند و یک روز بعد هم بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی در گفتوگو با فارس خبر داد که سقف اورانیوم غنی شده ایران به ۴.۵ درصد رسیده است.
تبریک امیدوارم آنقدر در زمینه ی هسته ای پیشرفت کنیم تادر آمد حاصل از صادرات این صنعت جایگزین نفت شود 
تولید واقعی، غذا و پوشاک و مسکن است با علم و تکنولوژی ویا بدون آن. 
