واکنش‌های بین المللی به گام سوم کاهش تعهدات ایران

اعلام تصمیم ایران برای برداشتن گام سوم در جهت کاهش تعهدات برجامی از سوی رئیس جمهوری و سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران، بارتاب زیادی به همراه داشته است و مقامات، کارشناسان و رسانه‌های مختلف در سراسر جهان بدان واکنش نشان دادند.

به گزارش «تابناک»؛ در این رابطه، ژرارد آرود، سفیر سابق فرانسه در واشنگتن به توئیت «مایک پامپئو» وزیر خارجه آمریکا درباره شروع گام سوم کاهش تعهدات برجامی ایران و اتهامات وی علیه تهران واکنش نشان داد و در پاسخ به توئیت پامپئو چنین نوشت: «اگر ایران به تدریج در حال خروج از برجام است، به خاطر این است که آمریکا توافقی که روی آن مذاکره شده بود، رد کرده و تحریم هایی را که نقض این توافق محسوب می‌شود، بازگردانده است.»

پامپئو در آن توئیت نوشته بود: «ایران اعلام کرده همه محدودیت‌ها در زمینه تحقیق و توسعه هسته‌ای را زیر پای خواهد گذاشت. این واقعیت که ایران ظرفیت غنی‌سازی را حفظ کرده، یکی از ضعف‌های اساسی برجام را آشکار می‌کند.»

لنوید اسلاتسکی رئیس کمیته روابط خارجی دومای روسیه، گام سوم ایران در کاهش تعهدات خود ذیل توافق هسته‌ای (برجام) را پاسخی به تحریم‌های آمریکا و بدقولی‌های اروپا دانست.

این مقام روس گفت: آمریکا تلاش می‌کند ایران را مجبور به ترک توافق هسته‌ای کند تا اتحادیه اروپا را متقاعد به بازگرداندن تحریمها علیه تهران نماید. این موضوع در راستای گفت‌وگوی واقعی با تهران نیست.

اسلاتسکی در واکنش به اعلام برداشتن گام سوم کاهش تعهدات برجامی از طرف ایران افزود: این (گام سوم) پاسخی به تحریمهای جدید آمریکا علیه ایران و همچنین ناتوانی اتحادیه اروپا در عمل به وعده‌هایش در زمینه راه اندازی مکانیسم مالی و جبران خسارات ناشی از سیاست های آمریکا در به صفر رساندن صادرات نفت ایران بود.

رئیس کمیته روابط خارجی دوما تأکید کرد: آمریکا یک هدف روشن را دنبال می‌کند؛ مجبور کردن ایران به ترک برجام و نهایتا متقاعد کردن اروپا به احیای بسته ضد ایرانی و اقدامات محدود کننده تحت کنترل و نظارت آمریکا.

یک سخنگوی وزارت خارجه آلمان نیز عنوان کرد: ما از ایران می خواهیم تا شرایط را درباره کاهش تعهدات برجامی بدتر نکند. هنوز برای ایران دیر نشده، مسیر اشتباهی را که رفته است، ترک کند.

مارک اسپر، وزیر دفاع آمریکا نیز در نشست خبری با وزیر دفاع وزیر دفاع فرانسه، در پاسخ به پرسشی درباره کاهش تعهدات برجامی ایران در گام سوم گفت: ما از اقدامات تازه‌ای که ایران برداشته و نقض برجام متعجب نشده‌ایم.

جو بایدن نیز در توئیتر نوشت:‌ بحران های خودساخته دونالد #ترامپ، جهان ما را هرچه بیشتر ناامن ساخته است. توافق هسته ای، برنامه هسته ای #ایران را درون جعبه ای قرار داده بود، ترامپ از این توافق خارج شد و اکنون ایران برنامه خود را پیش می برد.

مایا کوچیانچیک، سخنگوی اتحادیه اروپا نیز در جمع خبرنگاران و در واکنش به کاهش تعهدات برجامی ایران گفت: ما از ایران می‌خواهیم تمامی اقداماتی را که با تعهدات آن کشور در برجام مغایرت دارند، لغو کرده و از هرگونه اقدامی که بیش از این موجب تضعیف حفظ و اجرای کامل توافق هسته‌ای شود، خودداری کند.

وی تأکید کرد، تعهد اتحادیه اروپا نسبت به توافق به پایبندی کامل ایران نسبت به این توافق بستگی دارد.

آسوشیتدپرس نیز با اشاره به سخنان سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران به خبر راه‌اندازی ماشین‌های نسل جدید غنی سازی پرداخت.

اسپوتنیک نیز نوشت: ایران می‌گوید در صورت تحقق وعده‌های امضاکنندگان برجام، تصمیم درباره قطع تعهدات هسته‌ای «برگشت پذیر» است.

رویترز نیز با پوشش سخنان کمالوندی عنوان کرد که ایران رسما غنی سازی فراتر از ۲۰ درصدی خود را اعلام کرد.

خبرگزاری فرانسه نیز نوشت: ایران سانتریفیوژهای پیشرفته را کلید زد. ایران ضمن راه اندازی سانتریفیوژهای پیشرفته خود برای افزایش غنی‌سازی اجازه رصد سایت‌های هسته‌ای خود توسط سازمان ملل را نیز فراهم ساخته است. ایران در گام سوم کاهش تعهدات هسته‌ای، خبر فعال سازی بیست ماشین IR-4 و 20 ماشین IR-6 را اعلام و تأکید کرد، این ماشین‌ها برای انجام فعالیت‌های تحقیقاتی راه‌اندازی شده‌اند تا ذخیره غنی‌سازی را با سرعت افزایش دهند.

خبرگزاری آناتولی نیز به کاهش تعهدات ایران در برجام پرداخت و نوشت: ایران از سانترفیوژهای پیشرفته برای غنی سازی اورانیوم استفاده خواهد کرد.

سخنگوی سازمان انرژی اتمی ضمن اعلام این مطلب از برداشتن محدودیت های تحقیق و توسعه در زمینه هسته ای نیز گفت و تأکید کرد، مقامات ارشد سازمان بین المللی انرژی هسته ای را در جریان جزییات گام سوم کاهش تعهدات هسته ای قرار داده اند.

حسن روحانی رئیس جمهور ایران پنجشنبه شب شروع گام سوم کاهش تعهدات برجامی را ساعاتی پس از اعمال تحریم های تازه آمریکا علیه چند فرد و نهاد ایران اعلام کرد و گفت این اقدامات از روز جمعه آغاز می شود.

بهروز کمالوندی، معاون امور بین الملل، حقوقی و مجلس و سخنگوی سازمان انرژی اتمی نیز روز شنبه شانزدهم شهریور ماه جزییات گام سوم کاهش تعهدات برجامی را تشریح کرد. 

وی با بیان اینکه تهران فعلا قصدی برای اعمال محدودیت در نظارت‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ذیل برجام ندارد، از آغاز گازدهی به سانتریفیوژ پیشرفته آی‌آر6 در یک زنجیره 20 تایی خبر داد.

وی درباره دعوت از مدیرکل موقت آژانس گفت، این سفر براساس برنامه گذشته بود و اگر آمانو زنده بود این سفر باید در همین زمان انجام می‌شد. وی فردا صبح وارد تهران می‌شود و تا ظهر ملاقات هایی با ظریف و صالحی دارد و بعدازظهر تهران را ترک می‌کند.

سخنگوی سازمان انرژی اتمی همچنین گفت که بتن‌ریزی نیروگاه دوم بوشهر نیز در دستورکار است.

کمالوندی عنوان کرد: در تحقیق و توسعه محدودیتی نداشتیم و کشور مسیر حساب شده‌ای را پیموده است. بنا نداریم کار غنی‌سازی را با عجله انجام دهیم. ماشین‌های سانتریفیوژ نیاز به تست های مختلف از جمله تست عمر و ... دارند که باید در زمان خود انجام شوند.