حملات اخیر به تاسیسات نفتی عربستان که به اعتراف مقامات این کشور جبران خسارات ناشی از آن به زمان زیادی نیاز دارد بورسهای عربستان و برخی کشورهای شورای همکاری را نیز تحت تاثیر قرار داد. همچنین علیرغم مجوز ترامپ برای استفاده از ذخایر نفت آمریکا برای جلوگیری از افزایش قیمت نفت، برخی منابع از افزایش ۱۹ درصدی قیمت نفت خام برنت در معاملات روز دوشنبه خبر دادهاند.
به گزارش تابناک اقتصادی؛ جهان طی دو روز گذشته در شوک بزرگ حملات به تاسیسات غول نفتی آرامکو، شرکت دولتی نفت عربستان که بزرگترین شرکت دنیا نیز محسوب میشود، قرار گرفت. روز شنبه ناوگانی متشکل از ۱۰ پهپاد متعلق به حوثیهای یمن، تاسیسات نفتی آرامکو در شرق این کشور را مورد اصابت قرار دادند و این تفکر را که تاسیسات نفتی عربستان نفوذ ناپذیرند با تردید مواجه کردند.
حملات پهپادی نیروهای یمنی به تاسیسات غول نفتی عربستان، آرامکو، به خروج ۷/ ۵ میلیون بشکهای تولید روزانه عربستان منجر شده است؛ یعنی چیزی بیش از نیمی از تولیدات نفتی سعودیها و ۶ درصد عرضه کل نفت دنیا.
این حملات، تاسیسات نفتی عربستان در «خریص» و «بقیق» را هدف قرار داد. بیشترین صادرات نفتی عربستان از مجموعه پالایشگاهی بقیق و میدان نفتی خریص انجام میشود.
پس از این اتفاقات، فعالان بازار چشم انتظار آغاز فعالیت بازارهای جهانی بودند. هرچند همگان پیش بینی افزایش بهای طلای سیاه را داشتند. بر این اساس امروز در ساعات آغازین شروع فعالیت بازارهای جهانی، شاهد جهش کم سابقه قیمت نفت در چند ماه اخیر بودیم. به گونه ای که رویترز از سئول گزارش داد؛ قیمت نفت خام شاخص برنت برای تحویل در آینده با افزایشی ۱۹.۵ درصدی به ۷۱ دلار و ۹۵ سنت به ازای هر بشکه رسید، همچنین قیمت نفتخام آمریکا ۱۵.۵ درصد افزایش داشت و ۶۳ دلار و ۳۴ سنت برای هر بشکه معامله شد.
قیمت نفت برنت در پی قطع نیمی از صادرات نفت عربستان افزایش بیش از ۱۹ درصدی را برای نخستین بار از ژانویه ۱۹۹۱ میلادی در طول یک روز تجربه کرد و به بالاترین حد در چهار ماه گذشته رسید.
هرچند در این میان، مقامهای سعودی اعلام کردند که ریاض سعی میکند تا پایان روز دوشنبه تولید یک سوم از تولید نفت قطع شده خود را از سر گیرد، اما خسارت ناشی از حمله پهپادی به تاسیسات نفتی عربستان «شدیدتر» از آن است که در ابتدا تصور میشد.
منابع فعال در صنعت نفت میگویند که هفتهها طول میکشد تا جریان نفت عربستان به روال سابق بازگردد. خبرگزاری رویترز به نقل از کارشناسان و تحلیلگران پیشبینی کرد که قیمت نفت ممکن است به یکصد دلار برای هر بشکه برسد.
همزمان با افزایش قیمت نفت، دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا اعلام کرد که در پی حمله به تاسیسات نفتی عربستان مجوز برداشت از ذخایر اضطراری نفت کشورش را صادر کرده است.
وی در توئیتی نوشت: با توجه به حملات علیه عربستان که ممکن است بر قیمت نفت تاثیر بگذارد، دستور دادم تا در صورت لزوم از ذخیرهسازیهای راهبردی نفت برداشت شود.
سقوط بورس عربستان و همپیمانانش
در پی حملات اخیر به تاسیسات نفتی عربستان، بورس این کشور و برخی کشورهای شورای همکاری کار خود را با سقوط شدید قیمت بسیاری از سهام ها آغاز کردند که مهمترین آنها سهام شرکت سابک عربستان است. به نقل از العالم؛ "قیمت سهام در بورس عربستان (در اولین روز کاری پس از حملات اخیر) حدود سه درصد کاهش داشت و سهام های بخش انرژی نیز کاهش بیش از چهار درصدی را تجربه کردند. سهام بانک ها و بخش ارتباطات نیز شاهد کاهش سه درصدی بودند."
کاهش جذابیت سهام آرامکو پس از حملات پهپادی
یکی از اثرات جانبی این حمله، کاهش جذابیت سهام آرامکو برای معاملهگران باشد. عربستان در نظر دارد که حدود ۵ درصد از سهام آرامکو را برای اولین بار در بورس داخلی این کشور (تداول) و بورسهای بینالمللی در سال ۲۰۲۰ عرضه کند.
از آنجا که آرامکو بزرگترین و پرسودترین شرکت دنیا است، این موضوع با استقبال زیادی از سوی معاملهگران و بزرگترین بانکهای جهان مواجه شده بود. با این حال به نظر میرسد حملات اخیر مخاطرات خرید سهام این شرکت را بیشتر از قبل به نمایش درآورده است.
حسناین ملیک، رئیس تحقیقات استراتژیک در تلیمر در این خصوص میگوید، «این حملات آشکارا خطرات امنیتی که باید در ارزیابی آرامکو در نظر گرفته شوند را نشان میدهد.» به نقل از دنیای اقتصاد؛ یک منبع آگاه که در جریان روند فروش سهام آرامکو قرار دارد با بیان اینکه ممکن است افت ۷/ ۵ میلیون بشکهای تولید نفت عربستان به جهش قیمتها منجر شود، افزوده است: «با این حال همچنان این حملات یک مشکل آشکار برای عرضه اولیه آرامکو خواهد بود.»
ارزش آرامکو تا حدود زیادی به قیمت نفت وابسته است، چراکه ذخایر عربستان بهعنوان داراییهای آرامکو لحاظ خواهد شد. بن سلمان ارزش آرامکو را ۲هزار میلیارد دلار برآورد کرده بود در حالی که کارشناسان حداکثر ارزش این شرکت را ۵/ ۱ هزار میلیارد دلار میدانند.
از این رو قیمت بالای نفت موجب افزایش ارزش آرامکو و افزایش احتمال تحقق ارزیابی ولیعهد سعودی از ارزش این شرکت خواهد شد. قرار است درآمد حاصل از فروش سهام آرامکو تامینکننده منابع مالی لازم برای تحقق برنامه چشمانداز سعودی ۲۰۳۰ باشد، برنامهای که عامل اصلی آن بنسلمان، ولیعهد این کشور است. اولین واکنش به حملات به آرامکو در بورس داخلی عربستان به نمایش درآمد. اولین روز بازگشایی بازارهای این کشور در هفته که روز یکشنبه است، با افت ۳/ ۲ درصدی بازار سهام تداول به پایان رسید. از این رو انتظار میرود که دیگر بازارهای جهانی به خصوص سهام شرکتهای انرژی امروز بهعنوان اولین روز بازگشایی بازارهای بینالمللی به این واقعه واکنش نشان دهند.
شاخص داوجونز تا این ساعت بیش از ۱۷۰ واحد سقوط کرد
سیانبیسی گزارش داد: روز دوشنبه، شاخصهای سهام آمریکا در ساعات معاملات آسیایی با وحشت از این که جهش قیمت نفت به دنبال حمله به تاسیسات نفتی سعودی، باعث کندتر شدن اقتصاد جهان شود، سقوط کردند.
صبح امروز شاخص ایمینی داوجونز ۱۷۲.۵۲ واحد سقوط کرد و شاخصهای اساندپی و نزدک هم پایین آمدند. این اولین افت شاخص داوجونز در ۹ روز اخیر است. این شاخص در معاملات روز جمعه به فاصله ۱ درصدی از رکورد تاریخی خود رسیده بود.