جایزه نوبل فیزیک ۲۰۱۹ به طور مشترک به "جیمز پیبل"، "میشل مِیِر" و "دیدیه کولوز" اهدا شد.
به گزارش ایسنا، جایزه نوبل فیزیک امسال، به "جیمز پیبل" (James Peebles) برای کشفیات نظری در کیهان شناسی فیزیکی و "میشل مِیِر" (Michel Mayor) و "دیدیه کولوز" (Didier Queloz) برای کشف یک سیاره فراخورشیدی که به دور یک ستاره شبیه به خورشید میچرخد، اهدا شد. نیمی از جایزه مالی ۱.۱ میلیون دلاری نوبل فیزیک ۲۰۱۹ به جیمز پیبلز تعلق گرفته و نیمی دیگر بین مِیِر و کولوز تقسیم خواهد شد.
پیبلز در پژوهش خود، کیهان را با میلیاردها کهکشان و خوشههای کهکشانی آن مورد بررسی قرا داده است. چارچوب نظری او، بنیانی برای درک سابقه کیهان از زمان وقوع بیگ بنگ تا به امروز به شمار میرود.
میشل مِیر و دیدیه کولوز در پژوهش خود، کهکشان محل سکونت ما یعنی راه شیری را در جستجوی جهانی ناشناخته مورد بررسی قرار دادهاند. آنها در سال ۱۹۹۵ نخستین سیاره فراخورشیدی را بیرون از منظومه شمسی پیدا کردند. سیارهای که به دور یک ستاره شبیه خورشید موسوم به پگاسی ۵۱ میچرخید.
اکتشاف کولوز و مایور توانست تحول بزرگی در ستارهشناسی به وجود آورد. پس از این کشف بزرگ، بیش از چهار هزار سیاره فراخورشیدی در راه شیری کشف شدهاند و همچنان، سیارات بزرگی در اندازهها، شکلها و مدارهای گوناگون در حال ظهور هستند.
برندگان نوبل ۲۰۱۹ که هستند؟
جیمز ادوین پیبلز
"فیلیپ جیمز ادوین پیپل" (Phillip James Edwin Peebles)، فیزیکدان و کیهان شناس نظری آمریکایی- کانادایی و استاد بازنشسته دانشگاه پرینستون آمریکا است. پیبلز یکی از کیهانشناسان نظری برجسته جهان به شمار میرود و نقش مهمی در پروژههایی مانند هستهزایی، ماده تاریک، تابش زمینه کیهانی و تشکیل ساختار بر عهده داشته است. او برای پژوهشهای خود در مورد کیهانشناسی فیزیکی موفق شد جایزه نوبل فیزیک ۲۰۱۹ را به دست آورد.
میشل مِیر
"میشل مِیر" (Michel Mayor)، اخترشناس سوئیسی و استاد دانشگاه ژنو است. او در سال ۲۰۰۷ بازنشسته شد، اما همچنان به عنوان پژوهشگر در رصدخانه ژنو فعالیت میکند. مِیر در سال ۱۹۹۵ موفق شد به همراه "دیدیه کولوز" (Didier Queloz)، نخستین سیاره فراخورشیدی را بیرون از منظومه شمسی کشف کند که به دور یک ستاره شبیه خورشید موسوم به "پگاسی ۵۱" میچرخید.
دیدیه کولوز
"دیدیه کولوز" (Didier Queloz)، یک اخترشناس سوئیسی و از پژوهشگران "آزمایشگاه کاوندیش" (Cavendish Laboratory) در دانشگاه کمبریج است که در دانشگاه ژنو نیز تدریس میکند.