اولین روز بنزین ۱۵۰۰-۳۰۰۰ تومانی چگونه گذشت؟

به گزارش «تابناک»؛ التهابات پراکنده، اما پرشمار در بسیاری از نقاط کشور، شاید مهم‌ترین واکنشی است که بازگشت سهمیه بندی بنزین و افزایش قیمت آن به دنبال داشته است؛ رویداد‌هایی که شبکه‌های اجتماعی پرشده از تصاویر و ویدئو‌های مربوط به آن.

عکس و فیلم‌هایی که به سرعت دست به دست می‌شوند تا همگان دریابند اعتراضات به یک شهر محدود نمانده و در برخی مناطق به بروز برخی حوادث تلخ نیز منجر شده است. حوادثی از جنس آتش، شعار و از همه مهم تر، تقابل، درگیری و خونریزی.

رویداد‌هایی که مقدمه شکل گیری شان افزایش ۲۰۰ درصدی قیمت بنزین است. اینکه بنزین دوباره دو نرخی شده و نرخ آزاد آن سه برابر نرخی است که تا ساعاتی پیش به فروش می‌رسید. نرخی که سال‌ها بدون تغییر مانده بود و به تأکید مسئولان، موجب شده بود که قاچاق سوخت از کشورمان شدت بگیرد.

این در حالی است که بر اساس تصمیم مسئولان، هر خودرو ۶۰ لیتر بنزین سهمیه‌ای خواهد داشت که نرخ آن ۱۵۰۰ تومان در نظر گرفته شده است. سهمیه‌ای که به باور بسیاری ناکافی است و احتمالا در بروز اعتراضات نقش داشته؛ اعتراضاتی که در برخی نقاط کشورمان به التهاباتی منجر شده است.

این در حالی است که مسئولان تأکید دارند اعمال سهمیه و افزایش قیمت بنزین، راهکاری مؤثر برای کاهش مصرف روزافزون سوخت در کشور است که از جمله مزایایش، کاهش قاچاق سوخت و تامین منابع مالی جدید برای افزایش یارانه قشرهای کم درآمد است.

البته دولتمردان تأکید دارند، این طرح نه هدفمندی یارانه ها، که «طرح حمایت از معیشت اقشار کم درآمد» نام دارد و آن گونه که ساعاتی پیش بعد از جلسه شورای عالی هماهنگی اقتصادی سران قوا اعلام شد، هر سه قوه بر اجرای مصوبه مدیریت مصرف سوخت و به تبع آن، اجرای طرح حمایتی یاد شده تأکید دارند.

رویکردی که مورد تأکید برخی اشخاص و افراد سرشناس از جمله بعضی مراجع تقلید نیست تا جایی که آیت‌الله مکارم شیرازی به اعمال این تصمیم انتقاد کرده و خواستار بررسی بیشتر این تصمیم شتابزده شده و آیت‌الله صافی گلپایگانی نیز با صدور بیانیه‌ای مجزا، آن را موجب تأسف و نگرانی شدید خوانده است.

افزون بر این مراجع، آیت‌الله العظمی سید محمد علی علوی گرگانی نیز در پیامی گرانی بنزین را بر خلاف مصالح ملی دانست و تأکید کرد که «افزایش ناگهانی قیمت بنزین در شرایط فعلی که اثر تحریم‌ها و افزایش غیر متعارف ارز بر زندگی مردم فشار زیادی را وارد کرده»، خبری ناراحت کننده است و بهتر است در آن تجدید نظر شود.

این در حالی است که افزایش قیمت بنزین موجب شده نگرانی از افزایش قیمت کالا‌ها و خدمات هم اوج بگیرد؛ نگرانی که محمدجعفر منتظری، دادستان کل کشور ابراز امیدواری کرده که مسئولان اقتصادی کشور با مدیریت خوب بتوانند آن را رفع کنند و تأکید کرده که سازمان تعزیرات و قوه قضائیه در این زمینه به وظایفشان عمل خواهند کرد.

از جمله دیگر نگرانی‌هایی که در ساعات اخیر و با اجرای طرح اصلاح قیمت بنزین بروز کرده است، بحث غفلت از سهمیه سوخت تاکسی‌های درون شهری و برون شهری، ناوگان تاکسی‌های اینترنتی و امثال خودرو‌های آموزش رانندگی است که با اتخاذ تدابیری در حال رفع و رجوع است.

در این راستا تدابیری مانند در نظر گرفتن سهمیه برای تاکسی‌ها و در پیش گرفتن ساز و کاری ویژه برای تاکسی‌های اینترنتی در دستور کار مسئولان قرار گرفته که اگرچه می‌تواند نگرانی‌های برخی قشرها را تا حدودی رفع کند، نشان دهنده اشکالی است که در مصوبه اصلاح قیمت بنزین وجود داشت. مصوبه‌ای که به باور برخی منتقدان، با اجرای یکباره و بی مقدمه آن، جامعه دچار شوک شده است.

این شوک شاید کلیدی‌ترین اشکالی است که به این مصوبه وارد است و موجب شده که فضا در بسیاری از نقاط کشورمان ملتهب شود؛ التهابی که موجب شده انبوه توجیه‌ها برای اعمال این افزایش به محاق رفته و مزایای آن از جمله افزایش دریافتی قشرهای کم درآمد از محل این افزایش قیمت و همچنین کاهش مصرف سوخت، کم اهمیت جلوه کند.

این در حالی است که به گفته سخنگوی شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران، امروز در نخستین روز اعمال سهمیه و نرخ جدید بنزین، مصرف این فرآورده در کشور ۲۰ درصد کاهش یافته است؛ کاهشی که البته ممکن است تحت تأثیر شوک سهمیه بندی یا حتی بارش برف نسبتا شدید در ۹ استان کشور باشد.

به همه این موارد، انتقادات بعضا شدید و عجیب برخی نمایندگان مجلس به سهمیه بندی و افزایش قیمت بنزین را هم باید افزود که چه از سر بی اطلاعی ایشان از برنامه ریزی مفصل در دولت و مجلس برای اعمال چنین تصمیمی باشد و چه تلاشی برای همراستا جلوه دادن این نمایندگان با مردم معترض، به ویژه در آستانه انتخابات مجلس، اوضاع را تلخ‌تر جلوه می‌دهد.