جانباختگان ایرانی پرواز شماره ۷۵۲ هواپیمایی اوکراین «شهید» یا «در حکم شهید» محسوب می‌شوند؟

بر هیچ ایرانی پوشیده نیست که روز‌های اخیر، یکی از غمبارترین و ناگوارترین روز‌ها و لحظاتی است که ایرانیان سراسر عالم ـ چه در داخل و چه در خارج از کشور ـ می‌گذرانند. شهادت سردار سلیمانی و مورد اصابت قرار گرفتن هواپیمای اوکراینی بر فراز آسمان تهران در صبحگاه چهارشنبه هجدهم دی ماه وقایعی بودند که موجب تالمات شدید و زایش سوالات و ابهامات فراوانی برای بسیاری از ایرانیان شدند.

به گزارش «تابناک»؛ هواپیمای بوئینگ ۷۳۷ هواپیمایی کشور اوکراین به شماره پرواز شماره ۷۵۲ صبحگاه چهارشنبه گذشته هنگام پرواز از فرودگاه امام خمینی (ره) و در دقایق اولیه پرواز و بر طبق آنچه ستاد کل نیرو‌های مسلح اعلام کرد، بر اثر یک «خطای انسانی» از سوی نیرو‌های پدافند مستقر در محل مورد اصابت قرار گرفته و ساعت ٦:١٨ در حوالی صبا شهر از توابع استان تهران سقوط کرده و تمامی ۱۷۶ مسافر آن کشته شدند.

پس از این حادثه بسیاری از مقامات مسئول در ابتدا با بیان اینکه علت اصلی حادثه نقص فنی بوده سعی داشتند که تمامی مدارک و مستندات ارائه شده در شبکه‌های اجتماعی را رد کرده و اظهار دارند که علت اصلی ماجرا نقص فنی و سپس سقوط این هواپیما بوده است؛ اما پس از مدتی ستاد کل نیرو‌های مسلح و مقامات نظامی مسئول با صدور اطلاعیه و بیان سخنانی به بخش زیادی از تردید‌ها و ابهامات مطرح در روز‌های اخیر پاسخ دادند و مسئولیت مورد اصابت قرار گرفتن این هواپیما را پذیرفتند.

بر طبق اطلاعات رسمی موجود هواپیمای بوئینگ ٨٠٠-٧٣٧ متعلق به شرکت هواپیمایی اوکراین اینترنشنال که با علامت ثبت UR-PSR و با شماره پرواز ٧٥٢ در ساعت ٦:١٢ روز چهارشنبه ١٣٩٨/١٠/١٨ از فرودگاه امام خمینی (ره) به مقصد کیف پرواز کرده بود، حامل ١٦٧ مسافر و ٩ نفر خدمه پروازی بوده است.

این حادثه تالم بار باعث شکلی گیری سوالات زیادی در اذهان عمومی جامعه شد. سوالاتی که از نگاه‌ها و نگرانی های گوناگون مردم نشات می‌گرفت. برخی به دنبال معرفی و مجازات مقصر حادثه بودند. برخی به دنبال چرایی شکل گیری چنین خطایی بوده و برخی دیگر هم این سوال را مطرح کردند با توجه به حضور مسافرانی از اتباع کشور‌های مختلف که البته اکثر آن‌ها ایرانی یا دارای تابعیت ایرانی کانادایی بوده اند، پیگیری حقوقی و قضایی و جبران خسارت وارد شده چگونه خواهد بود؟ برخی از این سوالات در مطلب گذشته مورد بررسی قرار گرفت و به برخی از ابهامات ماجرا از نگاه حقوقدانان کشور پاسخ داده شد. اما سوال دیگری که مطرح شد این بود که با توجه به موارد دیگری که قبلا و حتی اخیرا رخ داده است، آیا این مسافران شهید محسوب می‌شوند؟ مثلا هنگام وقوع ناآرامی‌های آبان ماه گذشته هنگامی که برخی از هموطنان به علت حضور غیرمستقیم و غیرعامدانه در صحنه‌های اغتشاشات جان خود را از دست دادند بر اساس استیذانی که از سوی شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی از محضر رهبر انقلاب صورت گرفت این افراد شهید محسوب شده و بر اساس دستورات رهبری قرار بر این شد که از خانواده‌های آنان هم به صورت کامل دلجویی شود.