روحانی سال ۹۲ و ۹۶ با رای پایینی در شورای نگهبان تایید شد/ «محسن هاشمی» مورد اجماع اصلاح‌طلبان برای ۱۴۰۰ نیست / نوه امام نامزد انتخابات ۱۴۰۰ نمی‌شود/ انتخابات آمریکا تاثیری بر سازوکار انتخاباتی ایران ندارد

قرار است انتخابات ریاست جمهوری دوره سیزدهم ۲۸ خرداد ماه ۱۴۰۰ برگزار شود؛ طبق روال طبیعی انتظار این است که با شروع فصل پاییز، شخصیت های سیاسی آرام آرام از سایه روشن های سیاست خارج شده و برای کاندیداتوری در  این دوره از انتخابات، شفاف تر اعلام موجودیت کنند.

به گزارش «تابناک»؛ همان گونه که برخی کارشناسان سیاسی تحلیل می‌کنند، فضای انتخابات سیزدهمین دوره ریاست جمهوری کمی غیر طبیعی سرد است و حالتی همچون فضای یازدهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی دارد، اما هنوز برای گرم و سرد پیش‌بینی کردن فضا هم کمی زود است و باید ببینیم تا آخر سال چه اتفاقاتی می‌افتد. همه‌ چیز در انتخابات تقریباً غیر قابل پیش بینی است.

خَلسه جریان اصلاحات!

کم تحرکی و همچنین بی انگیزگی در جناح اصلاح‌طلب، بیش از دیگر جناح‌های سیاسی به چشم می‌خورد. اصلاح طلبان دوم اسفند سال گذشته شکست سختی از اصولگرایان خوردند، به گونه‌ای که هر سی کرسی پارلمان در تهران را از دست دادند و همین شرایط را برای به خَلسه رفتن جریان اصلاحات فراهم‌تر کرد.

عملکرد حسن روحانی در هفت سال ریاست جمهوری، علت دیگری بر بی‌انگیزگی سیاسی جریان اصلاحات است. اصلاح طلبان فکر می‌کردند با حمایت از حسن روحانی در سال ۹۲ می‌توانند از مرگ سیاسی که به دلیل قضایای سال ۸۸ و حضور موثر فعالان شاخص این جریان به نتیجه این انتخابات برای آنان ایجاد شده بود، خارج شوند؛ اما عملکرد حسن روحانی در این هفت سال سبب شده که آنان اکنون با چالش بزرگ و عمیق تری به عنوان عدم مقبولیت در بین مردم و ریزش چشمگیر سرمایه اجتماعی روبرو شوند.

برخی کارشناسان سیاسی تاکید داشتند که عدم اقبال مردم به جریان اصلاحات در دوم اسفند ماه سال ۹۸ این درس بزرگ را به جریان اصلاحات یادآور شد که در زنگ حساب، انشا خواندن جایز نیست و آنان باید پاسخگوی عملکرد نمایندگانی باشند که چهار سال وکالت مردم را در خانه ملت بر عهده داشتند.

اما پس از پایان دهمین دوره انتخابات مجلس نامزدهای اصلاح طلب، نه تنها پاسخی از عملکرد خود به مردم ارائه نکردند بلکه شورای سیاستگذاری اصلاح‌طلبان ـ که لیست‌های انتخاباتی اصلاح‌طلبان به عنوان لیست امید را تهیه می‌کرد ـ پس از پایان انتخابات و شکست به بهانه کرونا، دیگر جلساتی برگزار نکرد و عبدالواحد موسوی لاری هم که نائب رئیسی این شورا را برعهده داشت، طی یک نامه سرگشاده استعفا کرد.

با علی صوفی وزیر دولت اصلاحات و دبیرکل حزب پیشرو اصلاحات درباره شرایط اصلاح طلبان و تاکتیک و استراتژی آنها برای انتخابات سیزدهمین دوره ریاست جمهوری با خبرنگار «تابناک» به گفت و گو نشست.

کارگزاران؛ جدی‌ترین حامی لاریجانی در بین اصلاح‌طلبان

صوفی در این گفت‌وگو درباره علی لاریجانی، رئیس مجلس شورای اسلامی و احتمال حمایت اصلاح‌طلبان از وی سخن گفت و تصریح کرد: برخی اصلاح طلبان و در رأس آن حزب کارگزاران سازندگی تاکنون چندین بار اعلام کرده‌اند که ما برای ۱۴۰۰ از علی لاریجانی حمایت کنیم یا حمایت می کنیم و حزب کارگزاران هم جلسه ای در رابطه با انتخابات ۱۴۰۰ داشته است.

او در پاسخ به این پرسش که آیا پیشرو اصلاحات که متشکل از وزرای دولت اصلاحات است نیز بنا دارد برای انتخابات ۱۴۰۰ نامزد معرفی کند، گفت: خیر ما همان برنامه جبهه را برای انتخابات دنبال خواهیم کرد.

به گزارش «تابناک»؛ بسیاری از وزرا و استانداران دولت اصلاحات در حزب پیشرو اصلاحات عضویت دارند که احمد خرم (وزیر راه و ترابری در دولت اصلاحات)، مرتضی حاجی (وزیر آموزش و پرورش دولت اصلاحات)، سید اسماعیل داودی شمسی (معاون رئیس جمهور در دولت اصلاحات)، محسن مهرعلیزاده (استاندار خراسان در دولت اصلاحات)، جعفر رحمان‌زاده (استاندار زنجان در دولت هشتم) و ... از این جمله هستند.

صوفی در این گفت‌وگو تاکید کرد: ممکن است برنامه جبهه‌ای به این زودی محقق و اعلام نشود، اما در عین حال ما شواهدی از اینکه حزب ما بخواهد کاندیدای جدا از جبهه اصلاحات معرفی کند در حال حاضر نمی بینیم. باید ببینیم در آینده اعضا به چه سمت می‌روند. البته یک راه هم این است که احزاب نامزدهای خود را معرفی کنند، وزن کشی شود و بررسی کنند کدام یک از این نامزدها وزن بیشتری دارند و سپس با هم به نتیجه برسند.

عارف شانس تائید صلاحیت بالایی برای ۱۴۰۰ دارد

وزیر دولت اصلاحات در پاسخ به این پرسش که گفته می‌شود، آقای محمد رضا عارف از هم اکنون کرکره فعالیت انتخاباتی را بالا کشیده و اسب را به میدان رزم انتخابات زین کرده است، گفت: آقای عارف یکی از نامزدهایی است که شانس تایید صلاحیتش در انتخابات بالاست و این یک پارامتر مهم است.

وی یادآور شد: آقای عارف در سال ۹۲ و ۹۴ بدون هیچ قید و ‌شرطی از سوی شورای نگهبان تایید صلاحیت شد و آقای جهانگیری هم در سال ۹۶ وضعیت مشابه عارف داشت، اما آقای روحانی هم در سال ۹۲ و هم در سال ۹۶ با یک رای ضعیفی از سوی شورای نگهبان تایید شد.

صوفی خاطرنشان کرد: ممکن است در ۱۴۰۰ نیز اصلاح‌طلبان نامزد شوند که صلاحیتشان از سوی شورای نگهبان با اما و اگر احراز و تایید شوند؛ بنابراین، صلاحیت و میزان رای آوری نامزدها دو پارامتر مهم است که اصلاح طلبان به شدت به آن توجه دارند.

وزیر دولت اصلاحات با بیان این که برای میزان رای آوری نامزدها باید یک موسسه معتبر نظرسنجی صورت دهد، گفت: در درون خود اصلاح طلبان نیز می‌توان سازوکاری برای نظر سنجی فراهم کرد اما باید توافق صورت بگیرد که نتیجه نظرسنجی تعیین کننده اجماع اصلاح طلبان است.

باید ببینیم مشارکت در ۱۴۰۰ چطور می‌شود

وی افزود: اکنون شور انتخاباتی وجود ندارد و شما آن را مشاهده می کنید. باید ببینیم آیا در انتخابات ۱۴۰۰ هم خبری نیست. باید ببینیم قرار است برای ۱۴۰۰ چه راهبردی در دستور کار قرار بگیرد. آیا با همان راهبرد مشارکت حداکثری که مقام معظم رهبری هر دوره بر آن تاکید دارند ، یا قرار است راهبرد دیگری همچون سال ۹۸ در دستور کار قرار بگیرد؟

صوفی می‌گوید، شورای نگهبان در سال ۹۸ با هدف مشارکت حداکثری صلاحیت‌ها را بررسی نکرده و کفه ترازو به نفع جریان مقابل اصلاح طلب یعنی اصولگرایان بوده است. اصلاح طلبان مجالی برای حضور در انتخابات پیدا نکردند و نتیجه آن هم بیانیه شورای عالی سیاستگذاری اصلاح طلبان بود.

«باید میدان باز باشد و کاندیدای شاخص، شناخته شده و امتحان پس داده اصلاح طلب دغدغه تایید صلاحیت نداشته باشند. اگر اجازه دهند که نامزدها ورود کنند انتخابات پرشور می شود و مشارکت حداکثری نیز باید وجهه همت همه جریانات سیاسی و کارگزاران انتخابات باشد. آن وقت شور در انتخابات دمیده خواهد شد؛ به تعبیری هم نامزد‌های بیشتری به میدان خواهند آمد و هم اینکه احزاب فعال خواهند شد و آن زمان است که می توان تصویر درستی از انتخابات ۱۴۰۰ و پیش بینی نتایج صورت داد. چون فضا در شرایط فعلی انتخاباتی نیست؛ بنابراین نمی توان پیش بینی کرد؛ گمانه‌زنی‌های وجود دارد که اصلاً قابل اعتنا نیست.»

ترامپ و بایدن فرقی برای ایران نخواهند داشت

وی در پاسخ به این پرسش که برخی‌ها معتقدند نتیجه انتخابات آمریکا می‌تواند در استراتژی و تاکتیک‌های انتخاباتی جریان‌های سیاسی موثر باشد، گفت: من به هیچ وجه موثر نمی‌دانم. چه ترامپ مجدداً بر سر کار بیاید، چه جو بایدن در ساز و کار انتخاباتی ما تاثیری نخواهد داشت.

وزیر دولت اصلاحات بر این باور است، ممکن است در رقابت‌های جناحی یکسری تهمت‌ها به هم دیگر زده شود اما اصلاً اینگونه نیست؛ انتخابات ما صرفاً علل و عوامل داخلی دارد و مسائل خارجی تا این حد مهم است که رئیس جمهور منتخب بتواند شعار برخی تنش زدایی ها را پیشه بگیرد.

صوفی افزود: البته جریانات سیاسی نیز در سیاست های خارجی، نگاه های متفاوتی از هم دارند؛ یک جریان با گرایش نزدیک شدن به آمریکاست و جریان دیگر نیز گرایشش آمریکاست، اما این را که این مساله در انتخابات ما و روی کار آمدن نامزدها تاثیر داشته باشد، قبول ندارم.

عارف و جهانگیری احتمالا کاندیدا می‌شوند

وی درباره نامزدهای احتمالی جریان اصلاحات برای انتخابات ۱۴۰۰، عارف جهانگیری را دو گزینه احتمالی جریان اصلاحات برای این دوره از انتخابات عنوان و تاکید کرد، عارف و جهانگیری در افکار عمومی مطرح هستند و حتی نیازی نیست که بخواهند از الان اعلام کاندیداتوری کنند.

دبیرکل حزب پیشرو اصلاحات گفت: قطعاً آقای عارف باید درباره عملکرد خود در مجلس دهم و همچنین از جایگاه نظارت مجلس بر دولت درباره عملکرد دولت هم پاسخگو باشد. آقای جهانگیری نیز چون معاون اول رئیس‌جمهور است، با همه "محدودیت‌هایی" که در این دولت داشته ـ به گونه‌ای که حتی نمی‌توانسته منشی خود را جابجا کند ـ باید پاسخگوی دولت روحانی باشد، چون این مساله رافع مسئولیت ایشان نمی تواند باشد.

صوفی در پاسخ به این پرسش که چرا اصلاح‌طلبان به دنبال چهره سفید در انتخابات ۱۴۰۰ نیستند، گفت: کسی هست دیکته‌ای ننوشته باشد؛ یعنی اصلاً در موقعیتی نبوده که بخواهد در این سطح مطرح باشد و پیشینه و عملکردی داشته باشد. در حال حاضر، کسانی که به عنوان اصولگرایان و اصلاح طلب وارد عرصه ریاست جمهوری می شوند، باید رجال سیاسی باشند؛ کسی طبق قانون اساسی رجل سیاسی است که کارنامه و پیشینه انقلابی و فعالیت سیاسی داشته و یک چهره شناخته شده باشد.

او تاکید کرد: ریاست جمهوری رقابت چهره‌های سفید سیاسی نیست. به هرحال همه نامزدها فعالیت و مواضع سیاسی داشته است؛ بنابراین، چهره شاخص سفید وجود ندارد و تعالی فرجه سیاسی قیدی است که سطح اعتبار شخصیت‌ها را مشخص می‌کند.

محسن هاشمی نمی‌تواند کاندیدای مورد حمایت اصلاح‌طلبان باشد

وزیر دولت اصلاحات در پاسخ به این پرسش که نظرتان درباره نامزدی محسن هاشمی ـ که حزب کارگزاران به دنبال آن است ـ چیست، گفت: محسن هاشمی به همراه اسحاق جهانگیری، دو گزینه ای هستند که برای ۱۴۰۰ از ابتدا توسط حزب کارگزاران مطرح بودند و البته به خاطر دارید که نظر حزب کارگزاران این بود که محسن هاشمی شهردار تهران شود؛ البته مورد اجماع اصلاح طلبان قرار نگرفت.

او در واکنش به این که پس با این توصیف، کار برای محسن هاشمی کمی مشکل می شود، گفت: بله تصور می شود که محسن هاشمی نتواند در رقابت با سایر نامزدهای اصلاح طلب خود را بالا بکشد و خود را به عنوان نامزد اصلی مطرح کند.

بعید می‌دانم سیدحسن کاندیدای ریاست جمهوری بشود

وی در واکنش به این پرسش که نظرتان در مورد کاندیداتوری سید حسن خمینی برای انتخابات ۱۴۰۰ چیست، تاکید کرد: من بعید می‌دانم سید حسن خمینی نامزد انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ شود. من می‌دانم که نه آقای سید حسن خمینی تمایل به نامزدی دارد و نه شرایط برای آمدن او فراهم است.