بانک مرکزی با هدف مدیریت بازار این روزها عرضه ارز را در دستور کار خود قرار داده است. گزارشهای روزانه دلالت بر آن دارد که هر روز بیش از 50 میلیون دلار ارز در بازار عرضه می شود اما حجم خرید این ارزها محدوده بسیار کوچکی را تشکیل میدهد. به عبارت دیگر مشتری بالایی برای ارزهای عرضه شده از سوی بانک مرکزی وجود ندارد در این وضعیت اما بازار ارز شرایطی داغ و استثنایی را پشت سر می گذارد.
چه عواملی زمینه افزایش قیمت را فراهم کرد؟
رییس کل بانک مرکزی تشدید فشارهای تحریمی را عامل بروز این اتفاق میداند. از سوی دیگر بلوکه شدن ارزهای ایران در سایر کشورها عامل مهم کمبود منابع ارزی در داخل کشور است.
حمید حسینی، فعال اقتصادی و دبیر کل اتاق مشترک ایران و عراق نیز اتفاقا نپیوستن به اف ای تی اف و قرارگیری در لیست سیاه را عامل مهم بروز بحران در جابجایی پولی از یک سو و انتظارات تورمی و رشد فزاینده نقدینگی را از سوی دیگر دلیل محکم رشد قیمت دلار در ماههای اخیر میداند.
در این میان برخی تحلیلگران بازار مالی ریزش بورس و خروج سرمایهها از بورس به سمت بازار ارز را عامل افزایش تقاضا و بالا رفتن قیمتها می دانند و می گویند این عوامل دست به دست هم دادند تا بازار ارز شوکی دوباره را به فاصله کوتاهی از شوک قبلی تجربه نماید. همتی معتقد است نهاد تحت تصدیاش اقدامات ویژهای را برای ناکام نگه داشتن تحریم کنندگان به کار بسته است. دلار در آخرین روز کاری هفته گذشته به 31 هزار و 700 تومان در صرافی های بانکی و رقم هایی بسیار بالاتر در بازار آزاد رسید.
بازار ارز
اما کدام عوامل گواهی می دهد که کاهش قیمت ارز در راه است؟
حمید حسینی در پاسخ به این سئوال میگوید بررسیها نشان می دهد درامدای نفتی ایران در هفته ای اخیر رو به افزایش گذاشته است از این رو دسترسی ایران به منابع بیشتر از فروش نفت خود عاملی است که فشار بر بازار ارز را کاهش خواهد داد. وی می گوید: این اتفاق مهم به تدریج تاثیر خود را در بازار آشکار می کند. قیمت دلار از محدوده 20 هزار تومان در تیرماه به بالاتر از 31 هزار تومان در مهرماه ورود کرده است.
حسینی هر چند این قیمتها را ماندگار نمیبیند اما معتقد است در با واقعیات اقتصادی نظیر رشد نقدینگی و افزایش روزانه 1500 میلیارد تومان به حجم نقدینگی کشور، رسیدن قیمتها به اوایل سال دور از دسترس خواهد بود. همتی اما سیگنالهای دیگری را بر وضعیت قیمتی در بازار ارز تاثیرگذار میداند. او میگوید: خبرهای خوشی از منابع بلوکه شده ایران در سایر کشورها در راه است. وی که به تازگی سفری به عراق داشته است در گزارشهای رسمی تاکید کرده است 5 میلیارد دلار منابع بلوکه شده ایران در عراق حالا امکان استفاده را طبق توافقهای جاری یافتهاند و اثر این اتفاق بر بازار ارز روشن میشود. از سوی دیگر ایران در دیگر کشورها نیز منابعی از این دست را داراست. وی بدون اشاره به کشور خاصی تاکید کرده است توافق هایی با این کشورها حاصل شده و به زودی اجرایی خواهد شد. بلوکه شدن منابع ایران در کره جنوبی یکی از خبرسازترین اتفاقات در ماه های گذشته تلقی می شود.
از سوی دیگر تحلیلگران میگویند با برگزاری انتخابات آمریکا فارغ از نتیجه اقتصاد ایران را کاهش فشار در دورهای کوتاه روبرو میشود. همین اتفاقا فرصتی برای بازیابی بازار ارز است. به نظر می رسد بازار ارز خود را برای سه هفته آتی آماده میکن دو در این محدوده زمانی معامله گران تلاش گسترده خود را برای اثرگذاری و فروش ارز به بالاترین قیمتها به کار می بندند.