یکی از مواردی که طی دو ماه گذشته به شدت کاهش یافته است، ارزش دلاری بورس ایران است. ارزش بورس ایران طی یک دهه گذشته تقریبا رشد قابل توجهی داشته است.
از سال ۱۳۸۹ که ارز دلاری بورس ۱۱۸ میلیارد دلار بوده است تا پایان بهمن ماه سال ۱۳۹۸ که ارزش دلاری بورس کشور به بیش از ۱۳۰ میلیارد دلار رسیده روند افزایشی و کاهشی بورس تا حدود زیادی روند منطقی داشته است.
در این مدت، هر زمانی که قیمت دلار رشد یا کاهش داشته است، ارزش دلاری بورس نیز به تبع آن کاهش یا رشد داشته است. یعنی با افزایش قیمت دلار، ارزش دلاری بورس کاهش یافته است و بالعکس.
اما در سال ۱۳۹۹ که تعدد کدهای بورسی صادر شده به یکباره شیب تندی به خود گرفت، ارزش دلاری بورس نیز شیب زیادی گرفت و به یک رکورد در سال های گذشته دست یافت.
طبق آنچه در نمودار فوق آمده است، در ابتدای ۱۹ مرداد سال ۹۹ رکود ارزش دلاری بورس شکسته شده و به مبلغ ۴۲۷ میلیارد دلار رسیده است. ارزش دلاری بورس ایران در ابتدای سال ۹۹، ۱۰۵ میلیارد دلار بوده است.
محاسبات انجام شده بر اساس قیمت دلار در بازار آزاد در هر دوره زمانی بوده است.
روند افزایش شاخص بورس از ۵۱۲ هزار واحد در ۶ فروردین ۹۹، به ۲ میلیون و ۱۰۰ هزار واحد در ۱۹ مرداد رسیده است.
روند کاهشی شاخص بورس طی دو ماه گذشته باعث شده است ارزش دلاری بورس نیز کاهش ۲۰۰ میلیارد دلاری را تجربه کند.
این مساله به دو دلیل افزایش قیمت دلار در بازار و کاهش ارزش ۵۰ تا ۷۰ درصدی قیمت سهام نمادهای مختلف بوده است.
رشد ۴۰۰ درصدی شاخص از ابتدای سال جاری تا ۱۹ مرداد ماه که اصلاح بازار سرمایه آغاز شده است، روند ارزش دلاری بورس را نیز سبب شده است. در همین مدت دلار بازدهی کمتر از ۳۰ درصدی داشته است.
سهام ریالی ارزنده‌تر است یا سهام دلاری؟
طبق آنچه گفته شد، در حال حاضر ارزش بسیاری از نمادها بسیار پایین تر از قیمت اصلی آنهاست. این مساله هم در سهام های ریالی قابل مشاهده است و هم در سهام های دلاری.
افزایش نرخ تورم در ماه های گذشته متاثر از عوامل مختلفی از جمله افزایش پایه پولی و به تبع آن نقدینگی و افزایش نرخ دلار سبب شده است قیمت بسیاری از نمادها عقب تر از نرخ تورم باقی بماند. همین مساله باعث خواهد شد نمادهایی که ارزش ریالی دارند در حال حاضر ارزنده باشند.
از دیگر سو، افزایش قیمت دلار در بازار آزاد و صرافی ملی طی ماه های گذشته و علی الخصوص یک ماه گذشته، می تواند خبر خوبی برای نمادهایی باشد که باصطلاح سهم های دلاری خوانده می شوند.
این مطلب به معنی سیگنال ورود و یا خروج به نمادها نیست. در مواقعی که برخی متغیرهای اقتصادی مانند نرخ دلار افراد سودجو از این التهابات استفاده کرده و سیگنال فروشی می کنند. یعنی با توجه به اتفاقات اقتصادی نمادهای ریالی یا دلاری را برای ورود ارزنده معرفی می کنند و ازاین طریق به سودهای هنگفت دست پیدا می کنند.
گفتنی است، منظور از سهام دلاری، نمادهایی هستند که مواد اولیه آنها وارد می شود و برای تامین این مواد با دلار انجام می شود. از طرف دیگر، محصولات این شرکت ها نیز صادر می شود و درآمد آنها نیز به ارزهای خارجی است. به همین دلیل به این نمادها سهم های دلاری گفته می شود.
دولت فقط مالیات ها را در دلالی های بالا ببرد تا پول از دلالی به سمت بازار سرمایه و تولید منتقل شود 