می‌توان گفت، یکی از دعاوی رایج در دادگاه‌های خانواده، موضوع درخواست مهریه است. از آنجایی که از دید قانون، زن پس از عقد نکاح به عنوان مالک مهریه شناخته میشود، وی می‌تواند در هر زمان پس از عقد نسبت به دریافت مهریه خود از زوج که حق قانونی وی به حساب می‌آید، اقدام کند؛ هرچند بیشتر زنان در زمان جدایی این حق را از زوجه طلب می‌کنند، شرایط قانونی این کار از زمان پس از عقد برای زوجه در نظر گرفته شده است. در درخواست دریافت مهریه باید شرایط خاصی مورد بررسی قرار گیرد. ادعای اعسار از پرداخت مهریه، تقاضای تقسیط و تعدیل مهریه، از جمله مواردی است که زوجین در زمان درخواست دریافت مهریه با آن مواجه می‌شوند.
به گزارش «تابناک»؛ از مواردی که در زمان طلاق توافقی بررسی میشود، موضوع مهریه است. در گذشته برای مهریه طرح تعدیل در نظر گرفته نشده بود؛ اما این روزها مهریه با توجه به نرخ روز بازار تعیین میشود که این مساله برای عده‌ای خبری خوشایند و برای عده‌ای دیگر ناخوشایند است.
دادخواست تعدیل در تقسیط به چه معناست؟
بعد از دادخواست اعسار، شرایطی برای پرداخت مهریه تعیین خواهد شد. در صورتی که پس از ارائه دادخواست زوج توانایی پرداخت را نداشته باشد، می‌تواند دادخواستی تنظیم نماید. این دادخواست که تعدیل در تقسیط نام دارد، شرایطی را برای زوج مهیا می‌سازد که نفع وی را به دنبال دارد و بر اساس آن، مهریه اقساطی به زوجه پرداخت میشود.
بر طبق قانون، زوجه به عنوان مالک مهریه شناخته میشود؛ لذا می‌تواند در هر زمانی که تمایل داشت، مهر را از همسرش طلب نماید که البته در برخی مواقع زوج از توانایی مالی لازم برای پرداخت مهریه برخوردار نیست. در چنین شرایطی، زوج راه چاره‌ای به جز تنظیم دادخواست اعسار نخواهد داشت.
با توجه به مقرراتی که در حال حاضر در مورد دادخواست اعسار و پرداخت مهریه وجود دارد، این اجازه به زن داده شده است تا با اثبات ملائت مرد، ادعای زوج را مبنی بر ناتوانایی وی برای پرداخت مهریه رد نماید. به زبان ساده‌تر، می توان گفت در برخی از مواقع نیازی به اثبات ادعای زوج مبنی بر عدم ملائت و تمکن مالی نخواهد بود. در چنین حالتی، زوجه موظف است تا توانایی مالی همسرش را به دادگاه اثبات نماید. لازم به ذکر است در تمامی موارد زوجه موفق به اثبات این امر نمیشود. در بسیاری از مواقع زن در اثبات توانایی مالی زوج با مشکلات عدیده‌ای مواجه و در نتیجه به شکست زوجه در دادگاه منجر میشود.
در شرایطی که زوج واقعا توانایی مالی لازم برای پرداخت مهریه را نداشته باشد، این امکان وجود دارد که زوج در دادگاه با حکم اعسار مواجه شود.
برای تعدیل مهریه چه شرایطی لازم است؟
تعدیل مهریه به دو صورت ظاهر خواهد شد که در ادامه بیان خواهیم کرد؛
ـ زوج موظف میشود تا بدهی خود را به صورت اقساط به زوجه پرداخت نماید.
ـ زوج موظف میشود تا بدهی خود را در مدت زمانی مشخص به زوجه پرداخت نماید.
تعدیل مهریه
لازم به ذکر است که تغییر در آینده زوج تاثیری مستقیم بر حکم خواهد داشت. عده‌ای بر این باورند که تغییر در آینده زوج هیچ تاثیری بر نحوه پرداخت مهریه نخواهد داشت؛ اما حقیقت خلاف این تصور است. از آنجایی که ممکن است احوال مالی هر فردی در آینده تغییر پیدا کند، حکم پرداخت مهریه را وابسته به شرایط آتی زوج در نظر گرفته اند؛ لذا شاید معسر امروز، وابسته به شرایطی که پیش می‌آید، در آینده از اعسار خارج شود. به همین علت می‌گوییم که شرایط آینده تاثیر مستقیمی بر حکم خواهد داشت. تغییر شرایط در آینده می‌تواند مقدمه‌ای برای تقدیم دادخواست تعدیل به حساب آید.
تعدیل چه ابعادی دارد؟
به طور کلی تعدیل مهریه دارای دو بعد است که بعد منفی آن همان کاهش مبلغ مهریه و بعد مثبت آن افزایش مبلغ مهریه است.
تصور کنید زوج پس از حکم اعسار صاحب ارث شود و یا حقوق ماهیانه اش افزایش پیدا کند. در چنین شرایطی نمی‌توان زوج را معسر مطلق دانست؛ بنابراین، زوجه می‌تواند با توجه به تغییراتی که در وضعیت زوج پیش آمده است، به منظور تغییر در نحوه پرداخت مهریه به دادگاه مراجعه نماید. در ادامه نیز دادگاه با در نظر گرفتن اوضاع و بررسی شرایط، حکم جدیدی در مورد تعدیل مهریه صادر خواهد کرد که این حکم با اثرات مثبتی برای زوجه همراه است. گفتنی است مراجعه زوجه تنها در زمانی که وضعیت مالی زوج یکباره دچار تغییر و تحولات شود، با صدور حکم و نظر جدید دادگاه همراه خواهد بود.
در مقابل، در برخی مواقع زوجه به دلیل بیکاری، بیماری و یا شرایطی از این دست قادر به انجام کاری نیست. در این وضعیت مرد می‌تواند با مراجعه به دادگاه و تقدیم دادخواست، تقاضای تعدیل در مهریه دهد که این وضعیت به عنوان جنبه منفی تعدیل مهریه شناخته میشود.
یکی از فاکتورهای مهم، زمان عقد است. نرخ سکه قابل پیش بینی نبوده است کسی که مثلا پنج سال پیش 100 سکه مهریه کرده است مقصودش پرداخت صد میلیون بوده است و هیچ وقت تصور نمی کرده است که تبدیل به میلیارد شود. به نظرم نهاد قضایی به این نکته توجه جدی کند. 
نابغه جان :
