تعریف طلاق توافقی
بیشتر زوج‌ها برای جدایی ترجیح می‌دهند که به صورت کاملا مسالمت آمیز و با گفتگو روند طلاق را انجام دهند. هنگامی که زن و شوهر با گفتگو به این نتیجه رسیدند که ادامه زندگی مشترک برای آن‌ها امکان پذیر نیست؛ به صورت کاملا توافقی از یکدیگر جدا می‌شوند. در طلاقی که به صورت توافقی انجام می‌شود؛ اصل توافق زن و شوهر بر سر طلاق و جدایی است و سپس آن‌ها در خصوص سایر مسائل و تعهدات دوران زوجیت با یکدیگر گفتگو می‌کنند.
در این نوع از طلاق بعد از این که زوج‌ها در خصوص جدایی به توافق رسیدند؛ باید در خصوص مهریه، نفقه، اجرت المثل ایام زوجیت، حضانت فرزندان و سایر امور مهم هم با یکدیگر گفتگو کنند و رضایت یکدیگر را جلب نمایند. بنابراین در این دسته از طلاق‌ها فقط توافق در خصوص طلاق کافی نیست؛ بلکه نیاز است موارد دیگر هم در نظر گرفته شود.
تکلیف مهریه در طلاق توافقی چه می‌شود؟
یکی از نگرانی‌های بزرگ زوج‌های که قصد طلاق دارند؛ مسئله مهریه است. معمولا خانم این نگرانی را دارد که آیا می‌تواند مهریه را بگیرد یا خیر و آقا هم سعی می‌کند به دنبال راهی برای بخشیده‌شدن مهریه باشد. یکی از مزایایی که طلاق به صورت توافقی دارد این است که زوج‌ها می‌توانند در خصوص مهریه با یکدیگر گفتگو نمایند. به طور کلی زوج‌ها می‌توانند در خصوص مهریه به یکی از حالت‌های زیر توافق داشته باشند:
- بخشش تمامی مهریه: زن و شوهر با توافق یکدیگر تمامی مبلغ مهریه را می‌بخشند.
- دریافت و مطالبه کامل تمامی مبلغ مهریه: خانم و آقا با یکدیگر توافق می‌کنند که آقا تمام مبلغ مهریه را به خانم پرداخت کند.
- مطالبه بخشی از مهریه: این توافق به این صورت است که زن و شوهر بعد از گفتگو به این نتیجه می‌رسند که بخشی از مهریه پرداخت شود و بخشی دیگر بخشیده شود.
- تبدیل مهریه: در این روش خانم با آقا گفتگو می‌کند و به جای مبلغ مهریه، چیز دیگری را جایگزین می‌کند.
تمامی روش‌هایی که در بالا بیان شد؛ یکی از انواع توافقات زن و شوهر است. به عبارتی دیگر زن و شوهر باید خودشان با گفتگو تصمیم بگیرند که آیا می‌خواهند مهریه پرداخت شود یا خیر و به عبارتی دیگر پرداخت و دریافت مهریه کاملا به توافق آن‌ها بستگی دارد.
مدارک لازم برای انجام طلاق توافقی
در این نوع از جدایی نیاز است که برخی از مدارک توسط زن و شوهر تهیه شود تا روند طلاق سریع‌تر انجام شود. به همین منظور نیاز است که مدارک زیر را به همراه داشته باشید:
- کارت ملی و مدارک شناسایی آقا و خانم
- سند ازدواج و در مواردی که سند ازدواج را ندارید بهتر است که رونوشت آن را از دفتر ازدواج محل ثبت عقد، دریافت کنید.
- گواهی عدم بارداری
- تهیه گواهی عدم انصراف از طلاق از مراکز مشاوره
- گواهی بکارت (در فرضی که زوجه مدعی باشد همچنان دوشیزه است)
امکان جدایی در دوران عقد
برخی از زوج‌ها قبل از این که به منزل مشترک بروند؛ در دوران عقد به این نتیجه می‌رسند که جدایی بهتر از شروع زندگی مشترک است. بنابراین زوج‌ها در دوره عقد با توافق یکدیگر خواستار طلاق توافقی هستند. طلاقی که در این دوران با توافق و رضایت یکدیگر انجام می‌شود؛ هیچ تفاوتی با طلاق بعد از زندگی مشترک ندارد و تنها تفاوت مربوط به مهریه و تهیه گواهی بکارت است. مهریه خانمی که در دوران عقد از همسرش جدا می‌شود؛ نصف است و همچنین زوجه بعد از مراجعه به دادگاه و اعلام دوشیزه بودن به پزشکی قانونی ارجاع داده می‌شود تا گواهی بکارت دریافت کند.
حضانت، نگهداری و مراقبت از فرزندان در طلاق توافقی
زوج‌های که فرزند دارند باید در خصوص حضانت فرزندان با یکدیگر به توافق برسند. معمولا بر اساس قانون حضانت فرزندان تا ۷ سالگی با مادر است و بعد از آن تا سن بلوغ، پدر وظیفه مراقبت و نگهداری از فرزندان را دارد و بعد از سن بلوغ فرزندان خودشان می‌توانند انتخاب کنند با چه کسی زندگی نمایند. این قانونی است که قانون گذار آن را وضع کرده است اما بر خلاف آن هم امکان توافق وجود دارد. برای مثال زن می‌تواند با آقا این توافق را بکند که فرزندان تا سن بلوغ با مادر زندگی کنند.
مسئله نفقه فرزندان و همسر در طلاق توافقی
طلاق و جدایی به صورت توافقی نیازمند این است که در خصوص همه مسائل توافق انجام شود و نفقه نیز یکی از این مسائل است. نفقه‌ای که باید در خصوص آن توافق انجام شود؛ هم نفقه فرزندان است و هم نفقه همسر که باید با توافق زن و شوهر در خصوص آن تصمیم گیری شود. معمولا زن از نفقه خودش چشم پوشی می‌کند اما در خصوص نفقه فرزندان باید تصمیم گیری شود.
بر اساس قانون پدر موظف است که نفقه فرزند دختر و پسر را پرداخت کند. خرجی و نفقه فرزند پسر تا سن ۱۸ سالگی با پدر است و نفقه دختر تا زمانی که او ازدواج کند با پدر است. با این حال باز هم امکان توافق به صورت دیگر وجود دارد.
قوانین جدید در خصوص جدایی با توافق
در حال حاضر قانون جدیدی درخصوص رویه طلاق به صورت توافقی وجود ندارد. تنها تغییری که ایجاد شده است برای سال‌های قبل است که بر اساس آن مشاوره خانواده ضروری است. به این معنا که باید زوج‌ها حتما در جلسات مشاوره خانواده شرکت کنند. در انتهای این جلسات و در صورتی که زوج‌ها همچنان بر طلاق پافشاری نمایند؛ گواهی عدم انصراف از طلاق به آن‌ها داده می‌شود که باید این گواهی را به دادگاه تحویل دهید.
اجباری شدن مراجعه به مشاوره خانواده بیشتر به این خاطر که در بسیاری از موارد زن و شوهر تصمیمات احساسی و عجله‌ای می‌گیرند و مشاور خانواده به آن‌ها کمک می‌کند تا سوء تفاهمات برطرف شود.
ثبت رسمی توافقنامه طلاق
گفتیم که اولین مرحله برای این که زوج‌ها بتوانند طلاق خود را به صورت توافقی انجام دهند؛ توافق است. این توافق نباید به صورت شفاهی باشد بلکه زن وشوهر باید به صورت رسمی و مکتوب این توافق را انجام دهند. بهتر است که این توافق در دفاتر اسناد رسمی انجام شود و باید هر کدام از زوج‌ها زیر برگه توافقنامه را امضا نمایند.
معمولا گفته می‌شود که بهتر است که یک وکیل در کنار شما برای انجام توافقات و مکتوب کردن آن وجود داشته باشد. به همین دلیل شما بهتر است که ابتدا یک وکیل مورد اعتماد انتخاب کنید. برای مثال شما می‌توانید به سایت وکلای فراز مراجعه نمایید و وکیل مناسبی برای این منظور انتخاب کنید.
مراحل طلاق با توافق
برای انجام این نوع از طلاق باید حتما مراحلی طی شود تا بتوان آن را به ثبت رساند. برخی از زوج‌ها گمان می‌کنند که توافق کافی است و دیگر نیاز به طی مراحلی نیست که اشتباه است. به طور کلی بعد از تنظیم توافق نامه باید مراحل را به صورت زیر انجام دهید:
- دریافت گواهی عدم انصراف از طلاق: با مراجعه به سامانه مسیر و دریافت نوبت مشاوره قبل از طلاق، در جلسات مشاوره شرکت کنید و گواهی عدم انصراف از طلاق را دریافت کنید.
- رفتن به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی: درخواست طلاق خود را به همراه سایر مدارک در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی به ثبت برسانید. قبل از مراجعه توجه کنید که باید حتما در سامانه ثنا حساب کاربری داشته باشید.
- مراجعه به دادگاه و بررسی مدارک: در صورتی که مدارک شما کامل بود و توافق نامه شما به صورت قانونی نوشته شده بود؛ حکم طلاق یا گواهی عدم امکان سازش صادر می‌شود.
- ثبت این نوع طلاق در دفاتر ثبت طلاق: بعد از دریافت دادنامه طلاق توافقی، باید به دفاتر ثبت طلاق مراجعه و طلاق را ثبت نمایید.
