خطیب زاده: زبان فارسی نیاز مشترک بشری است

به گزارش «تابناک» به نقل از روابط عمومی بنیاد سعدی، سعید خطیب زاده، در سخنانی که به صورت فیلم در این همایش پخش شد، ضمن تشکر از بنیاد سعدی و دانشگاه علامه طباطبایی برای دعوتش در هفتمین همایش سالانه مؤسسه‌های فعال آموزش زبان فارسی در جهان، گفت: باعث افتخار است که در جمع اساتید و بزرگانی باشم که به جایگاه والا و ارزشمند زبان فارسی در تمدن بشری بیش از دیگران آگاهی دارند و بیش از دیگران از زیبایی‌های آن بهره بردند و زمینه بهره‌برداری دیگران را از این زیبایی‌های منحصر به فرد کلامی سرشار از معانی استعلایی فراهم آورند.

سخنگوی وزارت امور خارجه در تشریح ویژگی‌های زبان فارسی گفت: زبان فارسی هم زبان زیبایی‌های شکلی و هم ترنم در کلمات و همراه با آهنگ محتوایی و قالب‌های شعری است و حتی امکان رقص قلم و خوشنویسی را می‌توانیم در این زبان پویا ببینیم؛ یعنی هم زیبایی‌هایی که به معارف بشری متصل است و هم از خلاقیت فارسی‌گویان سرچشمه می‌گیرد.

وی افزود: محتوای موجود در زبان فارسی برای تمام سلیقه‌های بشری جذابیت دارد و نظیر آن در ادبیات حماسی فردوسی، ادبیات تعلیمی سعدی، عارفه‌های رومی، عاشقانه‌های حافظ، داستان‌های رومانیک نظامی، خیام، تفسیر قرآنی مولوی، حکمت‌های فارابی و ابن‌سینا دیده می‌شود. این زیبایی‌ها محدود به هیچ جغرافیایی نیست، چون اصولاً زیبایی ورای مرزهاست.

خطیب زاده ادامه داد: زبان فارسی به تدریج در طول چند قرن نیمی از تمدن بشری را به تسخیر خود درآورد و بین اقوام از سواحل جنوبی چین تا شرق اروپا و زنگبار و سواحل دریای سرخ گسترش یافت.

وی با اشاره به پیشینه زبان فارسی افزود: بعد از ظهور اسلام در دوره‌های متعددی از تاریخ، ایران به عنوان مهد زبان فارسی شناخته می‌شد و این زبان روند رشد و بالندگی خود را طی کرد و همه تازه واردانی که وارد ایران شدند را عاشق خود کرد.

رئیس مرکز دیپلماسی عمومی وزارت امور خارجه ایران درباره گستره زبان فارسی نیز گفت: زبان فارسی نه زبان قومی خاص بلکه زبان بین اقوامی و تمدنی، فلات ایران و ایران فرهنگی و چه بسا زبان تمام حوزه‌هایی است که مراودات محتوایی و معنایی با ایران داشتند. همان قدر که یک آشوری و کلیمی عاشق زبان فارسی بودند، یک اسماعیلی و حنفی در مدارس بخارا، سمرقند و کاشمر عاشق این زبان هستند.

وی افزود: زبان فارسی نه زبان یک قومیت و حکومت خاص، بلکه زبان یک فرهنگ و تمدن زنده چندهزارساله است. فارسی، زبان تمدنی است که شاید تنها تمدن بدون وقفه و انقطاع چندهزارساله اخیر بشری و همچنین زبان فرهنگِ انسان‌دوستی، طبیعت دوستی، خدا دوستی و وحدانیت است.

خطیب زاده خاطرنشان کرد: امروز باعث افتخار ماست که ملت‌ها و دولت‌هایی با زبان غیر فارسی به بزرگان زبان و ادب فارسی مباهات می‌کنند و هویت فرهنگی و ملی خود را به آن نسبت می‌دهند، اما هیچ‌کس نباید حقیقت فارسی‌سرایی او را کتمان کند و یا واژگون جلوه دهند.

سخنگوی وزارت امور خارجه یادآوری کرد: اهتمام ما به تبلیغ و گسترش زبان فارسی، تنها یک حس ملی نیست، بلکه به طور عمیق معتقدم که زبان فارسی نیاز مشترک بشری است.

خطیب زاده ادامه داد: هویت مفاخر ایرانی، هویت بشری است و تاریخ بشر با زبان فارسی درآمیخته و ما وظیفه آشناسازی نسل امروز را با این گنجینه معرفتی بر دوش خود احساس می‌کنیم. حمایت جمهوری اسلامی ایران از اساتید زبان و ادبیات فارسی، ایرانی و غیر ایرانی، فارسی زبان یا غیرفارسی زبان نیز ناشی از این فهم و درک و احساس وظیفه است.

وی با بیان اینکه رسالت آموزش زبان فارسی وظیفه سنگین و ارزشمندی است، تأکید کرد: اساتید زبان فارسی تنها وظیفه آموختن دستور زبان فارسی و آرایه‌های ادبی این زبان را ندارند، بلکه معتقدم در ورای آموزش شکلی زبان چاره‌ای جز انتقال مفاهیم عالمانه و حکمت و معرفت مستتر در این زبان را باید انجام داد؛ مگر می‌شود زبان فارسی را به دیگران آموخت و در این فرایند از غزلیات حافظ شیرازی، مثنوی‌های طرب انگیز و روح افزا، حماسه‌های جاودانه فردوسی و حکمت نظامی گنجوی و داستان‌سرایی‌هایش یاد نکرد؟...

وی سپس شعری از نظامی گنجوی خواند و گفت: این فارسی سرایِ حکیم می‌گوید: «ای مقصدِ همتِ بلندان، مقصود دلِ نیازمندان / ای سرمه‌کشِ بلند بینان، در باز کنِ درون نشینان / ای بر ورقِ تو درس ایام، ز آغاز رسیده تا به انجام / صاحب تویی آن دگر غلامند، سلطان تویی آن دگر کدامند؟»

سخنگوی وزارت خارجه تصریح کرد: به نیکی واقفم آموزش این زبان سترگ، مشکلات و سختی‌های فراوانی بر سر راه شما ایجاد می‌کند و باورم این است که تمام تلاش‌های ما مسئولان باید در راستای تسهیل امور شما و کاستن از این مضایق باشد. امیدوارم، تبادل نظر امسال میان شما بتواند مسیری در فراروی آموزش زبان فارسی در دنیا قرار دهد و وزارت امور خارجه نیز در کنار شما خواهد بود.

خطیب زاده با تشکر از تمام حاضران در این همایش عنوان کرد: اینجانب به عنوان رئیس مرکز دیپلماسی عمومی وزارت امور خارجه ایران از زحمات همه دست‌اندرکاران آموزش زبان فارسی در تمام کشورهای جهان تشکر می‌کنم. همچنین از معاونت گسترش زبان فارسی وزارت علوم، بنیاد سعدی، دانشگاه‌ها، مراکز فعال داخلی و خارجی و همچنین از تمام اساتید بزرگواری که در این عرصه فرهنگی به رغم همه مشکلات و مضیغه‌های بودجه و تحریم‌های آمریکا مشغول فعالیتند، تشکر می‌کنم.