کیوسک بین الملل تابناک: بیانیه 103 افسر بازنشسته ارتش ترکیه علیه دولت اردوغان،بازداشت ۳۲ نفر در ترکیه به اتهامات امنیتی و تروریستی، تشدید تنش میان مصر و امارات، هشدار روسیه درباره برنامههای موشکی انگلیس و آمریکا و کشته شدن ۷۶ عضو الشباب در حمله ارتش سومالی از مهم ترین خبرها و رویدادهای مرتبط با خاورمیانه در ۲۴ ساعت گذشته بوده اند.
بیانیه 103 افسر بازنشسته ارتش ترکیه علیه دولت اردوغان
بامداد روز یکشنبه برای ترکیه شب جنجالی محسوب میشد. شبی که برای اولین بار پس از کودتای سال ۲۰۱۶، ۱۰۳ افسر بازنشسته نیروی دریایی این کشور در بیانیهای از تصمیم اردوغان برای خروج از پیمان «مونترو» در خصوص تاسیس کانال آبی جدید در استانبول به شدت انتقاد کردند.
به نوشته العربی الجدید، پیمان مونترو در سال ۱۹۳۶ میان ترکیه و قدرتهای جهانی امضاء شد و این امکان را به ترکیه داد که بر ترانزیت کالا در تنگههای «بسفر» و «داردانل» کنترل داشته باشد. حال افسران بازنشسته ارتش ترکیه در بیانیه خود پیمان «مونترو» را یک دستاورد تاریخی دیپلماتیک و یادگار «آتاتورک» نامیده و عزم دولت برای ایجاد گذرگاهی جدید را دارای عواقب خطرناک برای ترکیه دانستهاند.
در این بیانیه همچنین آمده است که دولت ترکیه تلاش دارد ارزش و جایگاه نیروهای مسلح و نیروی دریایی را کاهش داده و از مسیری که «مصطفی کمال آتاتورک» ترسیم کرده منحرف کند.
در این بیانیه آمده است: «توافق مونترو باعث میشود تا در صورت بروز هر جنگی، ترکیه نتواند در کنار هیچ کدام از طرفهای درگیر باشد و این موضوع موجب شد تا در جنگ جهانی دوم بیطرف باقی بماند، بنابراین نباید اقدامی در جهت گریز از توافق مونترو انجام شود.»
در بخش دیگری از بیانیه افسران بازنشسته آمده است که ارتش هرگونه تغییر در قانون اساسی را رد میکند و امکان سخن گفتن در خصوص تدوین قانون اساسی جدید وجود ندارد، بلکه ارتش معتقد است که باید به قانون اساسی بدون هیچگونه تغییری عمل شود.
افسران بازنشسته تأکید کردهاند که ترکیه از ارزشهای ارتش و نیروی دریایی و مسیری که آتاتورک ترسیم کرده، عدول کرده و چنین روندی قابل پذیرش نبوده و محکوم است و آنها در برابر عدول از این ارزشها خواهند ایستاد.
آنها همچنین ضمن اعلام برائت از «فتحالله گولن» او را خائن به میهن خطاب کردهاند.
تمامی افسران امضاء کننده این بیانیه، اسامی خود را نیز در پای آن نوشتهاند. صدور این بیانیه در شرایطی که همچنان بازداشتهای نظامیان در ارتباط با کودتای ۲۰۱۶ ادامه دارد، توجه بسیاری را به خود جلب کرده و همزمان واکنشهای زیادی را موجب شده است.
پس از انتشار بیانیه، مقامات دولتی و حزب عدالت و توسعه به شدت واکنش نشان داده و در ابتدا «فخر الدین آلتون» رئیس دفتر ارتباطات ریاستجمهور ترکیه در صفحه توئیتر خود خطاب به افسران بازنشسته نوشت: «حد و مرز خودتان را بدانید. ترکیه قدیمی که از آن سخن میگویید گذشته است. ترکیه کشور قانون است، شما که هستید؟ و به چه حقی علیه اراده قانونی مردم سخن میگویید»
«مصطفی شنطوب» رئیس پارلمان ترکیه نیز بیانیه افسران بازنشسته را دعوت به کودتا قلمداد کرد و نوشت که مردم ترکیه در ۱۵ ژوئن ۲۰۱۶ «کودتاگران» را خاک کردند.
«عمر چلیک» سخنگوی حزب عدالت و توسعه نیز در توئیتر نوشت که مردم ترکیه به وقت خود، پاسخ سخنان «کودتاگرانه» را داده اند.
«فواد اوکتای» معاون رجب طیب اردوغان نیز هشتگ «حد خود را بدانید» را در شبکههای اجتماعی به راه انداخته و افسران بازنشسته را افرادی ترسو و بزدل خطاب کرده است.
مخالفان دولت ترکیه و همینطور کشورهای غربی با اجرای پروژه کانال استانبول مخالف هستند. همزمان آنکارا میگوید که این کانال حاکمیت ترکیه را تضمین کرده و موجب درآمدزایی است و برخلاف تنگههای دیگر که صرفا در زمان جنگ میتواند مسدود کند، کنترل کانال استانبول را به طور کامل در دست خواهد داشت.
بازداشت ۳۲ نفر در ترکیه به اتهامات امنیتی و تروریستی
علیرغم شیوع گسترده همهگیری ویروس «کووید۱۹» در ترکیه و هشدارها درباره جهشهای جدیدتر در این کشور، اما فضای امنیتی و بگیر و ببندها در ترکیه هنوز ادامه دارد.
به نوشته خبرگزاری «آناتولی»، در جریان عملیاتهای امروز (دوشنبه) در استان دیاربکر واقع در جنوب شرقی ترکیه، ۲۲ مظنون به عضویت و همکاری با سازمان «حزب کارگران کردستان» (پ.ک.ک) بازداشت شدند.
منابع امنیتی به این خبرگزاری گفتند که بازداشت این بیستودو نفر در پی صدور احکام بازداشت توسط دادستانی دیاربکر برای ۳۳ نفر انجام گرفته و عملیات برای دستگیری مابقی مظنونها نیز ادامه دارد.
بر اساس این گزارش، علاوه بر اسناد سازمانی و دستگاههای دیجیتال که از محل اختفای این افراد کشف و توقیف شده، گفته میشود آنها جلسات و نشستهای غیرقانونی سازمانی برای جذب زنان جهت عضویت در گروهک پ.ک.ک برگزار میکردند.
گروهک شبهنظامی پ.ک.ک که از نظر ترکیه، اتحادیه اروپا و آمریکا گروه تروریستی شناخته میشود، بعد از شکستن توافق آتشبس با آنکارا، درگیری مسلحانه با دولت مرکزی را از سرگرفت. این گروه از سال ۱۹۸۴ مبارزه مسلحانهای را با دولت ترکیه آغاز کرده است. بر اساس آمارهای رسمی ترکیه، بیش از چهل هزار نفر، که بیشتر آنها غیرنظامی هستند، در این درگیریهای ۴۰ ساله کشته شدند.
از سوی دیگر، نیروهای امنیتی ترکیه امروز ۱۰ دریادار بازنشسته را به دلیل نوشتن نامهای انتقادی علیه دولت «رجب طیب اردوغان» رئیسجمهور این کشور، بازداشت کردند.
تشدید تنش میان مصر و امارات
روزنامه «العربی الجدید» چاپ لندن، به نقل از منابعی که آنها را «ویژه» نامیده، نوشت که دولت قاهره از ارتباط عمیق برخی مقامات سابق و فعلی مصری با اماراتیها بسیار نگران است.
در این گزارش به نقل از منابع مذکور آمده است که اداره امنیتی دفتر عبدالفتاح السیسی خواستار جمعآوری اطلاعات کامل از سفر مقامات مصری به امارات و محتوای دقیق دیدارها یا جزئیات هرگونه ارتباطی میان مقامات مصری و اماراتی شده است.
طبق این گزارش، این درخواست دفتر السیسی در سایه تیرگی روابط قاهره و ابوظبی انجام شده است. به این دلیل که امارات اخیرا در ارتباط با پرونده سد النهضه، به نظر مقامات قاهره مواضعی گرفته است که به نفع مصر نیست و به شکل غیر مستقیم به حمایت از دولت اتیوپی میپردازد.
همزمان دفتر ریاستجمهوری مصر نگران تلاشهای مکرر اماراتیها برای دیدار و گفتوگو با مقامات مهم مصری است. دیدارهایی که به گفته منابع مصری مشکوک است و موضوع گفتوگوها نیز عمدتا در خصوص نظر مقامات مصری درباره اوضاع مصر در آینده است.
همزمان به تعدادی از مراکز پژوهشی که با اماراتیها قرارداد بستهاند یا تحت حمایت مالی امارات هستند، اعلام شده که هیچگونه گزارش و پژوهشی از وضعیت داخلی مصر و تأثیر بحرانهای منطقهای بر مصر و کلیت وضع داخلی و اوضاع حقوق بشری این کشور انجام ندهند. به خصوص اینکه برخی از این اندیشکدهها را مقامات امنیتی سابق مصری اداره میکنند.
به نوشته العربی الجدید، روابط میان امارات و مصر دچار تنشهای شدیدی شده و دو طرف در خصوص تعدادی از موضوعات اختلاف نظر دارند. بحران لیبی در صدر این موضوعات است؛ به طوریکه قاهره به دنبال حل و فصل سیاسی و توقف تنش نظامی است، همزمان مصر به ترکیه نیز روی خوش نشان داده است که هر دو مورد موجب عصبانیت اماراتیها شده است.
هشدار روسیه درباره برنامههای موشکی انگلیس و آمریکا
سخنگوی وزارت امور خارجه روسیه امروز دوشنبه گفت، برنامه واشنگتن و لندن برای مستقر ساختن موشکهایی با برد متوسط و کوتاه زمینی در مناطق مختلف سراسر جهان باعث اخلال در تلاشها برای جلوگیری از تشدید گسترده درگیری میشود.
به گزارش خبرگزاری اسپوتنیک، در هفتههای اخیر پنتاگون بیانیههای متعددی درباره گامهای عملی به سمت مستقر ساختن موشکهایی که سابقا از سوی معاهده منقضی شده موسوم به "معاهده سلاحهای هستهای میانبرد" ممنوع شده بودند، مطرح کرده و به گفته ماریا زاخارووا، سخنگوی وزارت امور خارجه روسیه، ارتش انگلیس نیز به این بیانیهها و اقدامات "علنا خصمانه و بیثبات کننده" ملحق شده است.
زاخارووا تاکید کرد: "اجرای یک چنین برنامههای نظامیای در حال شدت پیدا کردن بوده و به وضوح منجر به کاهش فضا برای یک راه حل سیاسی و دیپلماتیک برای مساله پس از معاهده سلاحهای هستهای میانبرد با هدف جلوگیری از تشدید جدی تنش در حوزه موشکی می شود."
این سخنگو ادامه داد، این تحولات در حال گسترش است و این همزمان با فقدان نشانههای واضح از سوی دولت رئیس جمهور جدید آمریکا و اکثریت قاطع همپیمانان واشنگتن در ناتو است.
زاخارووا هشدار داد: " ما مطمئنا در را به روی گفتگو نمیبندیم اما با در نظر گرفتن وضعیت به وجود آمده، این مساله را که روسیه مجبور به تمرکز بیشتر بر روی پاسخ نظامی و فنی به تهدیدات موشکی نوظهور است، رد نمیکنیم."
کشته شدن ۷۶ عضو الشباب در حمله ارتش سومالی
«محمد تهلیل بیجی» فرمانده نیروهای زمینی ارتش سومالی گفت که پس از حمله عناصر الشباب به دو پایگاه ارتش در دو منطقه «اوطیغلی» و «بریری» در استان شبیلی سفلی، ارتش، به عناصر این گروه حمله کرد.
طبق گزارش وبگاه «الیوم السابع»، سرتیپ بیجی گفت، ارتش در این حمله ۷۶ نفر از اعضای الشباب را به قتل رساند و ۱۰ نفر دیگر را بازداشت کرد که تعدادی از آنها زخمی هستند.
او گفت که خسارت سنگینی در این حمله به شبهنظامیان الشباب وارد آمد.
روز شنبه رسانههای خبری از حمله عناصر الشباب به دو پایگاه نظامی ارتش سومالی در نزدیکی موگادیشو پایتخت این کشور خبر داده بودند.
الشباب یک گروه تروریستی است که دارای گرایشات فکری وابسته به القاعده است، تاکنون صدها نفر قربانی عملیاتهای تروریستی این گروه شدهاند.