به گزارش «تابناک» به نقل از میزان، مسعود یونسیان، پزشک اپیدمیولوژیست، در پاسخ به این سوال که میزان مرگ ومیر ناشی از یک بیماری باید به چه اندازه‌ای برسد، تا بتوانیم بگوییم کشور وارد موج جدید بیماری شده است؟، گفت: در این خصوص مرز مشخصی وجود ندارد و اینگونه نیست که بگوییم در صورتی که تعداد موارد مرگ‌ومیر ۲ برابر شد و یا تعداد آن‌ها به عدد مشخصی رسید، وارد موج جدیید شده ایم و اینکه یک بیماری وارد پیک جدیدی شده است یک برداشت ذهنی توسط متخصصان این رشته است و آن‌ها تشخیص می‌دهند، که ما از این مرز رد شده ایم.
وی ادامه داد: برای برخی از بیماری‌ها نظیر بیماری‌هایی که بومی یک منطقه هستند، حد و مرز آماری در نظر گرفته می‌شود و برای آن‌ها فاصله اطمینان تعیین می‌گردد و هر وقت از این فاصله اطمینان رد شدیم، می‌گوییم بیماری اپیدمیک شده و با طغیان آن مواجه هستیم، اما در خصوص بیماری کرونا که در حال حاضر در پاندمی آن قرار داریم هنگامی که چند روز متوالی تعداد موارد ابتلا افزایش پیدا کند و این الگو را در بیش از یک مکان بینیم، می‌گوییم کشور وارد پیک جدید شده است.
عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران اظهار کرد: همچنین در صورتی که در یک مکان تعداد موارد ابتلا در وزهای متوالی افزایش پیدا کند، می‌گوییم وارد موج جدید شده ایم و این موضوع به ماهیت بیماری که قابلیت انتقال فرد به فرد را دارد، بر می‌گردد و این مسائل برای بیماری‌هایی که چنین ماهیتی را دارند، مطرح می‌شود و اگر بیماری باشد که فقط از طریق محیط و برای مثال در صورت خوردن آب آلوده بروز پیدا کند، تنها افرادی که که آب آلوده خورده اند، دچار آن می‌شوند و بیماری رشد ندارد و به سایر اشخاص منتقل نمی‌گردد.
وی افزود: در بیماری‌هایی که از طریق فرد به فرد منتقل می‌شوند، هر یک نفر دو نفر را بیمار می‌کند و آن دو نفر هر کدام دو نفر را مبتلا می‌کنند و به این ترتیب یک، دو، چهار، هشت، شانزده، سی‌ودو و تعداد بیشتری از افراد به بیماری مبتلا می‌شوند و تعداد مبتلایان بالا می‌رود و اگرهر یک نفر بیش از دو نفر را مبتلا کند که سرعت شیوع بسیار افزایش پیدا می‌کند.
دو عاملی که موجب ظهور موج جدید می‌شوند؟
این اپیدمیولوژیست عنوان کرد: بنابراین به طور کلی بیماری‌هایی که الگوی سرایت فرد به فرد را دارند در اثر دو عامل ممکن است، موج جدیدی از آن‌ها ظاهر شود که از جمله آن‌ها می‌توان به افزایش سرایت پذیری میکروب اشاره کرد، مانند الان که جهش ویروس کرونا برای اولین بار در کشورهایی نظیر آفریقا و انگلیس تشخیص داده شد و گفته شد که سرایت پذیریش بیشتر شده است و از این رو اگر در گذشته هر یک نفر دو نفر را مبتلا می‌کرد و ما هم با کاهش تماس‌ها وضعیت را ثابت نگه داشته بودیم در حال حاضر با افزایش سرایت پذیری دیگر با اقدامات قبلی سیر بیماری افقی نمی‌ماند و رو به بالا حرکت می‌کند.
این متخصص اپیدمیولوژی افزود: عامل دومی که می‌تواند منجر به تبدیل شدن شرایط بیماری به موج تبدیل شود، رفتارهای مردم است و هنگامی تماس افراد با یکدیگر افزایش پیدا می‌کند، محافظت‌ها کاهش یابد و اقداماتی نظیر شست‌وشوی مداوم دست‌ها، رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی و همچنین استفاده از ماسک جدی گرفته نشود، تعادل بر هم می‌خورد و هنگامی ما می‌گوییم موج جدیدی از بیماری آغاز شده است که تعادلی که منجربه این شده بود که منحنی بیماری در یک سطح افقی سیر کند و تعداد موارد ابتلا ثابت و یا حتی رو به پایین باشد، بهم بخورد و جهت منحی حرکت کند و به سمت بالا رود.
آیا موج‌های یک بیماری در همه کشورها با هم ظهور می‌کنند؟
وی در پاسخ به این سوال که آیا موج‌های یک بیماری در همه کشورها با هم ظهور می‌کنند؟، توضیح داد: همانگونه در کشور ما موج این بیماری در تمام استان‌ها طی یک زمان آغاز نمی‌شود، در دنیا هم اینگونه نیست و معمولا پیک بیماری در همه مکان‌های یک منطقه که در آن مرزبندی‌های جغرافیایی اهمیت چندانی ندارد، به طور همزمان آغاز نمی‌شود و موج از یک نقطه شروع می‌شود و بالا می‌رود و از آنجایی که افراد جابه جا می‌شوند و یا افراد پاک به منطقه آلوده می‌روند و یا افراد آلوده به مناطق پاک می‌روند، موج بیماری در شهرها و مناطق مختلف آغاز می‌شود.
عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران گفت: در کشور ما هم ابتدا پیک بیماری در استان خوزستان آغاز شد و موارد ابتلا در آنجا بالا رفت و بعد از آنجا بیماری در دو تا سه استان دیگر طغیان کرد و بعد پیک بیماری در همه استان‌ها آغاز شد؛ به طور کلی همه کشورها و همه مناطق به طور همزمان با هم یک موج را تجربه نمی‌کنند.
چقدر طول می‌کشد تا موج بیماری فروکش کند؟
این اپیدمیولوژیست در خصوص اینکه چه قدر طول می‌کشد تا موج بیماری فروکش کند؟، متذکر شد: زمان فروکش هر پیک به همان دو عامل وضعیت ویروس و فراونی گونه جهش یافته بستگی دارد و ما در این پیک نمی‌دانیم چند درصد ویروس‌های در حال گردش ویروس‌های جهش یافته و چند درصد ویروس‌های قدیمی هستند و هر چه قدر مقدار ویروس جهش یافته بیشتر باشد، سرعت انتقال بیشتر است و زودتر به نقطه اوج پیک می‌رسیم و هر چه قدر مقدار آن کمتر باشد، موارد ابتلا با سرعت آهسته‌تری افزایش پیدا می‌کند.
وی اضافه کرد: نکته دوم در خصوص زمان فروکش کردن موج بیماری مقدار تماس بین افراد است که منجر به انتقال می‌شود و چنانچه افراد تماس خود را با یکدیگر قطع نکنند این موج آنقدر ادامه پیدا می‌کند که همه افراد دچار این بیماری شوند؛ در جوامع ابتدایی بشری این اتفاق رخ می‌داد که هنگام شیوع یک بیماری افراد به دلیل ناآگاهی آنقدر با یکدیگر تماس داشتند که همه دچار آن بیماری می‌شدند و عده‌ای از دنیا می‌رفتند و عده‌ای هم در مقابل بیماری مصون می‌شدند تا اینکه بیماری فروکش می‌کرد، اما در جوامع مدرن انسان‌ها تماس‌های خود را با یکدیگر کاهش می‌دهند و با کاهش تماس‌ها منحنی بیماری را افقی می‌کنند چرا که در صورتی که هر یک نفر دو نفر را آلوده کند و تماس افراد با یدگیر نصف شود هر یک نفر تنها یک نفر آلوده می‌کند و منحنی بیماری افقی می‌شود و یک نفر به طور متوسط کمتر از یک نفر را آلوده می‌کند و موج متوقف می‌شود.
این متخصص اپیدمیولوژی بیان کرد: به طور کلی از آنجایی که ما دو مولفه اصلی در این بین را نمی‌شناسیم که از جمله آن می‌توان به ماهیت و فراوانی ویروس جهش یافته اشاره کرد و و همچنین وضعیت تماس‌ها را نمی‌دانیم و و از این موضوعات که آیا تماس‌ها واقعا مدیریت می‌شوند؟ آیا مردم واقعا رعایت می‌کنند؟ و آیا دولت تسهیلات لازم را برای رعایت کردن را در اختیار مردم قرار می‌دهد؟ اینکه این موج تا زمانی طول می‌کشد، قابل پیش‌بینی نیست.
