به گزارش بورس تابناک، شهریار بهرامی | این روزها شاهد آن هستیم که علیرغم اصلاح بازار سرمایه در یک ماه و نیم گذشته، این بازار همچنان میل به کاهش دارد و این مسئله موجب شده است تا کارشناسان به بررسی چرایی این تداوم کاهش قیمت سهام بپردازند.
این مسئله آن قدر مهم است که روز گذشته مورخه ۴ آبان، خبر ساعت ۱۴ شبکه یک سیما با مجری گری مرتضی حیدری موضوع میز اقتصادی خود را به بررسی این چرایی اختصاص داد. در این برنامه هم تقریبا همان صحبتهای شبکههای مجازی و همان عواملی که در شبکههای مجازی به عنوان کاهش ارزش سهام مطرح میشود، بیان شد. اما دلیل واقعی کاهش قیمت سهام چیست؟
حسین خزلی فعال، کارشناس و تحلیلگر بازار سرمایه در گفتگو با خبرنگار نبض بورس گفت: اینکه مجری محترم سیما (که تازه از مجریان با تجربه و باسواد است) برای اثبات حرف خودش به شایعات شبکههای مجازی اشاره کند را گسترش غیر حرفهای گرایی و عوام زدگی میدانم.
مفروضات زیر را در نظر بگیریم:
۱) دولت به شدت کسری بودجه دارد. نه این دولت و نه هیچ کدام از دولتهای قبلی عزمی برای کاهش هزینهها نداشتند و اتفاقا تمام دولتها و مجلسها اشتهای سیری ناپذیری برای رشد هزینهها داشته و دارند.
۲) در مقایسه با استقراض از بانک مرکزی، دولت مجبور به فروش اوراق است و عملا باید از مردم (بانکها و صندوقها) قرض بگیرد تا شرایط تورمی را بدتر نکند.
۳) اما دولت برای سرکوب بخش سهام نه تنها کاری نکرده است، اتفاقا تلاشهای خوبی برای بهبود شرایط بنیادی شرکتها و صنایع ایجاد شده و در حال ایجاد است.
مثال: بهبود وضعیت گزارش دهی پالایشگاه ها، تلاشهایی برای رهایی قیمت خودرو، ورود تمام سیمان به بورس کالای ایران و...
۴) بدیهی است، وقتی حجم زیادی اوراق فروخته میشود خود به خود نرخ بازده تا سررسید بالا میرود (در عرضه اوراق برخلاف تمامی کالاها، وقتی عرضه زیاد میشود، بازده اوراق بالا می رود و عرضه کننده برای جذاب شدن فروش اوراق مجبور است، یا تخفیفهای بیشتری روی قیمت اسمی بدهد یا با سود تضمین شده بالاتری اوراق را بفروشد)، پس خود به خود این کار باعث بالا رفتن نرخ یعنی سود بدون ریسک می شود و بطور کاملا واضح و طبیعی میانگین P/E بازار را پایین میآورد.
نتیجه:
دقیقا به همین دلیل است که علیرغم اعلام سودهای بسیار خوب شش ماهه شرکتهای بنیادی بورس که بعضا ۱۵۰ تا ۲۹۰ درصد در شش ماهه ابتدای سال ۱۴۰۰ در مقایسه با سال قبل، بهتر کار کرده و سود داده اند، قیمت سهام هر روز پایینتر میآید.
اضافه میکنم:
شرایط روانی جامعه و اخبار و اطلاعات غیر مثبت منتشر شده از نظر روحی و روانی هم موثر است، ولی وقتی شما میتوانید ۲۱ تا ۲۳ درصد بدون مالیات و بدون هیچ گونه ریسکی سود نقدی (divident) دریافت کنید، چرا باید سهامی بخرید که ۵ تا ۱۰ درصد سود نقدی میدهد و صرفه ریسکی حدود ۴۰ درصد هم در پی خواهد داشت و آن هم در شرایط نااطمینانی و نوسانی زیاد!
این رابطه بدهی معکوس بین سود بدون ریسک و بهره بین بانکی و سطح عمومی قیمتها در سهام، در تمامی بازارهای مالی مشهود و ثابت شده است و اثر آنی و فوری آن ملموس و مشهود است.