آیا تا به حال با خود فکر کرده اید که علت تورم و به وجود آمدن آن چیست؟ تورم و به وجود آمدن آن دلایل زیاد و متنوعی دارد، اما اصلی ترین و پایه ای ترین علت تورم موضوعی است که ما آن را با یم مثال ساده توضیح می دهیم.
هزینه یک بطری آب‌معدنی در یک فروشگاه ۳۰۰ تومان است.
اما زمانی که شما در گرمای تابستان به یک نمایشگاه می‌روید شاید یک بطری آب‌معدنی را ۱۰۰۰ تومان نیز بخرید.
همان آب، با همان اندازه. چرا باید فرق داشته باشد؟ برای این اتفاق سه دلیل وجود دارد:
- هوا گرم است و شما هم تشنه هستید، دقیقاً مانند سایر شرکت‌کنندگان نمایشگاه؛ بنابراین تقاضای بالایی برای بطری‌های آب‌معدنی وجود دارد.
- شما درون محوطه نمایشگاه هستید و جای دیگری برای خرید آب وجود ندارد. تنها فروشندگان آب در نمایشگاه برگزارکنندگان آن هستند به‌این‌ترتیب با محدودیت عرضه آب هم مواجه هستید.
- ماهیت رویداد به نحوی است که شما پول همراهتان دارید و آماده هزینه کردن آن هستید، به‌این‌ترتیب شرایط با ناهار کاری روزانه شما متفاوت است.
بنابراین، ما شاهد افزایش تقاضا برای بطری‌های آب‌معدنی هستیم که عرضه محدودی هم در نمایشگاه دارد و علاوه بر این‌ها تمایل مصرف آن نیز وجود دارد. حالا همین مدل ساده را به سطح ملی ببرید و ببینید چه اتفاقی می‌افتد؟ لطفاً کمی به این مثال فکر کنید…
آیا متوجه شدید که علت تورم چیست و چطور اتفاق می‌افتد؟
اجازه دهید قدری شما را راهنمایی کنیم. مقصر اصلی تورم افزایش عرضه پول نقد یا به‌اصطلاح معروف تزریق نقدینگی در بازار است. یعنی دولت با افزایش عرضه پول کاری می کند که پول در سطح جامعه زیاد می‌شود و افراد آمادگی این را دارند که بسیاری از کالاهایی که روزی آرزوی داشتن آن‌ها را داشتند، صاحب شوند. تقاضا برای خرید کالاها بیشتر می‌شود و کم کم با کمبود عرضه کالاها روبرو خواهند شد. فروشندگان و تولیدکنندگان نیز از فرصت استفاده می‌کنند و قیمت ها را بالا می‌برند. به همین سادگی…
اما افزایش عرضه پول چگونه انجام می‌شود؟
این کار توسط دولت و بانک مرکزی انجام می‌شود و از راه‌های مختلفی صورت می‌گیرد. یکی از این راه‌ها چاپ کردن اسکناس جدید و افزایش حقوق کارگران و کارمندان است. در این صورت دولت باید اسکناس‌های چاپ‌شده را به کارمندان خود بپردازد و این افزایش حقوق موجب افزایش تورم می‌شود. راه دیگر آن کاهش نرخ بهره بانکی است. با این کار سپرده‌گذاران، پول خود را از بانک خارج می‌کنند و در جایی دیگر سرمایه گذاری می‌کنند. راه‌های پیچیده‌تر دیگری نیز وجود دارد که در اینجا صحبتی از آن نمی‌کنیم.
نکته مهم اینکه دولت‌ها می‌توانند با انجام ندادن برخی اشتباهات، تورم را کنترل کند و در سطحی استاندارد و معقول نگه‌دارند. در درس‌های بعدی دراین‌باره بیشتر صحبت می‌کنیم.
منبع: مدیرمالی
