داشتن نگاه محیطزیستی در طراحی بسته بندی محصولات تولیدی حوزه خوراکیها و کشاورزی یکی از مهمترین مولفههایی است که این روزها در ایران و دنیا پیگیری میشود.
به گزارش تابناک، در «دوسالانه بستهها» هم امسال توجه ویژهای به جنبه محیط زیستی بستهبندی محصولات شده است. یکی از بخشهای چهارگانه جوایز این رویداد هم به همین مناسبت «بستهبندیهای پایدار و دوستدار محیط زیست» نامگذاری شده است.
درباره اینکه مولفههای محیط زیستی در بسته بندی چه اهمیتی دارند و یک بستهبندی مناسب چه کمکی به محیط زیست میکند با محمد درویش گفتگو کردیم. این فعال محیطزیستی معتقد است بستهبندی مناسب در گام نخست میتواند یکی از مهمترین چالشهای امروز ایران را برطرف کند.
درویش به مسئله ضایعات بخش کشاورزی اشاره میکند و میگوید: «از یک جنبه کیفیت بستهبندی میتواند میزان تخریب در حوزه محیط زیست را کاهش یا افزایش دهد. برای نمونه ما در حوزه محصولات کشاورزی با مشکل مهمی به اسم ضایعات مواجه هستیم. آمارها میگوید که میزان ضایعات ما در بخش کشاورزی چیزی حدود پنج تا شش برابر استانداردهای بینالمللی است. یعنی چیزی حدود ۳۰ درصد غذایی که در بخش کشاورزی تولید میکنیم را تبدیل به ضایعات میکنیم و از بین میبریم. این بدان معنی است که آب را با آن هزینههای گزاف و پروژههای سد سازی و انتقال آب به دست کشاورز میرسانیم، ولی محصول نهایی را به دلیل کاستیهایی نابود میکنیم. یکی از این کاستیهای روشهای غلط بسته بندی است. چرا که بخش بزرگی از محصول در مسیر رسیدن از مزرعه به بازار از بین میرود.»
محمد درویش میگوید: «برآورد میشود که چیزی حدود ۲۶.۷ میلیارد متر مکعب آب در این مسیر از بین میرود. چیزی بیش از نیمی از ظرفیت مخازن سدهای آبی کشور که در این وضعیت بحرانی آب در ایران عدد شوکهکنندهای است. اگر میتوانستیم روشهای بستهبندیمان را درست کنیم و میوهها و محصولات را جوری جانمایی کنیم که تا رسیدن به مقصد آسیب کمتری ببینید در حیف و میل آب در بخش کشاورزی گام مهمی برداشتیم. پس بنابراین بسته بندی و خردمندی و خلاقیت در نوع بستهبندی میتواند کمک کند که میزان هدررفت آب و ضایعات در بخش کشاورزی کاهش چشمگیری پیدا کند.»
او همچنین درباره بستهبندی محصولات با ایدههای خلاقانه و دوستدارن محیط زیست میگوید: «اگر بتوانیم از مواد دوستدار محیط زیست در بستهبندی استفاده کنیم میتوانیم میزان آسیب وارد شده به محیط زیست را کاهش دهیم. اگر در بستهبندی به سمت کاهش استفاده از پلاستیک برویم و از مواد قابل بازیافت استفاده کنیم موجب میشویم آسیب کمتری به محیط زیست وارد شود. به این ترتیب میزان زباله ناسازگار با طبیعت را کاهش دادیم. به این ترتیب به فرایند بلو اکونومی یا اقتصاد آبی کمک کردهایم که در آن فرایند چیزی به اسم ضایعات وجود ندارد و هر ضایعات صنعتی میتواند مواد اولیه صنعت بعدی باشد. کمتر از موادی استفاده کنیم که ماندگاریاش در طبیعت کمتر باشد و میتواند به زبالههای خطرناک تبدیل شود و یا از موادی استفاده کنیم که از مواد شیمیایی خطرناک تشکیل شده که در صورت تجزیه شدن میتواند آب و خاک را آلوده کند.»