علائم، راه‌های پیشگیری و درمان سکته مغزی

به گزارش «تابناک» به نقل از خبرگزاری صدا و سیما از مای کلیولند کلینیک، سکته مغزی یک وضعیت تهدید کننده زندگی است که زمانی اتفاق می‌افتد که بخشی از مغز شما جریان خون کافی نداشته باشد. این معمولاً به دلیل انسداد شریان یا خونریزی در مغز شما اتفاق می‌افتد. بدون چرخش مداوم خون، سلول‌های مغز در آن ناحیه به دلیل کمبود اکسیژن شروع به مردن می‌کنند.

برای تشخیص علائم هشدار دهنده سکته مغزی، به یاد داشته باشید که سریع فکر کنید:
از فرد بخواهید لبخند بزند. به دنبال افتادگی در یک یا هر دو طرف صورت آن‌ها باشید که نشانه ضعف یا فلج عضلانی است.

فردی که دچار سکته مغزی می‌شود اغلب در یک طرف دچار ضعف عضلانی می‌شود. از آن‌ها بخواهید بازو‌های خود را بالا ببرند. اگر آن‌ها ضعف یک طرفه داشته باشند (و قبلاً آن را نداشتند)، یک بازو بالاتر می‌ماند در حالی که دست دیگر آویزان می‌شود و به سمت پایین می‌افتد.

سکته مغزی اغلب باعث می‌شود که فرد توانایی صحبت کردن خود را از دست بدهد. آن‌ها ممکن است در گفتارشان توهین کنند یا در انتخاب کلمات مناسب دچار مشکل شوند.

زمان بسیار مهم است، بنابراین منتظر دریافت کمک نباشید! در صورت امکان، به ساعت خود نگاه کنید و به یاد داشته باشید که چه زمانی علائم شروع می‌شود. گفتن زمان شروع علائم به پزشک می‌تواند به او کمک کند تا بداند چه گزینه‌های درمانی برای شما بهترین است.

انواع سکته مغزی

دو راه اصلی برای وقوع سکته مغزی وجود دارد: ایسکمی (نرسیدن اکسیژن) و خونریزی.

سکته مغزی ایسکمیک
ایسکمی زمانی است که سلول‌ها جریان خون کافی برای تامین اکسیژن را دریافت نمی‌کنند. این معمولاً به این دلیل اتفاق می‌افتد که چیزی رگ‌های خونی مغز شما را مسدود می‌کند و جریان خون را قطع می‌کند. سکته‌های مغزی ایسکمیک شایع‌ترین هستند و حدود ۸۰ درصد از سکته‌های مغزی را تشکیل می‌دهند.

سکته مغزی ایسکمیک معمولاً به یکی از روش‌های زیر رخ می‌دهد:

تشکیل لخته در مغز شما (ترومبوز).
قطعه‌ای از لخته‌ای که در جای دیگری از بدن شما تشکیل شده است که آزاد می‌شود و در رگ‌های خونی شما حرکت می‌کند تا زمانی که در مغز شما گیر کند (آمبولی).
انسداد عروق کوچک (سکته مغزی لکونار)، که می‌تواند زمانی اتفاق بیفتد که فشار خون بالا و درمان نشده طولانی مدت (فشار خون بالا)، کلسترول بالا (هیپرلیپیدمی) یا قند خون بالا (دیابت نوع ۲) دارید.
دلایل ناشناخته

سکته هموراژیک
سکته‌های هموراژیک باعث خونریزی در داخل یا اطراف مغز شما می‌شود. این به یکی از این دو روش اتفاق می‌افتد:

خونریزی داخل مغز شما (داخل مغزی). این زمانی اتفاق می‌افتد که یک رگ خونی در داخل مغز پاره شود یا باز شود و باعث خونریزی شود که به بافت مغز اطراف فشار وارد می‌کند.
خونریزی در فضای زیر عنکبوتیه (فضای بین مغز و پوشش خارجی آن). غشای عنکبوتیه، لایه نازکی از بافت با الگوی تار عنکبوتی روی آن، مغز شما را احاطه کرده است. فضای بین آن و مغز شما فضای زیر عنکبوتیه است ("sub" به معنای "زیر" است). آسیب به رگ‌های خونی که از غشای عنکبوتیه عبور می‌کنند می‌تواند باعث خونریزی زیر عنکبوتیه شود که خونریزی به فضای زیر عنکبوتیه است و بر بافت مغز زیر آن فشار وارد می‌کند.

علائم سکته مغزی

ضعف یا فلج یک طرفه
آفازی (مشکل یا از دست دادن توانایی صحبت کردن)
صحبت کردن نامرتب یا نامرتب (دیسرتری)
از دست دادن کنترل ماهیچه‌ای در یک طرف صورت
تاری یا دوبینی از دست دادن ناگهانی یک یا چند حس (بینایی، شنوایی، بویایی، چشایی و لامسه)
از دست دادن هماهنگی دست و پا
سرگیجه
حالت تهوع و استفراغ
سفتی گردن
بی ثباتی عاطفی و تغییرات شخصیتی
گیجی یا آشفتگی
تشنج
از دست دادن حافظه
سردرد
از حال رفتن یا غش کردن
کما

سکته مغزی چگونه تشخیص داده می‌شود؟

یک پزشک می‌تواند سکته مغزی را با استفاده از ترکیبی از معاینه عصبی، تصویربرداری تشخیصی و سایر آزمایش‌ها تشخیص دهد. در طول معاینه عصبی، پزشک از شما می‌خواهد کار‌های خاصی را انجام دهید یا به سوالات پاسخ دهید. همانطور که شما این کار‌ها را انجام می‌دهید یا به این سوالات پاسخ می‌دهید، پزشک به دنبال علائم آشکاری می‌گردد که نشان دهنده مشکل در نحوه عملکرد بخشی از مغز شما است.

چه دارو‌ها یا درمان‌هایی استفاده می‌شود؟

دارو‌ها و درمان‌های مورد استفاده بسته به نوع سکته مغزی و مدت زمان دریافت درمان پس از سکته مغزی متفاوت است. همچنین درمان‌های طولانی مدت برای سکته مغزی وجود دارد. این‌ها در روز‌ها و ماه‌های پس از درمان اورژانسی با تهدید فوری سکته مغزی اتفاق می‌افتد.

به طور کلی، پزشک شما بهترین فردی است که به شما می‌گوید چه نوع درمانی را توصیه می‌کند. آن‌ها می‌توانند اطلاعاتی را که ارائه می‌کنند، از جمله سابقه پزشکی، شرایط شخصی و موارد دیگر، متناسب با مورد خاص شما تنظیم کنند.

چند نمونه از درمان‌های سکته مغزی به شرح زیر است:

سکته مغزی ایسکمیک
دارو‌های ترومبولیتیک (در عرض سه تا چهار ساعت و نیم)
ترومبکتومی
کنترل فشار خون
سکته هموراژیک
معکوس کردن هر دارویی که ممکن است خونریزی را افزایش دهد
کنترل فشار خون

استفاده از دارو‌ها یا جراحی برای کاهش فشار داخل جمجمه
دارو‌های ترومبولیتیک
ترومبکتومی مکانیکی
کنترل فشار خون
متوقف کردن خونریزی
عمل جراحی