به گزارش بورس تابناک چند ماهی از عرضه خودرو در بورس کالا می‌گذرد و در این مدت موافقان و مخالفان مختلفی اظهار نظر کرده‌اند.
دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی میزگرد تخصصی «تبیین و بررسی اثرات عرضه خودرو در بورس کالا» را با حضور وزیر امور اقتصادی و دارایی، مدیران عامل خوروسازان، رئیس سازمان بورس و جمعی از اساتید دانشگاهی برگزار کرد.
وزیر اقتصاد: عرضه خودرو در بورس کالا فعلا بهترین روش است ولی نمی‌توان به طور دائم از آن استفاده کرد
احسان خاندوزی وزیر اقتصاد و دارایی در بخشی از سخنان خود در این نشست با بیان اینکه باید دو سیاست برای صنعت خودرو در نظر گرفت، اظهار کرد: ایجاد انگیزه برای تولید کننده و سودآوری تولید همچنین قیمت گذاری منصفانه برای مصرف کننده باید مدنظر قرار گیرد به عبارت بهتر باید مسیر میانه‌ای را در نظر بگیریم تا هم از تولید و هم از مصرف کننده حمایت کنیم.
وی گفت: رویکرد عملی دولت سیزدهم محدود کردن ویژه‌خواری‌ها است تا منفعت عامه و دسترسی‌های مردم گسترش یابد و کاری کند که چشم‌انداز سودآوری برای تولید‌کنندگان کشور بهتر از گذشته باشد.
وزیر اقتصاد ادامه داد: برای سیاست گذار نگاه به رفاه ملی در انتخاب سیاستی مهم است بنابراین عرضه خودرو در بورس کالا با وجود تحمیل هزینه‌هایی انتخاب بهینه‌ای است.
خاندوزی با بیان اینکه به هر حال در شرایط فعلی، عرضه خودرو در بورس کالا، بهترین کار است، تصریح کرد: در حال حاضر خود ما واقعا نمی‌دانیم که یک سال دیگر هم باید همین مسیر را ادامه دهیم یا خیر و چه بسا، با کاهش وابستگی صنعت خودرو به واردات قطعات و ارزبری و اصلاح ساختار مالکیتی و سایر موارد پنج سال دیگر در یک نقطه تعادلی بهینه‌تری باشیم که نیازی نباشد از ساز و کار فعلی برای فروش استفاده کنیم؛ اتفاقی که امیدوارم با همکاری وزارت صمت به زودی محقق شود.
وی با بیان اینکه نمی‌توان به طور دائم از روش عرضه خودرو در بورس کالا استفاده کرد، اضافه کرد: این روش، به عده‌ای، مجالی برای جولان و کسب سود بی‌قاعده و حساب و کتاب، از محل خرید خودرو در بازار سرمایه و فروش آن در بازار آزاد می‌دهد.
وی یادآور شد: باید بر این سند بلند مدت یک دوره مشخص وجود داشته باشد و به طور رسمی تعهد روشن دولت برای چند سال آینده مشخص شود تا به آسانی قابل تغییر نباشد.
وزیر اقتصاد با اعلام اینکه واگذاری سهام دولت در شرکت‌های خودروسازی منوط به داشتن برنامه بلند مدت است، عنوان کرد: اگر قرار به واگذاری در صنعت خودرو است، باید برای آن در بلند مدت برنامه‌ای داشت.
رئیس سازمان بورس: عرضه خودرو در بورس کالا به شرط عرضه منظم و پرحجم پاسخ مشتریان را خواهد داد
مجید عشقی رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار نیز در این میزگرد تخصصی با تقدیر از تمام حمایت‌ها و نظرات مقام وزارت در موضوع عرضه خودرو در بورس کالا ابراز امیدواری کرد بتوان چالش و معضلی که سال‌ها گریبانگیر مردم و تولید کننده است را حل و این صنعت را توسعه دهیم و در ادامه گفت: صنعت خودرو حدود 3 تا ۴ درصد ارزش بازار را در دست دارد، اما ۲۰ درصد ارزش معاملات را به خود اختصاص داده و این نشان از علاقه‌مندی سرمایه‌گذاران به این صنعت است.
رئیس سازمان بورس صنعت خودرو را شبیه بیماری دانست که عارضه‌های مختلفی دارد و در ادامه بیان کرد: قیمت‌گذاری دستوری، تکنولوژی، مقیاس تولید، ساختار مالی، سرمایه‌گذاری‌های انجام شده در این حوزه، مدیریت و مالکیت دولتی و ضعف‌های مدیریت اجرایی این صنعت را طی سالیان متمادی ضعیف کرده است.
عشقی با تأکید بر اینکه ادامه وضع قبل قطعا امکان‌پذیر نبوده و نیست، ابراز کرد: انباشت زیان ۱۵۰ هزار میلیارد تومانی یقینا قابل ادامه نبود و این صنعت با ادامه روند قبل، حتما با یک توقف تلخ مواجه می‌شد.
وی خاطرنشان کرد: با نیش و کنایه دستگاه‌ها به یکدیگر این صنعت اصلاح نمی‌شود بلکه باید با برنامه‌ریزی به فکر اصلاح آن بود.
رئیس سازمان بورس طرح اخیر فروش ایران خودرو را یک لاتاری ملی نامید و اعلام کرد: از جمعیت ۸۵ میلیونی کشور، حدود ۷۲ میلیون نفر نمی‌توانستند در قرعه کشی شرکت کنند و از ۱۳ میلیون نفری که می‌توانستند شرکت کنند بیش از ۹ میلیون نفر در یک لاتاری بی‌هدف برای 20 هزار خودرو شرکت کردند.
عشقی تصریح کرد: اگر فرایند عرضه خودرو چند ماه دیگر ادامه یابد البته به شرط افزایش عرضه‌ها و نظم پیدا کردن آن انجام شود، خود سازوکار بازار پاسخ همه انتقادات رو می‌دهد، اگر کسی از قیمت‌های پایه در برخی خودروها دفاعی دارد، ما می‌شنویم.
وی قیمت‌های پایه در برخی خودروها را ناصحیح برشمرد و گفت: همین امر باعث افزایش رقابت‌ها می‌شود و میانگین متعارف رقابت باید ۵ درصد باشد.
رئیس سازمان بورس اظهار کرد: در یکسال گذشته تصمیم به واگذاری دو خودروساز گرفتیم اما با این ساختار مالی و با این چشم‌انداز چه کسی در این صنعت سرمایه‌گذاری می‌کند؟ ما در سازمان بورس با همکاری خوب وزارت اقتصاد، صمت، خودروسازان و بورس کالا، روند ورود خودرو به بورس کالا را شروع کردیم.
عشقی با تأکید بر اینکه عرضه خودرو در بورس کالا به شرط عرضه منظم و پرحجم پاسخ مشتریان را خواهد داد، اضافه کرد: معمولا هر کالایی که یک بازار سنتی داشته وقتی وارد بورس کالا می‌شود، دچار فراز و فرودی می‌شود که بارها تجربه کردیم. در خصوص سیمان و ماجرای قطعی برق همه به خاطر دارند که چه فشارهایی وارد شد، اما در یکسال گذشته با کمترین نوسان قیمت سیمان در بورس کالا عرضه شده و ثبات به بازار آمد.
مدیرعامل ایران خودرو : عرضه خودرو در بورس کالا از زیان۲۸۰۰ میلیارد تومانی جلوگیری کرد
مهدی خطیبی مدیرعامل گروه صنعتی ایران خودرو در ادامه این مراسم ضمن قدردانی از دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی بابت اجرای این میزگرد تخصصی، با بیان اینکه امروز مهم‌ترین مساله‌ای که در صنعت خودرو با آن مواجه هستیم، قیمت‌گذاری است، گفت: چرا باید در قیمت‌گذاری خودرو دخالت شود و چرا شورای رقابت، سازمان حمایت و مصوبه سران قوا، ستاد تنظیم بازار در قیمت‌گذاری خودرو ایفای نقش می‌کنند؟
وی با اشاره به اینکه برخی عنوان می‌کنند که بازار خودرو انحصاری است، اظهار کرد: امروزه در صنعت خودرو، ۳۸ درصد از نظر ریالی و بیش از ۱۲ درصد از نظر تعدادی، سهم بازار متعلق به خودروسازان غیر ایران‌خودرو و سایپا بوده و واردات خودرو نیز شکل گرفته است و با توجه به مولفه های اقتصادی آیا در حال حاضر می‌توانیم بگوییم این بازار انحصاری است؟
مدیرعامل ایران خودرو با اشاره به اینکه با عنوان انحصار، قیمت‌گذاری دستوری در خودروسازی انجام می‌شود، ادامه داد: باید با این موضوع ریشه‌ای برخورد شود و جا دارد نخبگان اقتصادی و جوامع دانشگاهی به این موضوع ورود کرده و این موضوع را در قالب پروژه بررسی کنند.
خطیبی یادآور شد: امروزه بازیگران بسیاری در عرصه صنعت خودرو وجود دارد و با تاکید بر انحصاری بودن این صنعت، در واقع خودروسازان بخش خصوصی را نادیده می‌گیریم.
وی با اشاره به اینکه به راحتی می‌توانیم ثابت کنیم که بیش از ۳۵۰ هزار میلیارد تومان طی پنج سال گذشته از جیب خودروسازان، سهام‌داران و دولت خارج شده است، تصریح کرد: باید بررسی شود که این منابع به کجا رفته است، یک چهارم جمعیت ایران از طریق بورس و سهام عدالت، سهام دار ایران خودرو هستند، یعنی سود و زیان این خودروساز به آن‌ها ارتباط پیدا می‌کند و ما باید مشخص کنیم که دقیقا از منافع کدام مردم صحبت می کنیم؟ زیرا یک چهارم آن‌ها سهام‌دار هستند و آمار چهار ماه قبل که حاکی از آن است که بیش از ۳۵۰ هزار میلیارد تومان از جیب آن‌ها خارج شده، باید مشخص شود کجا رفته است؛ از مدیران ارشد سازمان بازرسی کل کشور درخواست کرده‌ام که به این موضوع ورود و شفاف‌سازی کنند.
مدیرعامل ایران خودرو با بیان اینکه تا زمانی که مجبور و مکلف به فروش زیر قیمت تمام شده هستیم، زیان دهی خودروسازان استمرار خواهد یافت، گفت: روز گذشته، حدود ۱۰ میلیون نفر برای خرید خودرو در طرح فروش فوق العاده ثبت نام کرده‌اند، این در حالی است که شیشه‌ای‌تر و شفاف‌تر از گروه صنعتی ایران خودرو در اطلاع‌رسانی و ارایه اطلاعات به بازار و مردم وجود ندارد و به همین دلیل بازار به خوبی از قیمت تمام شده محصولات ما آگاه و در این شرایط بدیهی است که این حجم از استقبال انجام می‌شود.
خطیبی با اشاره به اینکه تکلیف ماده ۹۰ سیاست اجرایی اصل ۴۴ باید مشخص شود، تأکید کرد: به طور واضح مشخص شده است که در صورتی که به بنگاه اقتصادی، فروش زیر قیمت تمام شده تکلیف شود، باید جبران زیان انجام شود؛ راهکار و آیین نامه نیز برای این موضوع مشخص شده است و سازمان حسابرسی، سازمان برنامه و اداره کل تسویه دیون دولتی سه سازمان و مرجعی هستند که باید به این موضوع ورود کرده و تعیین تکلیف کنند.
وی بیان کرد: خواهش ما این است که به این موضوع رسیدگی شود، زیرا به عنوان مدیرعامل گروه صنعتی ایران خودرو مکلف و موظف به حفظ و حراست از منافع اقتصادی سهام‌داران و امانت دار آن‌ها هستم.
مدیرعامل ایران خودرو با اشاره به اینکه با توجه به محدودیت های موجود در صنعت خودرو، در حال حاضر هیچ راه حل ممکنی بهتر از عرضه خودرو در بورس کالا نیست، گفت: با عرضه امروز، بیش از ۳۶ هزار دستگاه خودرو از محصولات ایران خودرو در بورس کالا عرضه شده است که سبب جلوگیری از زیان ۲۸۰۰ میلیارد تومانی شده و تقریبا به همین میزان نیز زیان انباشته سال قبل کاهش یافته است.
خطیبی با بیان اینکه امروز مردم خودرویی که در بازار ۶۰۰ میلیون تومان عرضه می شود را در بورس کالا به احتساب عوارض و مالیات بر ارزش افزوده و سایر موارد حدود ۱۸۰ میلیون تومان کم‌تر خریداری می کنند، خاطرنشان کرد: لذا هم خودروساز و هم مردم و هم دولت به دلیل اخذ عوارض و درآمد، از این فرایند رضایت دارند و مشخص نیست به چه دلیل در این فرایند سنگ اندازی می‌شود.
وی در پایان اعلام کرد: از وزیر اقتصاد و رئیس سازمان بورس خواهش می‌کنم در این زمینه پافشاری و استقامت لازم را داشته باشند، ایران خودرو تا جایی که بتواند و موضوعات آیین نامه‌ای اجازه دهد، پای سیاست عرضه خودرو در بورس کالا ایستاده و مکلف است از هر امکانی برای کاهش زیان انباشته خود بهره ببرد.
مدیرعامل بورس کالا: بورس کالا نقش قیمت‌گذاری ندارد، بلکه زمینه رقابت را مهیا می‌کند
حامد سلطانی‌نژاد مدیرعامل بورس کالا نیز در این میزگرد تخصصی گفت: با همین سه درصد فروش ایران‌خودرو در بورس کالا، ۱۴ تومان EPS آن افزایش پیدا کرده است. این پول قبلا کجا بود؟ در جیب دلالان خودرو می‌رفت؛ بورس کالا مانند زمین مسابقه‌ای است که اجازه می‌دهد فعالان مختلف در آن رقابت کنند و خودش نقشی در قیمت گذاری ندارد.
وی ادامه داد: حدود ۳۴ هزار دستگاه در بورس کالا فروخته شده که عایدی آن حدود ۱۹ هزار و ۶۰۰ میلیارد تومان بوده است و متناسب با این مقدار عرضه، بالغ بر ۱۰ هزار و ۴۰۰ میلیارد تومان از رانت جلوگیری شده است.
مدیرعامل بورس کالا تصریح کرد: فروش خودرو در بورس کالا حدود 4 هزار میلیارد تومان به نفع خریداران بوده است و دولت از این فروش حدود ۵۴۰ میلیارد تومان کسب مالیات کرده و اعداد گویا بوده که بالاگرفتن مخالفت با حذف این رانت به چه علت است.
رئیس هیات مدیره بهمن خودرو: عرضه خودرو به طور کامل دست خودرو سازان نیست
جمشید ایمانی رئیس هیات مدیره بهمن خودرو نیز در این نشست تصریح کرد: حتی سازمان حمایت در خصوص قیمت‌گذاری به قانونی استناد می‌کند که صرفا مربوط به کالاهای اساسی است.
وی با بیان اینکه عرضه خودرو به طور کامل دست خودرو سازان نیست، بیان کرد: ۵۰ درصد خودرو تولیدی در کشور تا پایان سال قرار است صرف طرح جوانی جمعیت شود، ۲۰ درصد هم صرف قانون اسقاط خودرو می‌شود، با ۳۰ درصد چگونه بازار را کنترل کنیم؟
عضو سابق هیأت مدیره ایران خودرو اضافه کرد: پیشنهاد من این است که این دو قانون تکلیفی، شش ماه تا یکسال تعلیق شود تا بازار با عرضه صددرصدی به تعادل برسد.
ایمانی گفت: با وجود قیمت‌گذاری دستوری نه تنها امکان سرمایه‌گذاری از بین رفت، بلکه امکان نوسازی و بازسازی نیز وجود نداشت. ۱۱ سال قیمت‌گذاری دستوری تداوم یافت و اگر این رویه ادامه می‌یافت، باعث تعطیلی خودروسازها می‌شد. زیان‌های به‌بار آمده باعث شده تا تامین همین میزان تولید فعلی نیز با مشکل مواجه شود.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام: مشکل صنعت خودرو عدم تعادل بین عرضه و تقاضا است
داود دانش جعفری عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در میزگرد تخصصی «تبیین و بررسی اثرات عرضه خودرو در بورس کالا» اظهار کرد: مشکل صنعت خودرو عدم تعادل بین عرضه و تقاضا است.
وی با بیان اینکه در اتفاقات کشور عرضه کم شده است، ادامه داد: تولید خودروی داخلی نسبت به گذشته کم شده است.
وزیر اقتصاد دولت نهم با اشاره به اینکه در تحریم اول ۷۰ درصد از تولید صنعت خودرو خوابید و عرضه و تقاضا بهم خورد، عنوان کرد: تقاضای بازار خودرو واقعی نیست و خیلی‌ها فکر می‌کنند با خرید خودرو جلوی کاهش ارزش پول ملی را می‌گیرند.
دانش جعفری با یادآوری اینکه تقاضا بیش از حد بالا رفته و واقعی نیست، بیان کرد: برخی فکر می‌کنند خودرو خریداری کرده و نگه دارند بعدا جبران ارزش دارایی می‌کند و بدین شکل خیلی از پارکینگ‌ها در خانه‌ها ماشین‌هایی وجود دارد که بدون استفاده فقط خاک می‌خورد./فارس
