به گزارش «تابناک» به نقل از خبرگزاری صداوسیما، ایروانی در نشست شورای امنیت سازمان ملل گفت :چندجانبه گرایی موثر در چارچوب منشور سازمان ملل برای تضمین صلح و امنیت بین المللی ضروری است. دستیابی به این امر مستلزم تعهد قوی به حمایت از حقوق بین الملل، ترویج شفافیت و پاسخگویی و پایبندی به اصول مندرج در منشور سازمان ملل است.
منشور سازمان ملل متحد چارچوب جامعی از اصول و هنجارهایی را ایجاد میکند که کشورهای عضو باید در روابط خود با یکدیگر به آن پایبند باشند. این اصول شامل حل مسالمت آمیز اختلافات، احترام به حاکمیت و تمامیت ارضی، مداخله نکردن در امور داخلی، ممنوعیت استفاده از زور، و ارتقای حقوق بشر و آزادیهای اساسی است. با رعایت این اصول، کشورهای عضو میتوانند نظم حقوقی بین المللی باثبات و ایمن را که به نفع همه ملتها و مردم باشد، ارتقا دهند.
چندجانبه گرایی باید مشارکت فعال همه کشورها را صرفنظر از اندازه، جایگاه یا جهت گیری سیاسی آنها تضمین کند. همه کشورها، به ویژه کشورهایی که مستقیماً تحت تأثیر تصمیمات اتخاذ شده از طریق سازوکارهای چند جانبه قرار میگیرند، باید از فرصت برابر برای مشارکت و شنیده شدن در فرآیندهای تصمیم گیری برخوردار باشند.
سفیر و نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل افزود: یکپارچگی و اثربخشی چندجانبه گرایی با سوء استفاده از سیستم سازمان ملل متحد و اعمال گزینشی حقوق بین الملل و همچنین توسل به یکجانبه گرایی که تهدیدی جدی برای همکاری، صلح و امنیت بین المللی است، تضعیف میشود.
اقدامات قهری یکجانبه (UCM)، از جمله اعمال فراسرزمینی آنها، نمونهای نگرانکننده از اقدامات زیان بار یکجانبهای است که با اصول اساسی حقوق بینالملل، منشور سازمان ملل متحد و حقوق اساسی بشر مغایر است.
این اقدامات غیرقانونی پیامدهای انسانی گستردهای دارد و میتواند تلاشهای دیپلماتیک با هدف حل و فصل اختلافات و ارتقای همکاریها را تضعیف کند.
ایروانی گفت: خروج یکجانبه ایالات متحده از برجام، اعمال مجدد تحریمهای غیرقانونی علیه ایران، اجبار سایر کشورها به مشارکت در این اقدامات غیرقانونی و سرپیچی از تصمیمات دیوان بین المللی دادگستری نمونههای بارز چگونگی اعمال یکجانبه گرایی است که منشور سازمان ملل متحد، سیستم سازمان ملل را تضعیف کرده و چندجانبه گرایی را تهدید میکند.
دیوان بینالمللی دادگستری (ICJ) در رای اخیر خود در ۳۰ مارس ۲۰۲۳ در مورد برخی داراییهای ایران، مجدداً تأیید کرده است که آمریکا با اعمال تحریمهای یکجانبه که براساس حقوق بین الملل غیرقانونی است، تعهدات بینالمللی خود در قبال مردم ایران نقض کرده است. رای دیوان بینالمللی دادگستری قطعی و لازمالاجرا است و آمریکا ملزم به تبعیت از این تصمیم میباشد.
سفیر و نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل تاکید کرد: همکاری باید سنگ بنای چندجانبه گرایی باشد، تا تقابل. دیپلماسی، گفتگو و مذاکره باید برای حل و فصل اختلافات بین کشورها در اولویت باشد. همکاری و درک متقابل باید به جای توسل به زور، تهدیدها و اقدامات یکجانبه، تعاملات کشورها را راهبری کند. رویکردهای مشارکتی باعث تقویت اعتماد، ایجاد اجماع و ترویج راه حلهای پایدار برای چالشهای جهانی میشود.
چندجانبهگرایی میتواند از طریق حل مشکلات مشترک و تعامل با همه طرفها به طور موثر به چالشهای پیش روی جهان امروز ما بپردازد.